Reklama

Niezwykła kolekcja

Niedziela przemyska 24/2012

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół potrzebuje sztuki, aby głosić orędzie, które powierzył mu Chrystus” - pisał w liście do artystów Jan Paweł II. Sztuka sakralna pomaga wyrazić piękno samego Stwórcy, a także pomaga zbliżyć się do wielkiej Tajemnicy, jaką On sam jest dla świata.
W jednej z sal krasiczyńskiego zamku znajduje się niezwykła kolekcja. Są to przepiękne XVIII-wieczne ornaty z istniejącej tutaj tzw. manufaktury hrabiny Ludwiki Potockiej. Szaty liturgiczne początkowo były zwykłym codziennym strojem. Synod w Toledo (633) określił wyraźnie strój duchownych: ornat i albę oraz stułę. Ornat wywodzi się z wierzchniej szaty rzymskiej (tzw. paenula), która była rodzajem płaszcza bez rękawów, z jednym tylko małym otworem na głowę. Ornatu używano przy wszystkich czynnościach kapłańskich. Od trzynastego stulecia obcinano go z boku tak, by nie krępował ruchów rąk, na skutek tego w XVII wieku mamy już tylko pozostawione dwie części materiału spadające na plecy i na piersi. Wiele ornatów wykonywanych przez wieki to unikalne dzieła sztuki. Ornaty początkowo były białe i purpurowo-karminowe (papież używał czarnego ornatu na białą albę). Innocenty III, w XIII wieku określił liturgiczne kolory: biały, czerwony, fioletowy i zielony. Na pogrzebach używano również ornatów w kolorze czarnym - jako znak żałoby. Obowiązujący powszechnie w całym Kościele kanon kolorów liturgicznych ogłosił Pius V, 15 lipca 1570 r., w Mszale Rzymskim. Obecnie Kościół używa sześciu kolorów ornatów: białego, czerwonego, zielonego, fioletowego, czarnego i różowego (wprowadzony w 2002 r.). Biały to kolor radosny, używany jest: w Boże Narodzenie i w okresie Wielkanocnym oraz w święta ku czci Chrystusa (poza Meką) i wspomnienia świętych niebędących męczennikami, a także w święta maryjne. Kolor czerwony symbolizuje krew przelaną za wiarę, używa się go we wspomnienia męczenników, w Niedzielę Palmową, w Wielki Piątek, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Kolor zielony przeznaczony jest na tzw. okres zwykły, fiolet (kolor pokutny) przywdziewają celebransi w Adwent i Wielki Post, a także podczas Mszy św. pogrzebowych (czasami używany jest ornat czarny). Kolor różowy oznacza radość ze zbliżających się świąt, różowe ornaty widzimy w III Niedzielę Adwentu (Gaudete) i IV Niedzielę Wielkiego Postu (Laetare). Jest jeszcze uniwersalny kolor ornatu - złoty, dawniej bardzo często używany; zastępuje on, prócz fioletu, wszystkie inne kolory (może być używany w Niedzielę Wielkanocną oraz w Boże Narodzenie).
Na zamku w Krasiczynie Ludwika z Mniszchów Potocka urządziła pracownię, w której stworzono ponad sto ornatów mszalnych i innych szat liturgicznych. Szatami obdarowywała hrabina rozliczne kościoły w całej Rzeczypospolitej m.in. w Lublinie i Wrocławiu. W manufakturze Potockiej pracowały panny z tzw. dobrych domów, a wykonane ornaty były darowane w określonych intencjach jako wota. Ornaty z pracowni hrabiny Potockiej znajdujemy dzisiaj w Krasiczynie, a także w Muzeum Diecezjalnym w Przemyślu. Część eksponowana jest właśnie na zamku w Krasiczynie. Kiedy w 1751 r. zmarł Jan Tarło, stronnik króla Augusta II Sasa, zamek odziedziczyła znana już nam hrabina Ludwika Potocka. Po licznych najazdach Kozaków zamek był mocno zniszczony, dlatego hrabina Potocka dokonywała stopniowej jego modernizacji. Otynkowano mury, a także nadbudowano piętro w skrzydle północnym. Hrabina objęła także mecenat artystyczny nad budową wielu kościołów, m.in. dokończyła budowę kościoła parafialnego w Krasiczynie, doprowadzając do jego konsekracji, której dokonał bp Wacław Hieronim Sierakowski w 1760 r.
Wspomniane ornaty eksponowane są w jednej z zamkowych sal. Większość zastosowanych na ornatach z manufaktury Potockiej haftów wykonana jest ściegiem łańcuszkowym, płasko i ściśle przylegającym do tła, są także takie, które wykonano tzw. ściegiem tureckim. Misterne hafty wykonane są na jedwabiu i na weneckim aksamicie. Motywy hafciarskie na szatach zawierają rozmaite sceny starotestamentowe, sceny Ukrzyżowania, motywy maryjne oraz eschatologiczne. W Krasiczynie znajdziemy szczególnie piękny ornat przedstawiający Najświętszą Maryję Pannę jako wybawicielkę Dusz Czyśćcowych, a także ornat, na którym przedstawiono szkielet człowieka z kosą - symbol śmierci i znikomości ludzkiego życia, zapewne używany podczas uroczystości pogrzebowych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przesłanie „Symfonii Miłosierdzia” do słów św. Faustyny dotrze do ok. 6 mld ludzi na ziemi

2025-03-07 18:08

[ TEMATY ]

Boże Miłosierdzie

św. Faustyna Kowalska

symfonia

Adobe Stock

S. Faustyna Kowalska

S. Faustyna Kowalska

Wierni zgromadzeni w sanktuariach Bożego Miłosierdzia kościoła katolickiego na sześciu kontynentach: od Brazylii przez USA, Polskę, Afrykę, Filipiny aż do Australii, dzięki telewizji i internetowi (TVP2 oraz EWTN) połączą się w modlitwie o pokój, uczestnicząc w wykonaniu „Symfonii Miłosierdzia” do słów św. siostry Faustyny Kowalskiej z muzyką Bartka Gliniaka. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 17.00 w sobotę 26 kwietnia br.

Przesłanie św. siostry Faustyny jest znane na całym świecie, stąd ideą przyświecającą twórcom wydarzenia jest „by cały świat wyśpiewał Pieśń Miłosierdzia”.
CZYTAJ DALEJ

Wielkopostny Dzień Skupienia Duchowieństwa Archidiecezji Wrocławskiej

2025-03-08 17:40

ks. Łukasz Romańczuk

Ksiądz Aleksander Radecki, ks. Arkadiusz Kruk oraz ks. Mariusz Wyrostkiewicz zostali mianowani misjonarzami miłosierdzia w Archidiecezji Wrocławskiej na czas trwającego w Kościele Roku Jubileuszowego. Dekrety wręczył abp Józef Kupny, który wraz z biskupami pomocniczymi oraz duchownymi całej archidiecezji spotkali się na Wielkopostnym Dniu Skupienia w Archikatedrze Wrocławskiej.

To wydarzenie, które wpisane jest już na stałe do kalendarza diecezjalnego. W pierwszą sobotę Wielkiego Postu duchowni diecezjalni i zakonni przybywają do Katedry Wrocławskiej, aby odbyć diecezjalny dzień skupienia. - To dobra okazja, aby razem z biskupami i współbraćmi kapłanami modlić się w jednym miejscu i czasie przed Najświętszym Sakramentem, możliwość wysłuchania konferencji, a także okazja do spowiedzi, czy też spotkania z innymi księżmi, bo przecież na co dzień takiej okazji nie ma, bo jesteśmy w różnych częściach archidiecezji - zaznacza ks. Piotr.
CZYTAJ DALEJ

Dlaczego jest ważne, aby państwo chroniło niedzielę?

2025-03-08 20:36

[ TEMATY ]

Katechizm Wielkopostny

satura_/fotolia.com

Wielki Post to czas modlitwy, postu i jałmużny. To wiemy, prawda? Jednak te 40 dni to również czas duchowej przemiany, pogłębienia swojej wiary, a może nawet… powrotu do jej podstaw? Dziś odpowiedź na pytanie - dlaczego jest ważne, aby państwo chroniło niedzielę?

Czy wiesz, co wyznajesz? Czy wiesz, w co wierzysz? Zastanawiałeś się kiedyś nad tym? Jeśli nie, zostań z nami. Jeśli tak, tym bardziej zachęcamy do tego duchowego powrotu do podstaw z portalem niedziela.pl. Przewodnikiem będzie nam Katechizm Kościoła Katolickiego oraz Youcat – katechizm Kościoła katolickiego dla młodych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA
Niebędnik Katolika drukowany

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję