Wiele osób wybitnych udowodniło, że ludzie niesłyszący mogą wiele osiągnąć, przykładem może być życie galicyjskiego głuchoniemego artysty Franciszka Ksawerego Preka. W 2019 r. odwiedziłam wieś Nozdrzec koło Dynowa, gdzie w malowniczo położonym pałacu nad Sanem, w 1801 r. urodził się Franciszek Prek, syn Amelii, hrabianki z Bukowskich oraz Tadeusza Preka, szambelana królewskiego. Na obelisku w parku znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona temu artyście.
Malarz i pisarz
Dzieciństwo i młodość Prek spędził w Nozdrzcu. Dzięki matce opanował naukę czytania i pisania w kilku językach. Duży wpływ na jego wszechstronny rozwój miał pięcioletni pobyt na dworze w Sieniawie. Książę Czartoryski dostrzegł talent plastyczny chłopca i umożliwił mu studiowanie rysunku i malarstwa.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
W wieku 17 lat zaczął pisać dzienniki, które prowadził przez blisko 40 lat. Jego wizerunki znakomitych ludzi były pierwszym wydawnictwem portretowo-historycznym w kraju. Zainteresowania Preka były szerokie, dużo podróżował, pozostawiając opisy z miejsc, które odwiedzał. Jego pamiętniki pt. Czasy i ludzie zostały wydane w 1959 r. przez Ossolineum.
Reklama
Podczas pobytu w Warszawie w lutym 1830 r. odwiedził ks. Jakuba Falkowskiego i zapoznał się z działalnością Instytutu Głuchoniemych oraz prowadzoną przez ks. Falkowskiego pierwszą w Polsce szkołą dla dzieci niesłyszących. Zmarł w 1863 r. i został pochowany na cmentarzu w Sędziszowie Małopolskim.
Duszpasterstwo w języku migowym
Episkopat Polski we współpracy z Polskim Związkiem Głuchych powołał w 1958 r. Ogólnopolski Sekretariat Duszpasterstwa Głuchoniemych. To stało się inspiracją do zorganizowania w diecezjach duszpasterstw dla niesłyszących, nabożeństw odprawianych w języku migowym, przygotowania tych osób do sakramentów świętych oraz organizowania pielgrzymek, dni skupienia i wycieczek.
W diecezji rzeszowskiej przy kościołach farnych w Rzeszowie, Gorlicach i Jaśle są ośrodki duszpasterskie z językiem migowym. W seminarium rzeszowskim działa koło kleryckie, skupiające się na problemach osób niesłyszących. W tym roku święcenia kapłańskie przyjęli dwaj diakoni, którzy znają język migowy.
Wiele uwagi osobom niesłyszącym poświęcał św. Jan Paweł II. W czasie drugiej pielgrzymki do Ojczyzny w czerwcu 1983 r. spotkał się w Katowicach z niesłyszącymi z całego kraju. Na audiencjach w Watykanie przyjmował pielgrzymów z dysfunkcją słuchu, a 12 maja 1996 r. beatyfikował ks. Filipa Smaldone, który został patronem niesłyszących.
Pomimo wielu rozwiązań, społeczna sytuacja osób z dysfunkcją słuchu jest nadal trudna. W Polsce niewiele takich osób zdobywa wyższe wykształcenie. Wpływ na to ma również środowisko, które skazuje je na wykluczenie i lęk przed zatrudnianiem osoby z niepełnosprawnością słuchu. Na przykładzie Preka widać, jak ważna jest właściwa rehabilitacja oraz przyjazne podejście środowiska do osób z dysfunkcją słuchu.