Reklama

Aspekty

Jezuici w granicach obecnej diecezji zielonogórsko-gorzowskiej (2)

Państwo Jezuickie w Otyniu

Niedawno odwiedziłem Otyń. Znajdujące się tam sanktuarium Matki Bożej Klenickiej jest nierozerwalnie związane z Zakonem Jezuitów. W przeszłości na terenie naszej diecezji tworzyli oni bardzo prężne placówki. Jedną z nich było tzw. Państwo Otyńskie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Otyń sprawia bardzo miłe wrażenie. Odnowione ulice i rynek powodują, że miasto zwiedza się bardzo przyjemnie. Najważniejszy zabytek Otynia jest jednak w ruinie. Dawny zamek jezuitów czeka na lepsze czasy.

Z historii miasta

Pierwsze wzmianki o Otyniu pochodzą z początku XIV wieku. Należał wówczas do Księstwa Żagańskiego. W połowie XV wieku miasto stało się własnością rycerską. Rodzinie von Zabel przypisuje się postawienie pierwszej murowanej siedziby w mieście. Od 1488 r. Otyń należał do królestwa Czech. W 1516 r. kupili je bracia Hans i Nickel von Rechenberg. Prawdopodobnie ten pierwszy przebudował dotychczasowy gotycki zamek z renesansową siedzibą. Jeden z kolejnych właścicieli w 1638 r. wzniósł przy zamku kaplicę. Sam zamek zapisał w testamencie zakonowi jezuitów. Ci przejęli go w 1649 r. i przebudowali na barokowy klasztor.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z Klenicy do Otynia

Reklama

Od stuleci Maryja odbiera cześć w Otyniu w znaku drewnianej figury z XV wieku. Pierwotnie figura nie znajdowała się jednak w Otyniu. Podanie ludowe głosi, że Matka Boża wręczyła swój wizerunek ubogiej pasterce w Klenicy. Pasterka zaś umieściła figurę na dębie. Często odwiedzała to miejsce, przychodząc na modlitwę. Otrzymywała też przy figurze liczne łaski. Do Matki Bożej zaczęli przychodzić także mieszkańcy wsi. Maryja do potopu szwedzkiego znajdowała się pod opieką jezuitów w Klenicy. Był tam mały kościółek. Jednak zagrożenie spowodowane wojną ze Szwecją było bezpośrednim powodem, dla którego figurę przeniesiono do Otynia. Warowny zamek był dobrą ochroną dla Matki Bożej z Klenicy. Jezuici zdając sobie sprawę, jaki duchowy skarb posiadają, wznieśli dla Niej kaplicę przy zamku. Pielgrzymowali do Maryi Klenickiej w Otyniu mieszkańcy Śląska, Brandenburgii i Wielkopolski. Pielgrzymki z Wielkopolski były tak liczne, że z czasem kaplicę Matki Bożej zaczęto nazywać polską. Jednak ta na skutek pożaru została zniszczona. Jezuici zdecydowali się już jej nie odbudowywać, a przy zamku wznieść barokową świątynię, która była godnym domem dla Maryi.

Z działalności zakonników

Jezuici w Otyniu, kiedy tylko stali się pełnoprawnymi właścicielami zamku otyńskiego, przystąpili do jego gruntownej przebudowy. W 1654 r. zakończyli pierwszy etap prac. Zamek został odpowiednio zabezpieczony. W latach 1671-81 kontynuowali prace, wznosząc kolejne skrzydła i powiększając dziedziniec. W latach 1652-81 zamek został przekształcony przez jezuitów w klasztor. Po dawnym zamku zachował się jedynie fragment w budynku bramnym.

Obok spraw budowlano-ekonomicznych otyńscy jezuici bardzo gorliwie zabrali się do pracy apostolskiej. Szczególnie wiele czasu poświęcali mieszkańcom swoich wsi, którzy odpadli od wiary katolickiej. A posiadłości tzw. Państwa Otyńskiego jezuitów były spore. Do ich dóbr należały wsie: Bobrowniki, Niedoradz, Konradowo, Zakęcie, Sucha, Ługi, Borów Polski, Klenica, Gołaszyn oraz część Modrzycy i Nowego Miasteczka. Były to największe dobra jezuitów na Dolnym Śląsku. Zakonnicy postawili także na rozwój gospodarczy tych ziem. W 1666 r. wzniesiono dwie potężne owczarnie, młyn, a w 1684 r. dodatkowo stajnię i wiatrak. Kolejne inwestycje miały miejsce pod koniec XVII wieku, gdy wzniesiono gorzelnię, browar i słodownię. Kilka lat później jezuici założyli winnice w okolicy Bobrownik. Sprawy gospodarcze musiały rozwijać się bardzo pomyślnie, skoro w 1754 r. król pruski Fryderyk II nakazał wzniesienie w Otyniu ogromnego magazynu zbożowego.

Reklama

Zakonnicy prowadzili także działalność edukacyjną i charytatywną. Od 1676 r. prowadzili w Otyniu 6-klasowe gimnazjum. Angażowali się w pomoc najuboższym, a w okolicznych miejscowościach prowadzili misje ludowe. W sprawie nawracania na katolicyzm byli bardzo aktywni. W 1740 r. prowadzone przez nich w Otyniu Bractwo Dobrej Śmierci liczyło 670 członków.

Na początku XVIII wieku zamek wraz miastem strawił pożar. Prace nad przywróceniem mu danej świetności trwały aż do 1721 r.

Kres obecności

Po likwidacji zakonu jezuitów w Otyniu w 1776 r., w budynkach klasztoru utworzono Królewski Instytut Szkolny. Istniał on 10 lat, a był prowadzony przez byłych zakonników... jezuickich. Później była tam siedziba magnacka, a po ostatniej wojnie – PGR i mieszkania. – Obecnie zabytek jest w rękach prywatnych. Niestety niszczeje. My jako gmina nie mamy możliwości wyegzekwowania spraw z ochroną zabytku. Znamy historię i wiemy, jak obiekt wyglądał przed zniszczeniem. Marzy nam się, by w którymś momencie zabytek odzyskał swój blask. Przy współpracy wielu instytucji jest szansa na uratowanie go – powiedziała mi podczas rozmowy burmistrz Otynia Barbara Wróblewska.

Jezuici w Otyniu stworzyli bardzo prężną placówkę. Była ona połączona z wielkimi kolegiami w Żaganiu i Legnicy. Obok działalności duszpasterskiej, edukacyjnej i charytatywnej stworzyli bardzo silne centrum gospodarcze. Ich znakiem był klasztor ze wspaniałym kościołem. Dziś niestety w ruinie. Może kiedyś w to miejsce powróci nowe życie?

2019-05-08 08:13

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Sądecki Niezłomny

Niedziela Plus 38/2024, str. VI

[ TEMATY ]

jezuici

Józef Wieczorek

Kilkunastu kapłanów sprawowało Eucharystię na Hali Łabowskiej

Kilkunastu kapłanów sprawowało Eucharystię na Hali Łabowskiej

Towarzystwo Jezusowe poczuwa się do odpowiedzialności za swojego współbrata – powiedział o. Adrian Helik, jezuita.

To już tradycja, że na początku września na Hali Łabowskiej, w Beskidzie Sądeckim są organizowane uroczystości patriotyczne upamiętniające ks. Władysława Gurgacza, kapelana żołnierzy oddziału „Żandarmeria” Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców (PPAN). Tegoroczne wydarzenie rozpoczęło się na cmentarzu parafialnym w Nawojowej, przy obelisku żołnierzy PPAN i ich dowódcy kpt. Stanisława Pióro.
CZYTAJ DALEJ

Przesłanie, które płynie z dzisiejszej Ewangelii mówi, że nie wystarcza sama chęć pomagania

2025-07-10 21:29

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Czytamy następnie, że Samarytanin: „Podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem”. To również ważne przesłanie, które płynie do nas z dzisiejszej Ewangelii. Mówi ono, że nie wystarcza tylko sama chęć pomagania. Ważne jest, aby pomagać mądrze, aby pomoc, którą chcemy nieść, była dostosowana do warunków, sytuacji i potrzeb osoby pokrzywdzonej.

Powstał jakiś uczony w Prawie i wystawiając Jezusa na próbę, zapytał: «Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?» Jezus mu odpowiedział: «Co jest napisane w Prawie? Jak czytasz?» On rzekł: «Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą i całym swoim umysłem; a swego bliźniego jak siebie samego». Jezus rzekł do niego: «Dobrze odpowiedziałeś. To czyń, a będziesz żył». Lecz on, chcąc się usprawiedliwić, zapytał Jezusa: «A kto jest moim bliźnim?» Jezus, nawiązując do tego, rzekł: «Pewien człowiek schodził z Jeruzalem do Jerycha i wpadł w ręce zbójców. Ci nie tylko go obdarli, lecz jeszcze rany mu zadali i zostawiwszy na pół umarłego, odeszli. Przypadkiem przechodził tą drogą pewien kapłan; zobaczył go i minął. Tak samo lewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, minął. Pewien zaś Samarytanin, wędrując, przyszedł również na to miejsce. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Następnego zaś dnia wyjął dwa denary, dał gospodarzowi i rzekł: „Miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał”. Kto z tych trzech okazał się według ciebie bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców?» On odpowiedział: «Ten, który mu okazał miłosierdzie». Jezus mu rzekł: «Idź i ty czyń podobnie!»
CZYTAJ DALEJ

Bp Długosz: miłosierdzie nie oznacza, że mamy otwierać drzwi przed wszystkimi nielegalnymi emigrantami

2025-07-12 14:50

[ TEMATY ]

bp Antoni Długosz

Ruch Obrony Granic

yt.com/zrzut ekranu

Bp Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025 r.

Bp Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025 r.

„Matko Boża, Ty wiesz, że Polacy zdali egzamin, kiedy trzeba było otworzyć drzwi dla milionów uciekających Ukraińców. A w imię miłości bliźniego potrafili zapłacić najwyższą cenę za pomoc Żydom” – powiedział biskup Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025.

"Kochana Matko, jak co wieczór przechodzimy do Ciebie, by powiedzieć Ci nasze małe prywatne troski, ale też i ukazać wielkie narodowe problemy. Przychodzimy, by prosić Ciebie o wstawiennictwo za nami u Twojego Syna. Dziś chcemy modlić się za obrońców naszych granic tych w mundurach strażników granicznych, żołnierzy, policjantów, celników, Wojska Obrony Terytorialnej, ale również wolontariuszy z Ruchu Obrony Granic tych, którzy bezinteresownie organizują patrole" – mówił.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję