W swojej prelekcji ks. Drąg, odwołując się do wyników ankiety papieża Franciszka stanowiącej przygotowanie do październikowego III Synodu o rodzinie, wskazał na najpilniejsze wyzwania stojące przed duszpasterstwem rodzin. Jednym z ważniejszych – jak mówił – jest rosnąca liczba konkubinatów, które – co wyraźnie widać w ankietach i co jest bardzo niepokojące – spotykają się nie tylko z aprobatą, ale coraz częściej z zachętą ze strony rodziców i społeczeństwa.

Wskazując na przyczyny tego zjawiska, ks. Drąg zwrócił uwagę, że wielu młodych ludzi nie kwestionuje wartości sakramentalnego małżeństwa, ale wybiera życie bez ślubu kościelnego z obawy przed pełnym zaangażowaniem, wątpiąc, czy potrafią w małżeństwie żyć. Często powodem takiego stanu rzeczy jest brak pozytywnych doświadczeń wyniesionych z domu rodzinnego.

„Tu rodzi się konkretne wyzwanie dla duszpasterzy, dla rodziców, dla osób zaangażowanych w duszpasterstwo rodzin” – powiedział prelegent, odsyłając słuchaczy do dokumentu Papieskiej Rady ds. Rodziny „Wychowanie do czystej miłości”. Jak dodał, znajdują się w nim konkretne wskazówki przeciwdziałania temu i innym niepokojącym zjawiskom. Kolejnym z nich, po wysokiej liczbie konkubinatów, jest rosnąca liczba rozwodów, która – jak podkreślił ks. Drąg – sukcesywnie wzrasta. Jest to widoczne szczególnie w dużych miastach. W Warszawie w 2011 r. współczynnik rozwodów sięgnął 49 proc.

Dyrektor Krajowego Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin wskazał też krótko na propozycje i działania, które podejmuje lub może podejmować duszpasterstwo rodzin wobec powyższych i innych wyzwań. Ich modelowy program zawiera adhortacja papieża Jana Pawła II „Familiaris Consortio”. Obok właściwego przygotowania narzeczonych oraz wykorzystania samego obrzędu ślubu szczególny akcent – zdaniem ks. Drąga – należy położyć na duszpasterstwo młodych małżeństw, które, nie będąc jeszcze gotowe do zaangażowania się w konkretny ruch kościelny, pozostawiane są często samym sobie. „Myślę, że jest to duża grupa docelowa, do której powinniśmy docierać” – podkreślił ks. Drąg.

Wśród wyzwań stojących współcześnie przed duszpasterstwem rodzin prelegent wymienił także m.in. pomoc rodzinom zagrożonym rozbiciem i patologią, rodzinom ideologicznie podzielonym oraz rodzinom z osobami starszymi. Ponadto dotarcie do osób, które z różnych względów zawierają jedynie związki cywilne. W obszarze szczególnego zainteresowania duszpasterstwa rodzin znajdują się także osoby rozwiedzione oraz posiadającymi dzieci poczęte metodą in vitro. Troska o tę ostatnią grupą – jak mówił – jest wyzwaniem złożonym i wymaga szczególnego rozważenia i namysłu.

Ks. Przemysł Drąg podkreślił jednocześnie, że obok wspomnianych obszarów niezwykle ważne jest większe zaangażowanie w pracę z rodzinami chrześcijańskimi, które nie są dotknięte powyższymi problemami, a które również wymagają wielkiej uwagi i troski, aby mogły się jak najlepiej rozwijać. Wskazał także na potrzebę właściwego przygotowania alumnów do pracy z rodzinami, konieczność większego zaangażowania kapłanów w parafialne duszpasterstwa rodzin oraz aktywne promowanie duchowości małżeńskiej.

W sympozjum uczestniczyli dekanalni referenci ds. rodzin, doradcy życia rodzinnego, kapłani i osoby zaangażowane w działalność ruchów prorodzinnych. W dalszej części spotkania uczestnicy mieli okazję wysłuchać świadectwa misjonarza ks. prałata Mariana Zalewskiego, który podzielił się doświadczeniem pracy z rodzinami w Meksyku, gdzie obecnie pracuje, a w szczególności w Papui Nowej Gwinei, gdzie spędził wiele lat.

Świadectwem z perspektywy żony, matki, siostry i lekarza medycyny podzieliła się także z uczestnikami sympozjum gnieźnieńska lekarka Małgorzata Kędzierska. Natomiast praktyczny wymiar funkcjonowania duszpasterstwa rodzin w parafii przedstawił na przykładzie swojej wspólnoty ks. Konstanty Mrozek, proboszcz gnieźnieńskiej parafii pw. Matki Zbawiciela.

Z uczestnikami sympozjum spotkał się również bp senior Bogdan Wojtuś, który przestrzegał przed nadmiernym pesymizmem w postrzeganiu rodziny i zachęcał do spojrzenia na nią w perspektywie Pisma Świętego, a więc z radością. „Trzeba wciąż uświadamiać sobie co Pan Bóg nam daje, czym nas obdarowuje. A obdarowuje nas miłością. Trzeba w tę miłość uwierzyć. To jest ważne i z tego wszystko wypływa” – powiedział na zakończenie gnieźnieński biskup senior.

Krótki list do uczestników spotkania napisał także Prymas Polski abp Wojciech Polak, który tego dnia przewodniczył pielgrzymce służb skarbowych i celnych na Jasnej Górze. Jak przypomniał: „tylko ten, kto żyje Ewangelią rodziny może stawać się jej radosnym i przekonującym świadkiem we współczesnym świecie”.

VII Sympozjum o Małżeństwie i Rodzinie zorganizował Referat Duszpasterstwa Rodzin Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie.