Pięćdziesiąt lat temu w naszym regionie zrodziła się potrzeba prezentacji folklorystycznego dorobku tanecznego i śpiewaczego kultywowanego za granicą. Festiwal otrzymał określenie światowy, bo przecież przez wieki Polacy rozjeżdżali się po całym świecie. Zabierali z sobą cząstkę swej tożsamości. Szczyptę kultury, najczęściej folkloru, nie zapominali też o tym, co ich duchowo wzmacnia, czyli wierze przejętej od praojców
W tym roku na festiwal przyjechały 33 zespoły, w sumie 1100 osób z 11 państw. W skali pięćdziesięciolecia to suma 607 zespołów i ok. 20 tys. uczestników. Honorowy patronat nad festiwalem objął prezydent RP Andrzej Duda, a pozdrowienia dla organizatorów i uczestników przesłał marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Na najpiękniejszym, zdaniem bywalców, festiwalu polskiego dziedzictwa nie zabrakło narodowych flag i Mazurka Dąbrowskiego oraz hymnu Polonii. Barwny korowód zespołów nim dotarł do rzeszowskiego rynku, rozwinął się na długości ulic 3 Maja i Kościuszki, trakt zamienił się w scenę i trudno było nadążyć okiem za wszystkimi przygotowanymi tanecznymi popisami, będącymi zapowiedzią późniejszych występów. Efektowny przemarsz był także argumentem w czasie wręczania kluczy do miasta przedstawicielom stworzonego na czas rzeszowskiego spotkania, tancerzy pochodzących z siedmiu krajów z zespołu Miodula. W tej początkowej chwili otwarcia festiwalu na scenę zaproszona też została para, która przyleciała z Sydney, by w rzeszowskim kościele zawrzeć związek małżeński.
Reklama
Początkowe słowa powitania gospodarzy i lokalnych władz marszałka Władysława Ortyla, prezydenta miasta Tadeusza Ferenca i dyrektora Festiwalu i oddziału Stowarzyszenia Wspólnota Polska Mariusza Grudnia, przeplatały się z życzeniami wspaniałej zabawy i radości, aby jubileuszowe spotkania umacniały więzy Polaków za granicą z rodakami w kraju. Z kolei bp Jan Wątroba wyraził przekonanie, że uczestnicy przywieźli na Podkarpacie i do Rzeszowa duży ładunek entuzjazmu, radości, przywiązania do tradycji oraz historii kultury, i za to dziękował. Zapewnił o modlitwie od pierwszych chwil pobytu w Polsce i zaprosił na modlitwę w intencji Polonii oraz ich bliskich, a także wspólnot, w których żyją na całym świecie, w czasie niedzielnej Mszy św. w rzeszowskiej katedrze. Biskup udzielił też błogosławieństwa na wszystkie dni pobytu na polskiej ziemi.
I jeszcze jedno zdanie wyłuskane z powitalnej ceremonii. Prezes Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat w imieniu przybyłych gości festiwalu dziękował wszystkim, którzy przez tych pięćdziesiąt lat zaangażowali się w przygotowanie i realizację tego projektu, a zwłaszcza Stowarzyszeniu Wspólnota Polska, opiekującemu się od wielu lat polskim folklorem za granicą, a także wspierającego dzisiaj 60 mln Polaków w kraju i za granicą w różnych akcjach pod hasłem „Łączy nas Polska”.
Niektóre z przybyłych grup mają zaplecze w parafiach. Ks. Mirosław Frankowski ze Zgromadzenia Księży Chrystusowców, których kolebką jest Poznań, pracuje za granicą wśród Polonii amerykańskiej od lat i przyjechał do Rzeszowa z zespołem Rodacy z parafii św. Floriana w Hamtramck Michigan w USA. Byli tutaj dwa lata temu i spodobało się. Poprzednim razem występowali w polskich strojach ludowych, teraz osiem tańczących par ma stroje amerykańskie z czasów wojny secesyjnej, bo zapragnęli zatańczyć walca z polką do muzyki z filmu „Przeminęło z wiatrem”. W zespole jest więcej chłopców niż dziewcząt. W dwóch grupach, starszej i młodszej, wszyscy są praktykującymi katolikami i mają świadomość, że prezentują nie tylko polski folklor, nie tylko Polonię, ale też parafię św. Floriana, nie wstydzą się swoich korzeni, chcą w ten sposób łączyć i wiarę i naszą polską tradycję. Większość tych chłopaków to byli lub aktualni ministranci ewentualnie lektorzy, a jeden z nich wybrany został do pierwszego czytania w czasie Mszy św. w katedrze.
Przez te kolorowe dni 18. Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w wielu miejscowościach Podkarpacia, a nawet w Krakowie sceny służyły propagowaniu pieśni i tańca, radowania się z tego, co wypływa z bazy polskiego dziedzictwa. Ze szczególną pieczołowitością potraktowane zostały dwa wydarzenia organizowane w Hali na Podpromiu. Koncert „Folklor Narodów Świata” wypełniły wszystkie 33 zespoły, które przyjechały do Rzeszowa. Pożegnalny Koncert Galowy nazwano wzniośle, ale w duchu tego, co uskrzydlało wszystkich przez minionych 50 lat, „Póki my żyjemy”. Jubileusz upoważnił też organizatorów do nagrodzenia tych, którzy na to zasłużyli. Krzyż Oficerski OOP trafił do cenionej na niwie tańców i śpiewu ludowego Alicji Haszczakowej. Dyplomy uznania za krzewienie polskiej kultury poza granicami kraju wręczono wszystkim kierownikom 33 zespołów polonijnych, natomiast wieloletni dyrektor festiwali Lesław Wajs oraz główny choreograf Janusz Chojecki otrzymali medale „Gloria Artis” w stopniu brązowym. Na kolejny festiwal przyjdzie czekać trzy lata.
Festiwal to przede wszystkim święto górali świata – podkreśla w rozmowie z Niedzielą dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich – Joanna Staszak.
Maria Fortuna-Sudor: Pani Dyrektor, komu dzisiaj, w czasach pandemii i wynikających z niej zagrożeń, potrzebny jest folklor?
Joanna Staszak: Myślę, że nam wszystkim. Sztuka ludowa niesie radość, zachęca do wspólnej zabawy. Pomimo obaw potrzebujemy spotkania z ludźmi na żywo. Oczywiście, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.
Drodzy bracia i siostry,
Chciałbym wam dzisiaj opowiedzieć o Joannie d´Arc, młodej świętej, żyjącej u schyłku Średniowiecza, która zmarła w wieku 19 lat w 1431 roku. Ta młoda francuska święta, cytowana wielokrotnie przez Katechizm Kościoła Katolickiego, jest szczególnie bliska św. Katarzynie ze Sieny, patronce Włoch i Europy, o której mówiłem w jednej z niedawnych katechez. Są to bowiem dwie młode kobiety pochodzące z ludu, świeckie i dziewice konsekrowane; dwie mistyczki zaangażowane nie w klasztorze, lecz pośród najbardziej dramatycznych wydarzeń Kościoła i świata swoich czasów. Są to być może najbardziej charakterystyczne postacie owych „kobiet mężnych”, które pod koniec średniowiecza niosły nieustraszenie wielkie światło Ewangelii w złożonych wydarzeniach dziejów. Moglibyśmy je porównać do świętych kobiet, które pozostały na Kalwarii, blisko ukrzyżowanego Jezusa i Maryi, Jego Matki, podczas gdy apostołowie uciekli, a sam Piotr trzykrotnie się Go zaparł. Kościół w owym czasie przeżywał głęboki, niemal 40-letni kryzys Wielkiej Schizmy Zachodniej. Kiedy w 1380 roku umierała Katarzyna ze Sieny, mamy papieża i jednego antypapieża. Natomiast kiedy w 1412 urodziła się Joanna, byli jeden papież i dwaj antypapieże. Obok tego rozdarcia w łonie Kościoła toczyły się też ciągłe bratobójcze wojny między chrześcijańskimi narodami Europy, z których najbardziej dramatyczną była niekończąca się Wojna Stulenia między Francją a Anglią.
Joanna d´Arc nie umiała czytań ani pisać. Można jednak poznać głębiej jej duszę dzięki dwóm źródłom o niezwykłej wartości historycznej: protokołom z dwóch dotyczących jej Procesów. Pierwszy zbiór „Proces potępiający” (PCon) zawiera opis długich i licznych przesłuchań Joanny z ostatnich miesięcy jej życia ( luty-marzec 1431) i przytacza słowa świętej. Drugi - Proces Unieważnienia Potępienia, czyli "rehabilitacji" (PNul) zawiera zeznania około 120 naocznych świadków wszystkich okresów jej życia (por. Procès de Condamnation de Jeanne d´Arc, 3 vol. i Procès en Nullité de la Condamnation de Jeanne d´Arc, 5 vol., wyd. Klincksieck, Paris l960-1989).
Joanna urodziła się w Domremy - małej wiosce na pograniczu Francji i Lotaryngii. Jej rodzice byli zamożnymi chłopami. Wszyscy znali ich jako wspaniałych chrześcijan. Otrzymała od nich dobre wychowanie religijne, z wyraźnym wpływem duchowości Imienia Jezus, nauczanej przez św. Bernardyna ze Sieny i szerzonej w Europie przez franciszkanów. Z Imieniem Jezus zawsze łączone jest Imię Maryi i w ten sposób na podłożu pobożności ludowej duchowość Joanny stała się głęboko chrystocentryczna i maryjna. Od dzieciństwa, w dramatycznym kontekście wojny okazuje ona wielką miłość i współczucie dla najuboższych, chorych i wszystkich cierpiących.
Z jej własnych słów dowiadujemy się, że życie religijne Joanny dojrzewa jako doświadczenie mistyczne, począwszy od 13. roku życia (PCon, I, p. 47-48). Dzięki "głosowi" św. Michała Archanioła Joanna czuje się wezwana przez Boga, by wzmóc swe życie chrześcijańskie i aby zaangażować się osobiście w wyzwolenie swojego ludu. Jej natychmiastową odpowiedzią, jej „tak” jest ślub dziewictwa wraz z nowym zaangażowaniem w życie sakramentalne i modlitwę: codzienny udział we Mszy św., częsta spowiedź i Komunia św., długie chwile cichej modlitwy prze Krucyfiksem lub obrazem Matki Bożej. Współczucie i zaangażowanie młodej francuskiej wieśniaczki w obliczu cierpienia jej ludu stały się jeszcze intensywniejsze ze względu na jej mistyczny związek z Bogiem. Jednym z najbardziej oryginalnych aspektów świętości tej młodej dziewczyny jest właśnie owa więź między doświadczeniem mistycznym a misją polityczną. Po latach życia ukrytego i dojrzewania wewnętrznego nastąpiły krótkie, lecz intensywne dwulecie jej życia publicznego: rok działania i rok męki.
Na początku roku 1429 Joanna rozpoczęła swoje dzieło wyzwolenia. Liczne świadectwa ukazują nam tę młodą, zaledwie 17-letnią kobietę jako osobę bardzo mocną i zdecydowaną, zdolną do przekonania ludzi niepewnych i zniechęconych. Przezwyciężywszy wszystkie przeszkody spotyka następcę tronu francuskiego, przyszłego króla Karola VII, który w Poitiers poddaje ją badaniom przeprowadzanym przez niektórych teologów Uniwersytetu. Ich ocena jest pozytywna: nie dostrzegają w niej nic złego, lecz jedynie dobrą chrześcijankę.
22 marca 1429 Joanna dyktuje ważny list do króla Anglii i jego ludzi, oblegających Orlean (tamże, s. 221-22). Proponuje w nim prawdziwy, sprawiedliwy pokój między dwoma narodami chrześcijańskimi, w świetle imion Jezusa i Maryi, ale jej propozycja zostaje odrzucona i Joanna musi angażować się w walkę o wyzwolenie miasta, co nastąpiło 8 maja. Innym kulminacyjnym momentem jej działań politycznych jest koronacja Karola VII w Reims 17 lipca 1429 r. Przez cały rok Joanna żyje między żołnierzami, pełniąc wśród nich prawdziwą misję ewangelizacyjną. Istnieje wiele ich świadectw o jej dobroci, męstwie i niezwykłej czystości. Wszyscy, łącznie z nią samą, mówią o niej „la pulzella” - czyli dziewica.
Męka Joanny zaczęła się 23 maja 1430, gdy jako jeniec wpada w ręce swych wrogów. 23 grudnia zostaje przewieziona pod strażą do miasta Rouen. To tam odbywa się długi i dramatyczny Proces Potępienia, rozpoczęty w lutym 1431 r. a zakończony 30 maja skazaniem na stos. Był to proces wielki i uroczysty, któremu przewodniczyli dwaj sędziowie kościelni: biskup Pierre Cauchon i inkwizytor Jean le Maistre. W rzeczywistości kierowała nim całkowicie duża grupa teologów słynnego Uniwersytetu w Paryżu, którzy uczestniczyli w nim jako asesorzy.
Podziel się cytatem
Tradycyjna ceremonia zaprzysiężenia nowych członków Gwardii Szwajcarskiej w Watykanie odbędzie się 4 października 2025 roku. W sposób symboliczny ta data pokrywa się z liturgicznym wspomnieniem św. Franciszka z Asyżu, poinformowała 30 maja gwardia papieska. Po śmierci papieża Franciszka 21 kwietnia zaprzysiężenie, które zwykle ma miejsce 6 maja, zostało przełożone początkowo na czas nieokreślony.
„W tych dniach żałoby i refleksji, po śmierci naszego ukochanego Ojca Świętego, papieża Franciszka, Papieska Gwardia Szwajcarska jest w pełni skupiona na swojej misji i jednoczy się w modlitwie o jego wieczny odpoczynek” - stwierdzono wówczas. W związku z ceremoniami pogrzebowymi Franciszka, Gwardia miała wiele dodatkowych zadań, w tym przy trumnie zmarłego papieża i przy jego pogrzebie.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.