Reklama

Góra, którą nazwano Chełmową

Niedziela kielecka 11/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Grzegorzowice - mała miejscowość z zabytkowym, w kształcie rotundy kościółkiem. Można tu dojechać z Wałsnowa, a później dojść pieszo do zabytkowego romańskiego kościoła. Po stronie południowo-wschodniej mamy widoki na Pasmo Jeleniowskie, po zachodniej na Wzgórza Bostońskie . Miejscowa nazwa tego wzgórza to Dobruchna. Po kilkunastu minutach marszu pojawia się kopulasta, zalesiona góra. Oddziela ją od wzgórza Dobruchny podmokła dolina. Stoimy na drodze ze Starej Słupi do Cząstkowa. Napotkany leśnik opowiada nam legendę o tej górze. Bardzo dawno temu w tę krainę przybyły litewskie wojska. Grabili, palili, zdobywali wsie, a ludzi uprowadzali w niewolę. Wówczas to władyka ze Starej Słupi zebrał parobków wiejskich i poprowadził ich w ten las. Polecił, aby na drzewka młodego wówczas lasu pozakładać rycerskie chełmy. Las był po pożarze i drzewa mogły mieć od 2 do 3 metrów wysokości. Napadające wojsko, które przybyło od Łagowa, ujrzało nagle dużo wojska; w błąd wprowadziły ich błyszczące rosą chełmy i groty dzid. Cofnęli się i nie zdobyli tych okolic. Od tego to zdarzenia górę ową nazwano Chełmową.
W 1920 r. las porastający Chełmową Górę zamieniono na rezerwat ścisły. Był to pierwszy na ziemiach polskich rezerwat, który chronił las. Dał początek Świętokrzyskiemu Parkowi Narodowemu. W tym rezerwacie rośnie drzewo - modrzew polski, który zainteresował polskiego naukowca - dziekana Wydziału Przyrody UJ prof. Mariana Raciborskiego. Ustalił on, że to drzewo jest inne od modrzewia ogólnoeuropejskiego. Naukowcy Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie w 1922 r. nadali nazwę dla tego modrzewia Lariks Polonika Raciboroviensis- modrzew polski Raciborskiego.
Gdy Polska odzyskała niepodległość uczniowie profesora i działacze Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego doprowadzili do zmiany zwykłego lasu na rezerwat ścisły. Pierwszy rezerwat obejmował około 180 ha lasów, to znaczy całą zalesioną górę. Obecnie rośnie tutaj dużo pomnikowych 200-letnich modrzewi oraz kilka cisów, co jest obecnie rzadkością w innych lasach.
Wysokość góry wynosi 351 metrów. Jest zbudowana z szarych piaskowców dolnodewońskich. Patrząc na mapę Gór Świętokrzyskich możemy dostrzec, że jest to cały ciąg wyniesień układających się w pasmo górskie. Są to Masyw Bukowej Góry, Stawiana, Miejska Góra, Garb Bostoński i Chełmowa Góra. Wszystkie mają dewońską budowę. Góra pokryta jest warstwą lessów i porośnięta lasem mieszanym. Są tu cztery stuletnie dęby, trzy stuletnie modrzewie, sosny itp. Na szczyt wchodzi się dość stromym szlakiem. Nigdzie nie można usiąść, bowiem jest tu ogromna ilość mrówek, przeważnie mrówki Rudnice o długości odwłoka ok. 6-7 mm. Co parę kroków widać ogromne mrowiska; naliczono ich ok.500. Mrówki są pod całkowitą ochroną, dlatego wyznaczono ścieżkę do poruszania się ludzi. Wstęp poza ścieżki jest niedozwolony.
Po utworzeniu Świętokrzyskiego Parku Narodowego obszar rezerwatu zmniejszono do powierzchni 17 ha. Obejmuje on tylko południową część Góry. Rezerwat nosi imię Józefa Kostyrki - badacza lasów na tej górze i naukowca, który organizował ten rezerwat. Rezerwat jest również ostoją dla ptactwa. Występuje tutaj aż 88 odmian różnych ptaków na 150 żyjących na Kielecczyźnie. Niektóre ptaki żyją tylko w okolicy modrzewi. Przemieszczając się po obszarze parku, należy zachowywać się cicho, aby nie zakłócać spokoju stałym jego mieszkańcom.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Co to za święto?

[ TEMATY ]

wniebowzięcie

Family News Service

Graziako

Wniebowzięcie Matki Bożej

Wniebowzięcie Matki Bożej

Czy Matka Boża zmarła przed wniebowzięciem? Czy wzmiankę o jej wniebowzięciu można znaleźć na kartach Pisma Świętego? Gdzie współcześnie przechowywane są relikwie Matki Bożej? Czy uroczystość Wniebowzięcia NMP obchodzą wyłącznie rzymscy katolicy? Przedstawiamy 10 ciekawostek dotyczących tego wyjątkowego święta.

15 sierpnia katolicy obchodzą święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; wydarzenie, które upamiętnia koniec ziemskiego życia Matki Jezusa. Jeszcze w VI wieku dzień ten czczono pod nazwą „Zaśnięcia Matki Bożej”. Święto szybko rozprzestrzeniło się na zachodzie Europy i w VIII wieku stało się jedną z najważniejszych uroczystości, tuż po Bożym Narodzeniu i Wielkanocy. W Polsce wiąże się ono ze zwyczajem święcenia kwiatów i ziół, które zgodnie z tradycją mają zapewnić ochronę przed chorobami oraz błogosławieństwo. Nie wszystkie fakty i legendy związane z tym świętem są powszechnie znane.
CZYTAJ DALEJ

Poznań: 23 strażackie zastępy gaszą pożar poddasza bloku

2025-08-14 22:27

[ TEMATY ]

pożar

PAP/Jakub Kaczmarczyk

23 strażackie zastępy walczą z pożarem poddasza budynku wielorodzinnego znajdującego się przy ul. Krańcowej w Poznaniu. Ogień jak na razie nie został opanowany. Z bloku ewakuowano ponad 80 osób. Nie ma osób poszkodowanych.

Oficer prasowy poznańskiej komendy PSP mł. asp. Marcin Tecław powiedział PAP, że zgłoszenie o pożarze strażacy otrzymali przed godz. 19. Ogień objął poddasze pięciokondygnacyjnego bloku przy ul. Krańcowej. Jak na razie strażakom nie udało się opanować pożaru. - Na miejscu są 23 zastępy strażackie. 83 osoby z całego budynku zostały ewakuowane w trakcie naszych działań - powiedział strażak.
CZYTAJ DALEJ

Biskup polowy: "Maryja naszą Hetmanką". Apel Jasnogórski z udziałem wojska

2025-08-15 22:27

[ TEMATY ]

Apel Jasnogórski

Wojsko Polskie

Yt zrzut

W Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i w Święto Wojska Polskiego na Jasnej Górze podczas Apelu Jasnogórski z udziałem najwyższych dowódców wojskowych Biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz dziękował Matce Bożej za opiekę nad narodem i armią. Zawierzył Jej żołnierzy, dowódców i wszystkich odpowiedzialnych za bezpieczeństwo kraju.

„Przyjmij hołd wdzięczności i najwyższego uznania od nas – Twoich dzieci, oddających Ci cześć w tajemnicy Twojego Wniebowzięcia” – mówił biskup Lechowicz, podkreślając, że Maryja jako pierwsza spośród uczniów Jezusa „przekroczyła próg nadziei” i stała się przewodniczką wiary i matką nadziei. Szczególne słowa skierował do żołnierzy Wojska Polskiego, którzy w Jej przykładzie – posłuszeństwa Bogu, solidarności z innymi i bliskiej obecności w chwilach próby – mają odnajdywać wzór do swojej służby.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję