Reklama

Niedziela w Warszawie

Wydobywają zapomniane piękno

Dzięki pracom konserwatorów możemy oglądać dzieła sztuki sprzed wieków w ich pierwotnym kolorze i kształcie. Wiele dowiadujemy się też o tym, jak wierzyli nasi przodkowie

Niedziela warszawska 47/2018, str. IV

[ TEMATY ]

seminarium

Archiwum MAW

Seminarium poświęcone konserwacji i modernizacji wyposażenia architektury sakralnej odbyło się w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. W tle ikona – „Wjazd do Jerozolimy”

Seminarium poświęcone konserwacji i modernizacji wyposażenia architektury sakralnej odbyło się w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. W tle ikona – „Wjazd do Jerozolimy”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ikona „Wjazd do Jerozolimy” należy do grona najciekawszych eksponatów, jakie znajdują się w zbiorach w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (MAW). Obraz ten wygląda niemal tak samo jak po powstaniu, co miało miejsce 450 lat temu. Ale jeszcze w 2013 r. ikona wyglądała zupełnie inaczej. Inne były kolory w górnej części obrazu. Inny był układ przedstawionych postaci. A niektórych elementów na obrazie nie było, gdyż 100 lat temu zostały zamalowane.

Powołanie konserwatorskie, kapłańskie i chrześcijańskie

Oryginalny wygląd ikony udało się odzyskać po latach prac konserwatorskich. Najpierw z obrazu usunięto pleśń, grzyby, bakterie, owady i ich larwy. Następnie wykonano zdjęcia dzienne, w promieniach UV, w podczerwieni i rentgenowskie. Te ostatnie pokazały m.in. budowę podłoża, strukturę drewna i płótna oraz elementy metalowe. Dopiero wtedy, gdy była całkowita pewność, że pod warstwą wierzchnią znajduje się inny obraz, Anna Derentowicz-Zakrzewska przystąpiła do pierwszych odkrywek. A kiedy rozwiązała szereg innych problemów, zabrała się do żmudnej i precyzyjnej rekonstrukcji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

– Powołanie konserwatorskie ma w sobie coś z powołania kapłańskiego i chrześcijańskiego w ogóle. Jest to zdejmowanie kolejnych nawarstwień, które nakłada na człowieka czas i konwenanse. I odkrywanie pierwotnej warstwy ikony, którą jest każdy człowiek – powiedział bp Michał Janocha podczas X Seminarium Kurii Metropolitalnej Warszawskiej poświęconemu konserwacji i modernizacji wyposażenia architektury sakralnej.

Spotkanie odbyło się w minionym tygodniu w największej sali MAW. Właśnie tam można zobaczyć „Wjazd do Jerozolimy”. W seminarium wzięli udział: kapłani, naukowcy i konserwatorzy. Niektórzy z nich wykonują prace badawczo-restauratorskie w warszawskich świątyniach.

Obraz w obrazie

Od 3 lat kompleksową renowację obrazów w kościele św. Anny prowadzi zespół konserwatorów z Akademii Sztuk Pięknych. Jego praca przyniosła wiele zaskakujących odkryć. Jednym z najważniejszych było odnalezienie za ołtarzem Matki Bożej z Dzieciątkiem obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. – Ponad wszelką wątpliwość ustalono, że to obraz w obrazie. Jego część środkowa pochodzi z XVII wieku, brzeżna z XVIII wieku – powiedziała prof. Anna Potocka, która kieruje pracami zespołu i dodała, że odkryty przez nich obraz jest prawdopodobnie najstarszym w Warszawie wizerunkiem XVII-wiecznej kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej.

Reklama

Ważnych ustaleń dokonano także podczas rekonstrukcji obrazu Matki Bożej Pocieszenia (Śnieżnej). Początkowo konserwatorzy uważali, że w trakcie wojny obraz musiał być przeszyty serią z karabinu. Pogłębione badanie wykazało jednak, że kilkaset ubytków i przebić jest wynikiem… adoracji. – Do obrazu przebijano wota – powiedziała prof. Potocka. To odkrycie pokazuje, jak zmieniała się forma naszej wiary. Natomiast ustalenia poczynione w trakcie rekonstrukcji obrazu Najświętszego Niepokalanego Serca Maryi dowodzą, że na przestrzeni wieków mieliśmy do czynienia z przesunięciem kultu.

– Nasze badania pokazują, jak grupowała się religijność w św. Annie. Jak bractwa, konfraternie i świeccy angażowali się w życie religijne – mówiła prof. Anna Potocka.

Podczas konferencji mówiono również o konserwacji malowideł w kościele Res Sacra Miser, ale prace rekonstrukcyjne nie ograniczają się do obrazów, polichromii, rzeźb, ołtarzów czy samych zabytkowych murów. Rekonstruowane są także historyczne szaty liturgiczne oraz dzieła pisane.

O zachowanie zbiorów bibliotecznych Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego dba Barbara Kamińska. Przez 26 lat pracy uratowała dziesiątki tysięcy woluminów. A kolejne tysiące czekają na konserwacje. Mało bowiem kto wie, że w seminaryjnej bibliotece zgromadzonych jest 58 tys. starodruków, w tym 140 inkunabułów mających pół tysiąca lat. Aby je zachować, potrzebna jest dokładna i cierpliwa praca oparta o specjalistyczną wiedzę.

Piłsudski o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości

Kiedy do restaurowania zabytków zabierają się osoby bez fachowej wiedzy to kłopoty są tylko kwestią czasu. Ich przykłady, podczas seminarium w MAW, przedstawiła prof. Bogumiła Rouba. Historyk sztuki z Torunia pokazała, jak dochodzi do niszczenia polichromii, odpadania tynków, pękania ścian, a nawet do osunięć skarp, na których stoją świątynie. Wszystkie te niepowetowane straty były spowodowane brakiem wiedzy o tym, według jakich zasad kiedyś budowano. Dlatego podczas seminarium zaprezentowano książkę „Pielęgnacja świątyni i innych zabytków. Książka nie tylko dla księży”.

Zdecydowanie nie jest to lektura tylko dla kapłanów, bo jak mówił marszałek Józef Piłsudski „...ten kto nie szanuje i nie ceni przeszłości, nie jest godzien szacunku teraźniejszości, ani nie ma prawa do przyszłości”.

2018-11-21 10:49

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Klerycy w Lewoczy

Niedziela sandomierska 42/2012, str. 6

[ TEMATY ]

pielgrzymka

Kościół

klerycy

seminarium

Al. Mateusz Czarnecki

Uczestnicy pielgrzymki do słowackiej Lewoczy

Uczestnicy pielgrzymki do słowackiej Lewoczy
Pielgrzymka do sanktuarium Matki Bożej w Lewoczy na Słowacji odbyła się 27 września 2012 r. To już trzecia pielgrzymka, w której uczestniczyła cała seminaryjna wspólnota. Miniony rok akademicki rozpoczęła pielgrzymka do Matki Bożej Ostrobramskiej w Wilnie. W podzięce za rok formacji alumni pielgrzymowali pieszo z Malic do Włostowa - miejsca kultu bł. Wincentego Kadłubka. W tegorocznej pielgrzymce na Słowację uczestniczyli: bp Krzysztof Nitkiewicz, księża przełożeni, pracownicy kurii, siostry zakonne oraz wszyscy klerycy. Pierwszym i najważniejszym punktem pielgrzymki była Msza św. w sanktuarium w Lewoczy. Przewodniczył jej bp Nitkiewicz. W swoim słowie Ordynariusz pouczał: - Maryja udaje się z pośpiechem do swojej krewnej Elżbiety - mówi Pismo Święte. Biegnie tam z potrzeby serca, bo kocha. Nie oczekuje niczego w zamian. Ten jej pośpiech i trudy wędrówki są zupełnie bezinteresowne. Nie wynikają z regulaminu, ani ze strachu przed kimś, ani z chęci zaskarbienia sobie kogoś. Ona biegnie do Elżbiety, bo kocha. My także musimy zaufać, jak tylko można. Musimy w różnych sytuacjach, które nas spotykają - nawet jeśli są to sytuacje nieprzyjemne - dostrzegać Bożą wolę. Pan Bóg to dopuścił, Pan Bóg na to zezwolił. A więc może mi się to przydać. W mojej formacji, mojej posłudze; spojrzeć na ten świat, na ludzi, na okoliczności, jako na takie prywatne objawienie, które jest do mnie skierowane - tłumaczył Ksiądz Biskup. Kult Matki Bożej z Lewoczy rozpoczął się w XII wieku i jest związany z najazdem Tatarów. Na Mariańskiej Górze ukrywali się wtedy okoliczni mieszkańcy. Jako wotum za ocalenie życia król Wacław II wybudował w tym miejscu kościół. Jest to mała gotycka świątynia z cudowną figurą Matki Bożej, pochodzącą z drugiej połowy XV wieku. W XVI wieku sanktuarium zostało doszczętnie zniszczone przez protestantów. Kult odnowił się dopiero pod koniec XVII wieku. W 1984 r. świątynia otrzymała tytuł bazyliki mniejszej. A w lipcu 1995 r., w tym miejscu papież Jan Paweł II sprawował Mszę św. Sanktuarium Matki Bożej w Lewoczy uważane jest za duchową stolicę Słowacji. W Lewoczy pielgrzymi nawiedzili również kościół św. Jakuba - drugą co do wielkości gotycką świątynię na Słowacji. Później spacerując i zwiedzając zabytki znajdujące się na rynku grupa pielgrzymów dotarła do franciszkańskiego kościoła pw. Świętego Ducha. Kolejny przejazd autobusowy doprowadził pielgrzymów do Seminarium Duchownego im. bp Jana Vojtassaka w Spiskiej Kapitule. Biskup diecezji spiskiej Stefan Sećka oprowadził pielgrzymów po zabytkowej katedrze św. Marcina. W tym miejscu polecano sprawy Kościoła Słowackiego we wspólnej modlitwie. Ostatnim miejsce odwiedzonym na słowackiej ziemi było grekokatolickie sanktuarium Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny. W drodze do Sandomierza pątnicy odwiedzili jeszcze Stary Sącz. Przy ołtarzu kanonizacyjnym św. Kingi wraz z Biskupem Sandomierskim dziękowali za radość wspólnego pielgrzymowania. Ks. rektor Jan Biedroń, w imieniu całej semianaryjnej wspólnoty, złożył Księdzu Biskupowi serdeczne podziękowania za ideę wyjazdów inaugurujących i kończących rok akademicki, za ich zorganizowanie i przewodzenie pielgrzymce oraz za wsparcie materialne.
CZYTAJ DALEJ

Z duchowej pustyni do źródła wody żywej. Dlaczego młodzi lgną na katolicki Festiwal Życia?

2025-07-08 10:33

[ TEMATY ]

Festiwal Życia

Festiwal Życia w Kokotku

fot. Grzegorz Szpak

Co sprawia, że młodzi ludzie na początku wakacji chcą spędzić cały tydzień na katolickim festiwalu? Skala wydarzenia oraz odpowiedzi uczestników są zaskakujące.

Nie tylko ze Śląska, nie tylko z całej Polski, ale także z różnych części Europy i świata – około półtora tysiąca młodych ludzi przyjechało w poniedziałek do Kokotka, leśnej dzielnicy Lublińca, by przez cały tydzień bawić się i modlić na Festiwalu Życia – największym katolickim festiwalu dla młodzieży w kraju.
CZYTAJ DALEJ

Cztery spotkania dzieci i młodzieży z astronautą na ISS

2025-07-08 16:35

[ TEMATY ]

kosmos

spotkania

astronauta

dzieci i młodzież

PAP/Albert Zawada

Mimo trwających wakacji ponad 2 tysiące osób – uczniów i nauczycieli – wzięło udział w piknikach i całodniowych wydarzeniach towarzyszących czterem połączeniom z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS). Podczas spotkań astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski odpowiadał na pytania dzieci i młodzieży.

We wtorek w warszawskim Centrum Nauki Kopernik odbyło się ostatnie z serii czterech edukacyjnych spotkań na żywo z ISS. Astronauta połączył się z uczestnikami wydarzenia bezpośrednio z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Poprzednie spotkania zorganizowano w Łodzi, Wrocławiu i Rzeszowie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję