Reklama

Kościół

Ks. Józef Tischner jednym z patronów 2025 Roku ustanowionym przez Senat RP

Senat RP podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2025 Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera - duchownego, filozofa i intelektualisty. W bieżącym roku przypada 25 rocznica śmierci autora "Świata ludzkiej nadziei" i kapelana Związku Podhalan.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

"Ks. prof. Józef Tischner, jako wybitna postać polskiej filozofii i duchowości, przez całe życie budował mosty między różnymi środowiskami i nurtami umysłowymi. Jego działalność i dziedzictwo zachowują wartość zarówno w kontekście religijnym, jak i świeckim, a filozofia człowieka i solidarności pozostaje inspiracją w wielu współczesnych debatach" - informuje izba wyższa parlamentu.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, mając na uwadze wybitne osiągnięcia jednego z najważniejszych polskich filozofów, duchownych i intelektualistów, postanawia w 25. rocznicę Jego śmierci ustanowić rok 2025 Rokiem ks. Józefa Tischnera"

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W uchwale wskazano, że ks. Józef Tischner był aktywnym uczestnikiem życia intelektualnego w Polsce i wykładowcą filozofii na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Uważany był za kapelana związku zawodowego "Solidarności". "Jego etyka solidarności, kluczowa w walce z reżimem komunistycznym w Polsce, również dziś umożliwia głębsze zrozumienie moralnych fundamentów demokracji" - informuje Senat.

Józef Stanisław Tischner urodził się 12 marca 1931 r. w Starym Sączu w rodzinie kierownika szkoły Józefa Tischnera i nauczycielki Weroniki Tischner z d. Chowaniec. Młodość spędził w Łopusznej (woj. małopolskie).

Reklama

W 1946 r. ukończył Liceum im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu. Do seminarium duchownego w Krakowie wstąpił w maju 1950 r. Na ostatnim roku studiów uczęszczał na wykłady z etyki społecznej ks. dr Karola Wojtyły. Święcenia kapłańskie przyjął 26 czerwca 1955 r. z rąk bpa Franciszka Jopa.

Tischner ukończył studia na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie i na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był uczniem wybitnego filozofa Romana Ingardena. Interesował się filozofią niemiecką, m.in. myślą Edmunda Husserla.

"Głosy fi­lozofów są jak ter­mo­metr w ludzkim or­ga­niz­mie. Zaz­wyczaj przez fi­lozo­fię naj­le­piej wy­raża się gorączka te­go świata" - oceniał.

W 1975 r. Wydawnictwo Znak opublikowało jego książkę "Świat ludzkiej nadziei". Duchowny był również autorem "Filozofii poznania" (1979), „Polskiego kształtu dialogu" (1979), "Myślenia według wartości" (1982), "Polska jest ojczyzną" (1985), "Filozofii dramatu" (1990), "Nieszczęsnego daru wolności" (1993) oraz "W krainie schorowanej wyobraźni".

"Nie każde +my+, nie każde +razem+ jest już solidarnością. Autentyczna solidarność – powtórzmy to raz jeszcze – jest solidarnością sumień" - pisał w wydanej w 1981 r. "Etyce solidarności". Książka była unikalnym spojrzeniem na przemiany społeczne i polityczne z lat 1980-81 i stanowiła próbę interpretacji "rewolucji Solidarności", która zmieniła mentalność milionów Polaków. Przetłumaczono ją na kilkanaście języków. W latach 80. raz z działaczami "Solidarności" Rolników Indywidualnych organizował pomoc z Austrii dla Podhala.

Reklama

"Wol­ność nie włazi w człowieka po przeczy­taniu książek. Wol­ność przychodzi po spot­ka­niu dru­giego wol­ne­go człowieka. Kiedy niewol­nik spot­ka człowieka wol­ne­go al­bo go za tę je­go wol­ność zniena­widzi, al­bo sam sta­je się wolny" - przypominał.

W 1997 r. ks. Tischner wydał "Historię filozofii po góralsku". Publikował także m.in. na łamach "Tygodnika Powszechnego".

"Wiele w życiu mu­simy. Ale nie mu­simy czy­nić zła. A jeśli ja­kaś siła, ja­kiś strach, zmusza nas do czy­nienia zła, to nie zmu­si nas do te­go, byśmy te­go zła chcieli. Tym bar­dziej nie zmu­si nas do te­go, abyśmy trwa­li w tym chce­niu. W każdej chwi­li możemy wznieść się po­nad siebie i zacząć wszys­tko od nowa" - pisał.

Historycy podkreślają, że ks. Tischner był niekwestionowanym autorytetem moralnym dla pokolenia Solidarności, obserwował przemiany, jakie nastąpiły w Polsce po 1989 r.

"Nikt rozsądny nie przeczy, że wol­ność może pro­wadzić do anar­chii. Trze­ba jed­nak właści­wie ro­zumieć słowo +pro­wadzić+. Wol­ność pro­wadzi do anar­chii w tym sensie, że jest wa­run­kiem jej możli­wości. Nie jest jed­nak jej dos­ta­teczną przyczyną" - oceniał.

Do historii przeszły homilie dla robotników lub dzieci oraz kazania głoszone gwarą kazania dla górali. Był kapelanem i honorowym członkiem Związku Podhalan. Wielokrotnie opisywał piękno Gorców i Tatr oraz piękno natury. "Mo­wa ziemi jest po­dob­na do mo­wy miłości - ziemia także prze­mawia w ciszy. Stąd za­pew­ne bie­rze się to przy­mie­rze między za­kocha­nymi i umierający­mi a ziemią. Płynie ono z pok­re­wieństwa ciszy" - pisał.

Reklama

Nazywano go "duchownym dialogu". "Dialog oznacza, że ludzie wyszli z kryjówek, zbliżyli się do siebie, rozpoczęli wymianę zdań. Początek dialogu – wyjście z kryjówki – jest już dużym wydarzeniem. Trzeba się wychylić, przekroczyć próg, wyciągnąć rękę, znaleźć wspólne miejsce do rozmowy" - pisał.

Był laureatem Nagrody Pen Clubu, Złotego Mikrofonu, nagrody Fundacji im. Stefana Kisielewskiego (1993) oraz Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego. We wrześniu 1999 roku kapłan otrzymał Order Orła Białego.

Zmarł 28 czerwca 2000 r. w wieku 69 lat na nowotwór krtani, z którym zmagał się przez kilka lat. Pochowano go 2 lipca 1999 r. na cmentarzu parafialnym w Łopusznej k. Nowego Targu.

„W swoich dziełach niejednokrotnie podkreślał potrzebę odpowiedzialności społecznej, dialogu i współpracy, akcentując konieczność budowy społeczeństwa hołdującego wartościom etycznym” – czytamy w uchwale Senatu. Podkreślono, że przez "całe życie budował mosty między różnymi środowiskami i nurtami umysłowymi".

"Jego działalność i dziedzictwo zachowują wartość zarówno w kontekście religijnym, jak i świeckim, a filozofia człowieka i solidarności pozostaje inspiracją w wielu współczesnych debatach. Pozostawił po sobie bogaty dorobek intelektualny, który do dziś inspiruje czytelników do refleksji nad istotą człowieczeństwa, wolności, solidarności i odpowiedzialności" - czytamy w uzasadnieniu izby wyższej. (PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ dki/

2025-01-09 07:15

Oceń: +11 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Filozof z gór

W cieniu szumiących świerków, pod beskidzkim niebem rodziły się słowa, które dziś – mimo upływu lat – wciąż mają moc prowadzenia. Słowa ks. Józefa Tischnera.

Dla wielu to wciąż tylko nazwisko, może twarz znana z archiwalnych fotografii. Ale dla tych, którzy odważyli się sięgnąć głębiej, jego myśli są jak górski strumień: czyste, wymagające, niosące życie. 28 czerwca 2025 r. mija 25 lat od śmierci ks. Tischnera, filozofa, kapłana, mistrza duchowego. Cały bieżący rok został poświęcony jego osobie – i bardzo słusznie. Bo w czasach, gdy wszystko krzyczy, by mówić szybciej, ostrzej i bardziej efektownie, jego cicha, kontemplacyjna refleksja okazuje się zbawienna. To dobra chwila, by zapytać: czy naprawdę go znamy?
CZYTAJ DALEJ

Warszawa: chłopczyk w Oknie Życia u loretanek

2025-07-13 15:51

[ TEMATY ]

Okno Życia

Caritas

W sobotni wieczór siostry loretanki z Warszawy znalazły w Oknie Życia noworodka. Chłopiec jest szóstym dzieckiem, które tam trafiło. „Na początku byłyśmy trochę w stresie, ale bardzo szybko przyszła wdzięczność za życie, które zostało uratowane” – mówi Radiu Watykańskiemu-Vatican News s. Wioletta Ostrowska CSL, asystentka generalna Zgromadzenia Sióstr Loretanek.

Okno Życia znajduje się w Domu Generalnym Zgromadzenia Sióstr Loretanek w Warszawie. Po raz ostatni dziecko trafiło do tego miejsca w 2020 roku. „Mamy dość dużo alarmów, bo jest sporo fałszywych” – mówi nasza rozmówczyni. Tym razem jednak sygnał okazał się prawdziwy. „W godzinie Apelu Jasnogórskiego okazało się, że było zawiniątko w oknie życia, nie wiedziałyśmy co to jest, ale kiedy wyjęłyśmy, to był chłopczyk, w naszej ocenie wyglądający zdrowo, bardzo ładnie. Chłopczyk świeżo po urodzeniu” – opowiada s. Wioletta Ostrowska.
CZYTAJ DALEJ

Przewodniczący KEP zachęca do pielgrzymowania na Jasną Górę

2025-07-14 14:55

[ TEMATY ]

Jasna Góra

pielgrzymka

abp Tadeusz Wojda SAC

BP KEP

Zachęcam, aby pośród naszych wakacyjnych pielgrzymek nie zabrakło tej najważniejszej - tej, która prowadzi nas na spotkanie z Jezusem i Jego Matką - podkreślił przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda SAC, zachęcając do pielgrzymowania na Jasną Górę. Przewodniczący Episkopatu zaznaczył, że wakacje to czas, w którym „pielgrzymi z całej Polski wyruszają do Matki Bożej Częstochowskiej, aby wypraszać potrzebne łaski dla swoich rodzin, Ojczyzny, Kościoła i bliskich”.

„To właśnie u stóp Pani Jasnogórskiej odnajdują prawdziwy pokój serca, pocieszenie w smutku, ukojenie w cierpieniu, drogę w ciemności” - podkreślił abp Wojda.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję