- 45 lat temu powstało NSZZ Solidarność. Rocznica tego wydarzenia skłania nas pracowników Instytutu Pamięci Narodowej do refleksji nad przemianami jakie zaszły w Polsce, ale również uczczenia tych, którzy z odwagą i wiarą w lepszą przyszłość budowali naszą wolną Ojczyznę – powiedział dr Karol Piskorski dyrektor IPN Oddziału Łódzkiego.

Krzyż Wolności i Solidarności po raz pierwszy przyznano w czerwcu 2011 r. z okazji 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Nadawany jest przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Prezesa IPN opozycjonistom, którzy walczyli z komunizmem, a także za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności.

Podczas uroczystej gali to zaszczytne wyróżnienie w imieniu Prezydenta RP Karola Nawrockiego wręczył zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski. Krzyżem zostali odznaczeni: Thomas Dzieran, Krzysztof Aleksander Felińczak, Mirosław Ignacy Masica, Paweł Antoni Nowak, Grzegorz Sandelewski, Krzysztof Spalony, Jerzy Stanisław Szmytko, Konstanty Krzysztof Szwemberg, Roman Czesław Szymorek, Jan Zbigniew Zabora oraz Krzysztof Ziemian. Pośmiertnie wyróżnionych zostało 12 działaczy: Andrzej Adamski, Sławomir Anastaziak, Mieczysław Błaszczyk, Tadeusz Józef Jasek, Janisław Juśkiewicz, Maria Antonina Kiełkiewicz – Dziuba, Eryk Kupiecki, Sebastian Mikołaj Rybarczyk, Elżbieta Izabela Soukup, Czesław Stradowski, Jerzy Walczak, a także Izabela Maria Wasiak, odznaczenia odebrali przedstawiciele rodzin.

– To dzięki Wam dzisiaj żyjemy w wolnej i niepodległej Polsce. I jeżeli jeszcze raz spojrzymy na te ostatnie 200 lat naszej historii, to się okaże, że zawsze w walce z opresją i zniewoleniem towarzyszył nam krzyż. Krzyż na mogile, krzyż jako symbol cierpienia, ale też krzyż jako symbol zwycięstwa. Tym jest także Krzyż Wolności i Solidarności, albowiem wolność i solidarność w Polsce to synonimy. Te określenia są ze sobą ściśle powiązane. Dzisiaj Krzyż Wolności i Solidarności jest wypełnieniem przez państwo polskie jego obowiązku polegającego na uhonorowaniu tych, dzięki którym wolna Polska istnieje – mówił dr hab. Karol Polejowski.

Dla Thomasa „Drago” Dzierana był to wielki dzień. Jako nastolatek mieszkał w Łodzi, w czasie stanu wojennego za kolportowanie ulotek został skazany na trzy lata więzienia. W czasie pobytu w Hrubieszowie poznał wielu wartościowych opozycjonistów (profesorów, inżynierów, artystów). Od nich czerpał wiedzę, wartości etyczne i patriotyzm. Dla 21 latka to była najważniejsza szkoła. Dostał paszport w jedną stronę i wyjechał do USA. Gdy otrzymał obywatelstwo amerykańskie wstąpił do wojska i służył w nim 20 lat. Brał udział w ponad stu misjach bojowych, w wielu z nich wspólnie z żołnierzami Gromu. - Jestem pod ogromnym wrażeniem, jak Polska dba o swoje tradycje. Polska przetrwała bez granic, ponieważ tradycje narodowe i język były pielęgnowane z pokolenia na pokolenie. Nikt nie rodzi się patriotą, ale patriotyzmu trzeba się uczyć – podkreślił pan Thomas.

Uroczystość w Ogrodach Geyera zakończył koncert „Oczy zmruż” w wykonaniu Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej z towarzyszeniem Łódzkiej Orkiestry Filmowej. Organizatorem wydarzenia był Oddział Łódzki Instytutu Pamięci Narodowej.