Reklama

Nieznani „Kamieniarze”

Z kręgu działaczy narodowo-katolickich i akademickich została podjęta w idea włączenia akademików do corocznego pielgrzymowania na Jasną Górę.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jedną z najciekawszych organizacji katolickich, powstałych i działających w II Rzeczypospolitej, a konkretnie w Warszawie, było stowarzyszenie Katolicka Młodzież Narodowa (KMN), której członkowie nazywani byli Kamieniarzami. Jej początki sięgają czasu po zamachu majowym (1926 r.), kiedy to w łonie Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, w jego warszawskim kole, doszło do rozłamu. Początkowo wystąpiła z niego grupa bodaj kilkudziesięciu członków, bardzo aktywnych i młodszych działaczy od ówczesnego kierownictwa na czele z Antonim Chacińskim (ten zaczynał studia jeszcze przed I wojną światową, a rozłamowcy już w II RP). Do grupy tej należeli m.in. Stanisław Brzeziński, Czesław Strzeszewski czy Janusz Pajewski. Powody rozłamu były liczne; pierwszym z nich było wyrzucenie z „Odrodzenia” zasłużonej działaczki – Anny Drużbackiej, która stała w opozycji do ówczesnych władz stowarzyszenia. Drugim powodem był konflikt pokoleniowy. Wydaje się jednak, że najważniejszym powodem był spór na tle ideowym, mający także podłoże polityczne. Zamach majowy i bierność środowisk akademickich związanych z chadecją, czyli wspomnianym Antonim Chacińskim, wzmógł krytykę skierowaną przez młodszych, którzy byli związani politycznie z Młodzieżą Wszechpolską i podzielającą jej poglądy na temat nacjonalizmu czy też na temat zaangażowania się młodzieży akademickiej i dawania świadectwa wobec zła, które stało się faktem za sprawą zamachowców z maja, de facto socjalistów. Chodziło zatem o definicję patriotyzmu i o dyskusję na temat postawy katolika wobec zła dziejącego się w przestrzeni publicznej. Spór dotyczył także chadecji, której przedstawiciele mieli rzekomo wpływ na zarząd „Odrodzenia”, a których bierność irytowała młodych studentów o poglądach narodowych, krytykowanych z kolei za wykorzystywanie religii do budowania postaw politycznych i poglądów nacjonalistycznych.

Reklama

W efekcie, najpóźniej w listopadzie 1926 r. (a być może już wcześniej, we wrześniu), w Warszawie powstało stowarzyszenie Katolicka Młodzież Narodowa na czele ze Stanisławem Brzezińskim. Ich siedzibą stał się Dom Katolicki przy Krakowskim Przedmieściu 1, przy kościele Świętego Krzyża. Tutaj też mieściła się redakcja pisma Młodzież Katolicka, której redaktorami byli de facto członkowie KMN. W ciągu pierwszych 3 lat z różnych stron podejmowano próby zażegnania sporu między „Odrodzeniem” a KMN, co w 1929 r. skutkowało ponownym wchłonięciem części działaczy do KSMA „Odrodzenie”; na łono organizacji powrócili m.in. Strzeszewski i Pajewski, a Chaciński w końcu ustąpił, przechodząc do tzw. senioratu. W KMN obok starszych kolegów i koleżanek pojawili się młodsi działacze na czele m.in. z Michałem Słomińskim, synem prezydenta Warszawy – Zygmuntem, powstańcem warszawskim, Andrzejem Ruszkowskim, późniejszym profesorem uczelni katolickich w Peru i w Kanadzie, czy też Władysławem Pieńkowskim, architektem, twórcą takich świątyń stołecznych, jak kościół św. Michała czy dominikańskiej świątyni na Służewie. Do grona wybitnych działaczy KMN zaliczymy także m.in. Wojciecha Dłużewskiego, który, obok Pieńkowskiego, był głównym organizatorem słynnej pielgrzymki i ślubowań młodzieży akademickiej na Jasną Górę z 24 maja 1936 r., a po wojnie został współtwórcą na emigracji „Veritasu”. Lista jest oczywiście dużo dłuższa. Większość działaczy KMN podzielała poglądy narodowe, wywodziła się jednocześnie z Obozu Wielkiej Polski i powstałego 14 kwietnia 1934 r. Obozu Narodowo-Radykalnego ABC na czele z Janem Mosdorfem.

To właśnie z tego kręgu działaczy narodowo-katolickich i akademickich, w tym z KMN, została podjęta w 550. rocznicę obecności obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Polsce (1932 r.) idea włączenia akademików do corocznego pielgrzymowania na Jasną Górę, podchwycona przez bp. Antoniego Szlagowskiego i ks. Edwarda Szwejnica. Jednym ze skutków pielgrzymek były powołanie Centralnego Komitetu Pielgrzymki Jasnogórskiej i słynna uroczystość w dniu 24 maja 1936 r. – zaślubin studentów II RP z Matką Bożą Królową Korony Polskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2021-04-20 11:14

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Litania nie tylko na maj

Niedziela Ogólnopolska 19/2021, str. 14-15

[ TEMATY ]

litania

Karol Porwich/Niedziela

Jak powstały i skąd pochodzą wezwania Litanii Loretańskiej? Niektóre z nich wydają się bardzo tajemnicze: „Wieżo z kości słoniowej”, „Arko przymierza”, „Gwiazdo zaranna”…

Za nami już pierwsze dni maja – miesiąca poświęconego w szczególny sposób Dziewicy Maryi. To czas maryjnych nabożeństw, podczas których nie tylko w świątyniach, ale i przy kapliczkach lub przydrożnych figurach rozbrzmiewa Litania do Najświętszej Maryi Panny, popularnie nazywana Litanią Loretańską. Wielu z nas, także czytelników Niedzieli, pyta: jak powstały wezwania tej litanii? Jaka jest jej historia i co kryje się w niekiedy tajemniczo brzmiących określeniach, takich jak: „Domie złoty” czy „Wieżo z kości słoniowej”?

CZYTAJ DALEJ

Niech miłość do Maryi będzie sprawdzianem polskiego ducha

2024-05-03 23:18

[ TEMATY ]

Jasna Góra

abp Wacław Depo

uroczystość NMP Królowej Polski

Karol Porwich / Niedziela

– Maryja, Królowa Polski, to tytuł, którym określił Bogarodzicę 1 kwietnia 1656 r. król Jan Kazimierz podczas ślubów lwowskich, by dramatyczne wówczas losy Ojczyzny i Kościoła powierzyć Jej macierzyńskiej opiece – przypomniał na rozpoczęcie wieczornej Mszy św. w intencji archidiecezji częstochowskiej o. Samuel Pacholski, przeor Jasnej Góry. Eucharystia pod przewodnictwem abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego. oraz Apel Jasnogórski z udziałem Wojska Polskiego zwieńczyły uroczystości trzeciomajowe na Jasnej Górze. Towarzyszyła im szczególna modlitwa o pokój oraz w intencji Ojczyzny.

Witając wszystkich zebranych, o. Pacholski przypomniał, że „Matka Syna Bożego może być i bardzo chce być także Matką i Królową tych, którzy świadomym aktem wiary wybierają Ją na przewodniczkę swojego życia”. Przywołując postać bł. Prymasa Stefana Wyszyńskiego, który tak dobrze rozumiał, że to właśnie Maryja jest Tą, „która zawsze przynosi człowiekowi wolność, wolność do miłowania, do przebaczania, uwolnienie od grzechu i każdego nieuporządkowania moralnego”, zachęcał wszystkich, by te słowa stały się również naszym programem, który będzie pomagał „nam wierzyć, że zawsze można i warto iść ścieżką, która wiedzie przez serce Królowej”.

CZYTAJ DALEJ

Pielgrzymi z diecezji bielsko-żywieckiej dotarli do Łagiewnik

2024-05-04 16:28

Małgorzata Pabis

    Do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie Łagiewnikach w piątek 3 maja dotarła 12. Piesza Pielgrzymka diecezji bielsko-żywieckiej.

    Na szlaku, liczącym około stu kilometrów, 1200 pątnikom towarzyszyło hasło „Tulmy się do Matki Miłosierdzia”. Po przyjściu do Łagiewnik pielgrzymi modlili się w bazylice Bożego Miłosierdzia w czasie Godziny Miłosierdzia i uczestniczyli we Mszy świętej, której przewodniczył i homilię wygłosił bp Piotr Greger.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję