Reklama

Kościół

O. dr M. Lisak OP (ISKK): polska religijność katolicka ma różne prędkości

Polska religijność katolicka jest religijnością różnych prędkości. Duże różnice widać na osi wieś-małe miasta-większe miasta. Z jednej strony widać spadek regularnego uczestnictwa w mszach świętych, z drugiej strony zmienia się model wiary: z dziedziczonej przeobraża się ona w religijność wyboru - powiedział o. dr Marcin Lisak OP z Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego podczas czwartkowej prezentacji online najnowszych badań religijności polskich katolików.

[ TEMATY ]

religijność

Karol Porwich /Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z danych zawartych w zaprezentowanym "Roczniku Statystycznym Kościoła Katolickiego w Polsce" wynika, że w niedzielnej mszy św. uczestniczy 36,9% (w 2018 - 38,2%), a do komunii świętej przystępuje 16,7% (w 2018 - 17,3%) zobowiązanych katolików.

Są to dane przygotowane przez ISKK w 2020 r., ale oparte na badaniach przeprowadzonych w 2019 r. - Jest to oczywiście statystyczne podsumowanie roku poprzedniego, ale w tym roku szczególnie istotne, ponieważ są to dane pokazujące Kościół, który wszedł w czas epidemii. Wiemy, że ma ona swoją dynamikę, uruchamia i potęguje pewne procesy - wyjaśnił ks. Wojciech Sadłoń SAC, dyrektor ISKK.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Jak przypomniał, badanie dotyczące dominicantes i communicantes za rok 2020 ze względów bezpieczeństwa nie odbyło się, choć było zaplanowane nawet w warunkach trwającej epidemii. - Natomiast mamy świadomość, że takie badania mogłyby pokazać, jak kształtuje się polska religijność w czasie pandemii. Weszliśmy w pewnym sensie w nowy etap dla Kościoła w Polsce - powiedział ks. dr Sadłoń.

ISKK opracuje jednak raport z pozostałymi danymi, które zwykle zamieszcza w "Roczniku Statystycznym Kościoła katolickiego w Polsce".

W komentarzu do badania o. dr Marcin Lisak OP (ISKK) wskazał, że dane dotyczące wskaźnika dominicantes pochodzą z obserwacji frekwencji w kościołach, liczenia wiernych w konkretną październikową niedzielę i nie powinny być traktowane jako poziom uczestnictwa w całym roku. Wyniki tych badań są jednak odmienne od tych, jakie zwykle prezentują pracownie sondażowe. Dane pochodzące z badań socjologicznych bardzo często są bowiem oparte na autodeklaracjach respondentów. - Na ogół dane dotyczące autodeklaracji są odmienne od rzeczywistego poziomu uczestnictwa - dodał o. dr Lisak.

Badania przeprowadzane przez ISKK - wskazał dominikanin - pozwalają też zdiagnozować na przestrzeni lat trendy dotyczące polskiej religijności. - Badania te mogą nas też powstrzymać przed zbyt pochopnym wyciąganiem wniosków, np. w przypadku wzrostu lub spadku jakichś danych rok do roku o jeden lub kilka punktów procentowych - dodał.

Reklama

Panoramę zmian w religijności pokazują dane widziane z szerszej perspektywy. Wskaźnik dominicantes w 1982 r., wkrótce po wprowadzeniu stanu wojennego władze komunistyczne wynosił 57%, w roku początku przemian ustrojowych - 1989 - 50%, w roku 2000 - 48%. Rok po śmierci Jana Pawła II, w 2006, było to 45%. Dominicantes zmalało w 2010 do 41%, a od roku 2013 utrzymuje się poniżej 40%, z czego od 2016 r. oscyluje wokół 37-38%.

Jego zdaniem, widać tendencję spadkową wskaźnika dominicantes. - Jest ona dość mocno rozłożona w czasie, więc ten spadek nie jest dosyć szybki, natomiast ogólnie zauważamy, że jest to spadek następujący w określonych okresach, czasami rok do roku, ale czasami w przedziałach kilkuletnich - wyjaśnił dominikanin.

Zdaniem o. dr. Lisaka OP, polska religijność katolicka jest religijnością różnych prędkości. - Jest ogromnie zróżnicowana regionalnie. Jeśli weźmiemy pod uwagę dane z wielu lat, zauważymy, że takie diecezje jak tarnowska, przemyska, krakowska czy rzeszowska mają wskaźniki dominicantes w przedziale 50-70%. To jest Polska południowo-wschodnia. Z kolei Polska północno-zachodnia - diecezje szczecińsko-kamieńska i koszalińsko-kołobrzeska - pokazują wyniki w granicach 20-30% uczestnictwa w niedzielnej mszy. Dochodzą do tego diecezje z terenów wysoko zurbanizowanych, jak łódzka czy sosnowiecka. Dysproporcja jest zatem ogromna - wskazywał dominikanin.

Jak stwierdził, dane z diecezji o najmniejszym poziomie dominicantes są zbliżone do poziomu religijności w bardziej religijnych państwach Europy Zachodniej.

Z jednej strony, zdaniem socjologa z ISKK, uwidacznia się spadek regularnego uczestnictwa w mszach świętych przez katolików. Duże różnice widać na osi wieś-małe miasta-większe miasta. - Mimo tego, że wskaźnik dominicantes maleje, co wskazuje na pewien spadek popularności regularnych praktyk religijnych, to mamy jednak w październiku 2019 r. ponad 10 mln katolików, którzy w niedzielę modlą się w kościołach. To jest ogromna liczba, jeśli zestawimy to z religijnością w innych krajach europejskich - dodał o. Lisak.

Podkreślił, że zmienia się model religijności: z wiary dziedziczonej przeobraża się on w religijność wyboru, a przez to "staje się bardziej subiektywna w tym sensie, że poszczególne osoby muszą podejmować swoje indywidualne wybory dotyczące wiary i to się przekłada na poziom praktyk, szczególnie w przypadku uczestnictwa w niedzielnych mszach świętych".

2020-12-10 12:56

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jan Paweł II i inne religie

[ TEMATY ]

islam

religijność

św. Jan Paweł II

judaizm

buddyzm

Grzegorz Gałązka

Jan Paweł II w Agrigento

Jan Paweł II w Agrigento

Spotykając się z przedstawicielami innych religii, Jan Paweł II bardzo często odwoływał się do ich religijnej spuścizny, chcąc w ten sposób wyrazić szacunek dla ich duchowych poszukiwań. Z okazji przypadającej dziś 100. rocznicy jego urodzin publikujemy wybór faktów i opinii dotyczących nauczania Jana Pawła II na temat innych religii.

Już na kilka lat przed Soborem Watykańskim II, który „odkrył” dla Kościoła świat innych religii, bp Wojtyła wykazywał przyjazne im zainteresowanie. W jednym z artykułów z 1958 roku wskazywał na przykład na znaczenie pielgrzymek, także w świecie niechrześcijańskim. „Wystarczy wspomnieć mahometańskie pielgrzymki do Mekki czy hinduskie do źródeł świętej rzeki. Pielgrzymka nie jest wprawdzie wprost aktem liturgicznym, niemniej posiada ona w życiu religijnym znaczenie swoiste i niezastąpione”.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek podczas Mszy Krzyżma do kapłanów: musimy być wolni od surowości i oskarżeń, od egoizmu i ambicji!

2024-03-28 10:38

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Do postrzegania życia i powołania w perspektywie całej przeszłości i przyszłości oraz odkrycia na nowo potrzeby adoracji i bezinteresownej, spokojnej i przedłużonej modlitwy serca - zachęcił Franciszek w Wielki Czwartek podczas Mszy Krzyżma w watykańskiej Bazylice św. Piotra. Papież wskazał na potrzebę skruchy, która jest nie tyle owocem naszej sprawności, lecz łaską i jako taka musi być wyproszona na modlitwie.

MSZA KRZYŻMA
HOMILIA OJCA ŚWIĘTEGO FRANCISZKA

CZYTAJ DALEJ

Rozważania na Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego: szatan połknął haczyk

2024-03-28 23:26

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Materiał prasowy

Jak wygląda walka dobra ze złem na zupełnie innym, nieuchwytnym poziomie? Jak to możliwe, że szatan, będący ucieleśnieniem zła, może zostać oszukany i pokonany przez dobro?

Zagłębimy się w niezwykłą historię i symbolikę Hortus deliciarum (grodu rozkoszy) Herrady z Landsbergu (ok. 1180). Ten odcinek to nie tylko opowieść o starciu duchowych sił, ale także głębokie przemyślenia na temat tego, jak każdy z nas może stawić czoła pokusom i trudnościom, wykorzystując mądrość przekazywaną przez wieki.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

iv>

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję