Uważam, że będzie to ważna wizyta dla obu stron – mówi „Niedzieli” ks. Rafał Sztejka SJ. – Dla Kościoła w Polsce spotkanie z Ojcem Świętym to okazja, by zainspirować się jego osobą i jego myśleniem o Kościele. Natomiast papież Franciszek nieustannie uczy się kościołów lokalnych. I na pewno spotkanie z biskupami tak ważnego Kościoła w Europie, jakim jest polski Kościół, będzie dla niego istotnym głosem dla zrozumienia procesów, które dzieją się w naszej części Europy – wyjaśnia szef redakcji programów katolickich w TVP.

Jak dużą wagę do tej wizyty przykłada Franciszek można wnioskować z faktu, że po raz pierwszy biskupi zostali zaproszeni w jednym tygodniu. Dzięki temu będą mieli okazję dwukrotnie spotkać się z Ojcem Świętym. Najpierw w poszczególnych grupach, a na zakończenie wizyty planowane jest spotkanie całej Konferencji Episkopatu Polski z papieżem.

Sprawozdanie z ośmiu lat

Zanim biskupi wyjadą do Watykanu, wcześniej wysłane zostały tam specjalne dokumenty szczegółowo opisujące życie każdej diecezji. Sprawozdanie przygotowane przez archidiecezję warszawską liczy ok. 150 stron. – Z tego dokumentu papież dowie się m.in. jaki jest nasz lokalny Kościół oraz co wydarzyło się w archidiecezji przez ostatnie osiem lat, czyli od poprzedniej wizyty „ad limina” – mówi nam ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik archidiecezji warszawskiej.

Wszystkie diecezjalne sprawozdania zostały przygotowane zgodnie z tym samym schematem. Tematyka w nich zawarta została opisana w 24 rozdziałach według podziału na kongregacje, rady i zespoły pracujące w Stolicy Apostolskiej. I tak np. rozdział związany z Kongregacją Ewangelizacji Narodów opisuje działalność misyjną danej diecezji. A rozdział związany z Kongregacją ds. Duchowieństwa mówi m.in. o formacji kapłańskiej, powołaniach, itd. Do rąk papieża trafi cały dokument z diecezji. Natomiast poszczególne urzędy rzymskiej kurii otrzymają te fragmenty sprawozdań, które związane są ich kompetencjami. Podział ten – wyjaśniał dziennikarzom kard. Kazimierz Nycz – sprawia, że rozmowy prowadzone w każdej kongregacji są dobrze przygotowane i dotyczą aktualnych problemów każdej diecezji. Podczas rozmów jest też okazja do wymiany doświadczeń, ponieważ w watykańskich urzędach pracują kardynałowie, biskupi i księża z całego świata – dodał metropolita.

W trakcie wizyty wszyscy polscy biskupi – podzieleni na grupy – złożą wizytę w sześciu Kongregacjach. Spotkania w radach i komisjach będą odbywały się w węższym gronie. – Ja pójdę do papieskiej rady ds. migrantów i uchodźców, bo jestem jej członkiem – mówi bp Tadeusz Polak, sekretarz KEP.

Rozmowy w Kongregacjach rozpoczynają się od krótkiego wprowadzenia. Wygłasza je tzw. relator, którym jest biskup wcześniej do tego wyznaczony. Z kolei biskup-notariusz opisuje przebieg spotkania. Dokument ten następnie przekazywany jest do Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski, aby każdy hierarcha mógł się z nim zapoznać.

Modlitwa

„Ad Limina Apostolorum” w tłumaczeniu znaczy – u progów (grobów) Apostołów. Ważną częścią wizyty jest więc modlitwa przy grobach św. Piotra i św. Pawła, która jest dla kapłanów niezwykłym przeżyciem duchowym. Jak ważnym mówi „Niedzieli” bp Marek Solarczyk, który w ubiegłym roku był na kursie dla biskupów i modlił się przy grobach Apostołów.

– W takich miejscach człowiek staje wobec wielu duchowych przemyśleń, tego w dziedzictwie kogo uczestniczy i kogo jest następcą. Jednocześnie jest to też zachęta, by być człowiekiem takiego charakteru jak Oni – mówi bp Solarczyk, który na „ad limina” będzie reprezentować diecezję warszawsko-praską razem z jej ordynariuszem abp. Henrykiem Hoserem. Z archidiecezji do Watykanu pojadą: kard. Kazimierz Nycz oraz biskupi pomocniczy: Józef Górzyński i Rafał Markowski.

Oprócz liturgii sprawowanych w bazylikach św. Piotra i św. Pawła, polscy biskupi będą się modlić także w bazylikach św. Jana na Lateranie i Matki Bożej Większej. – Mało kto wie, że to właśnie bazylika na Lateranie jest katedrą biskupa Rzymu – opowiada ks. Śliwiński, który jeszcze niedawno studiował w Wiecznym Mieście i dodaje. – W bazylice dedykowanej Matce Bożej znajdują się relikwie żłóbka Jezusa i ciągle są tam śpiewane kolędy.

Ostatnim akordem wizyty „ad limina” jest spotkanie, podczas którego Ojciec Święty podsumowuje wizytę oraz wyznacza nowe kierunki pracy duszpasterskiej. W 1998 r. Jan Paweł II podkreślił znaczenie działalności ekumenicznej oraz mówił o miejscu i roli Kościoła w życiu politycznym. W 2005 r. Benedykt XVI zachęcał polskich biskupów do posługi na misjach oraz zwracał uwagę na konieczności współpracy wszystkich środowisk tworzących Kościół.

To, z jakim przesłaniem do naszych hierarchów zwróci się papież Franciszek, dowiemy się 8 lutego.