Reklama

Niedziela w Warszawie

Daj nam zwycięstwo

O tym, jak powstał obraz Matki Bożej Łaskawej, dlaczego został koronowany dopiero po ponad trzech wiekach i odradzającym się kulcie Patronki Warszawy, z dr. Edgarem Sukiennikiem rozmawia Łukasz Krzysztofka.

Niedziela warszawska 18/2024, str. I

[ TEMATY ]

Warszawa

Łukasz Krzysztofka/Niedziela

Kult Matki Bożej Łaskawej na nowo odżywa wśród mieszkańców Warszawy

Kult Matki Bożej Łaskawej na nowo odżywa wśród mieszkańców Warszawy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Łukasz Krzysztofka: 11 maja ulicami Starego Miasta przejdzie procesja z figurą Matki Bożej Łaskawej. Jej cudowny obraz czczony jest od wieków w kościele Jezuitów. Jaka jest geneza tego warszawskiego wizerunku Matki Bożej Łaskawej?

Edgar Sukiennik: Obraz powstał w Warszawie za sprawą ks. Hiacynta Orsellego, pijara, który wychowywał się we Włoszech, w miejscowości Faenza, gdzie czczony był wizerunek Matki Bożej Łaskawej. Zasłynął on cudami w czasie zarazy. W XVII w., w ówczesnej rzeczywistości, zarazy pochłaniały więcej ofiar niż wojny. To była tragedia. Ks. Orselli obserwował ruch modlitewny związany z oddaniem się pod opiekę Matki Bożej Łaskawej w wizerunku w Faenzy.

Reklama

To słoneczna Italia, ale wróćmy nad Wisłę…

Kiedy pijarzy zagościli w Polsce, ks. Orsellemu powierzono misję tworzenia pierwszego klasztoru tej wspólnoty w Warszawie w 1642 r. Szybko wzniósł oratorium u zbiegu ulic Długiej i Miodowej, gdzie dzisiaj znajduje się katedra polowa. Przy kościele powstała szkoła elementarna prowadzona przez pijarów. Ks. Orselli dobrze pamiętał rzeczywistość z Faenzy, kiedy wierni modlili się za przyczyną Matki Bożej Łaskawej o oddalenie zarazy. Tamte doświadczenia pogłębiły jego cześć dla Matki Zbawiciela oraz wzmocniły przekonanie o Jej skutecznym orędownictwie. Dlatego obrał Madonnę z Faenzy za patronkę warszawskiego kolegium, a bliżej nieznanemu artyście zlecił namalowanie kopii włoskiego wizerunku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kiedy wizerunek pokazano mieszkańcom stolicy?

Było to 24 marca 1651 r. Ks. Orselli zorganizował podniosłą uroczystość z udziałem nuncjusza papieskiego Jana de Torres. Przedstawiciel Ojca Świętego poświęcił wizerunek z ołtarzem, a potem sprawił zgromadzonym nie lada niespodziankę, gdyż odczytał bullę papieża Innocentego X ustanawiającą święto pod łacińskim tytułem „Mater Gratiarum Varsaviensis”, czyli Matki Bożej Łaskawej Warszawskiej, którego obchód wyznaczono na każdą drugą niedzielę maja.

Dlaczego obraz stał się tak popularny wśród warszawiaków?

W 1652 r. wybuchła wielka epidemia dżumy, która pochłonęła tysiące ofiar na Mazowszu. Liczba zgonów cały czas rosła. Warszawa jako ośrodek miejski, gdzie jest duże nagromadzenie ludności, znalazła się w stanie największego zagrożenia.

Co zrobił ks. Orselli?

Pamiętając swoją pielgrzymkę do Faenzy w czasie epidemii we Włoszech, zachęcił włodarzy i mieszkańców Warszawy, aby zwrócili się z prośbą o pomoc do Matki Bożej w Jej łaskawym wizerunku. Zorganizował podniosłą procesję z obrazem, która obeszła mury miejskie ówczesnej Starej Warszawy.

Reklama

Modlitwy zostały wysłuchane?

Tak, zaraza ustała i nawet nie zbliżyła się do grodu nad Wisłą, co odczytano jako znak z nieba. Warszawiacy tłumnie przychodzili do kościoła przy ul. Długiej. Wtedy ks. Orselli umieścił nad obrazem koronę z pozłacanego srebra, ozdabianą perłami. Odczytano akt zawierzenia stolicy, którego łaciński tekst pod nazwą „Votum Varsaviae”, wysłano wraz z chorągwią do sanktuarium w Faenzy, gdzie znajduje się do dzisiaj. Matkę Bożą w tym wizerunku zaczęto wtedy czcić jako Patronkę Warszawy i Strażniczkę Polski. To był pierwszy tytuł Maryi odnoszący się do całego narodu polskiego.

Mówimy o nałożeniu koron, ale jednak właściwa koronacja odbyła się dopiero 7 października 1973 r. z udziałem bł. kard. Stefana Wyszyńskiego. Dlaczego tak późno?

Ponieważ samo nałożenie korony przez ks. Orsellego nie było jeszcze formalną koronacją wizerunku na prawach papieskich. Ta ceremonia była tylko uroczystym udekorowaniem obrazu, natomiast nie mogła mieć statusu oficjalnej koronacji, ponieważ przepisy Stolicy Apostolskiej w owym czasie były bardzo rygorystyczne, jeżeli chodzi o ceremonie ozdabiania wizerunków koronami papieskimi. Stolica Apostolska wymagała, żeby koronować te obrazy, które mają status wizerunków z dawien dawna czczonych. Tymczasem wizerunek „Mater Gratiarium Varsaviensis” zaistniał w stolicy Polski dopiero rok wcześniej i z oczywistych powodów nie miał jeszcze ugruntowanej renomy cudowności.

Jak Matka Boża Łaskawa przyczyniła się do zwycięstwa polskich wojsk w czasie tzw. cudu nad Wisłą w 1920 r.?

To, co się działo w stolicy w czasie, gdy nasi żołnierze walczyli z bolszewikami, gdy trwały przygotowania do obrony, było wielkim poruszeniem duchowym. Kard. Aleksander Kakowski, ówczesny metropolita warszawski, zarządził modlitwy w kościołach w intencji oddalenia niebezpieczeństwa. Warszawiacy tłumnie nawiedzali kościół przy ul. Świętojańskiej, prosząc Matkę Bożą o orędownictwo. Po tym, jak wojska polskie pokonały liczniejszą i silniejszą armię bolszewicką, przypisano to zwycięstwo orędownictwu Maryi.

Dzisiaj kult Matki Bożej Łaskawej na nowo odżywa w sercach mieszkańców Warszawy. W czym się on przejawia?

M.in. w majowej procesji ulicami Starówki. Przez długie lata nie było tej procesji. Po powstaniu listopadowym w ramach represji procesje zostały zniesione. W 2015 r. ówczesny kustosz sanktuarium o. Lesław Ptak SJ podjął decyzję o przywróceniu tej historycznej formy kultu. Od tamtej pory zawsze w drugą sobotę maja odbywa się procesja z figurą Matki Bożej Łaskawej ulicami Starego Miasta, a później już w sanktuarium pod przewodnictwem jednego z biskupów warszawskich odprawiana jest uroczysta Suma odpustowa. Tak będzie i w tym roku. Odpust – z inicjatywy o. Wiesława Kulisza SJ, kustosza sanktuarium – poprzedzą trzy dni przygotowania. Będą to serie prelekcji poświęconych kultowi Matki Bożej po Mszy św. o godz. 20.00 (8-10 maja). Natomiast 11 maja o godz. 18.45 wyruszy procesja różańcowa z figurą Matki Bożej Łaskawej ulicami Starówki, a o 20.00 w sanktuarium rozpocznie się Eucharystia, której będzie przewodniczył bp Michał Janocha. Przyjdźmy, aby oddać cześć Patronce Warszawy i zawierzyć Jej losy naszego miasta.

Dr Edgar Sukiennik Historyk, autor książek z dziejów Kościoła, pracownik Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, lektor sanktuarium św. Józefa Oblubieńca NMP na Kole.

2024-04-26 18:58

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Z szacunkiem wobec wszystkich

Niedziela warszawska 37/2024, str. I

[ TEMATY ]

Warszawa

Paweł Sobczyk

Ks. Marcin Uhlik

Ks. Marcin Uhlik

O tym, dlaczego powinniśmy być miłośnikami życia, czym jest ekologia integralna Ojca Świętego Franciszka i jakie są zadania duszpasterza „Laudato Si’” mówi ks. Marcin Uhlik.

Andrzej Tarwid: Kiedy Czytelnicy „Niedzieli” zasiądą do lektury tej rozmowy, w Zalesiu Górnym duszpasterze Laudato Si’ spotykają się na konferencji „Być miłośnikiem życia”. Jak rozumieć to hasło w kontekście encykliki Franciszka? Ks. Marcin Uhlik: Księga Mądrości opisując relacje Stworzyciela do swojego stworzenia określa Boga jako miłośnika życia: „Zaiste, wszystko chronisz, bo to wszystko Twoje, miłujący życie Panie, bo we wszystkim jest Twoje niezniszczalne tchnienie” (Mdr 11,26-12,1). Ks. prof. Bogdan Poniży komentując ten fragment, zauważył, że autor prawdopodobnie inspirował się tekstem z Księgi Rodzaju: „tchnął w jego nozdrza [człowieka] tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą” (Rdz 2,7; por. Mdr 15,11). Skoro Boże tchnienie daje życie każdemu istnieniu, to wszystko jest własnością Boga. Podobnie Papież Franciszek, interpretując fragment Mdr 11,26 stwierdził: „Stworzeń tego świata nie można traktować jako dobra nie posiadającego właściciela” (Laudato si’, 89). Stąd wynika dla nas wewnętrzny imperatyw do świętego, serdecznego i pokornego szacunku wobec wszystkich bytów wszechświata, stworzonych przez tego samego Ojca. Mamy więc na podobieństwo Boga stawać się miłośnikami życia.
CZYTAJ DALEJ

"Buty zdarli, ducha odnowili” – prawie 18 tysięcy pątników dotarło 13 sierpnia na Jasną Górę

2025-08-14 08:31

[ TEMATY ]

Jasna Góra

pielgrzymi

13 sierpnia

buty zdarli

ducha odnowili

18 tysięcy

Karol Porwich

Młode pary podczas pielgrzymowania na Jasną Górę

Młode pary podczas pielgrzymowania na Jasną Górę

Wśród zmagań z tropikalnym żarem z nieba na Jasną Górę przez cały dzień docierały kolejne pielgrzymki piesze, rowerowe i biegowe. „Być jak Carlo Acutis” starali się pątnicy kieleccy, o powołania kapłańskie i zakonne biskup z Kalisza Łukasz Buzun „wykręcił kilometry” na rowerze, a ministranci przybiegli w sztafecie. Prawie 3 tygodnie w drodze byli pątnicy z Pustkowa na Pomorzu Zachodnim, a z paulinem dotarli Słowacy. W sumie w pielgrzymkach pieszych przybyło tylko dziś prawie 18 tysięcy pielgrzymów, to więcej niż rok temu tego samego dnia.

„wiara kilometrami zdobyta”
CZYTAJ DALEJ

Abp Wojda na Jasnej Górze zawierza Ojczyznę Maryi

2025-08-14 22:46

[ TEMATY ]

abp Tadeusz Wojda

BP KEP

Powierzamy Ci naszą Ojczyznę, by była wierna Bogu i Ewangelii. Powierzamy nasze rodziny, by były szkołą miłości i wiary. Powierzamy młodych, aby się nie zagubili w świecie bez wartości. Powierzamy chorych i cierpiących, aby odnaleźli w Tobie Matkę pocieszenia - mówił przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusz Wojda SAC w rozważaniu podczas Apelu Jasnogórskiego 14 sierpnia br., w wigilię uroczystości Wniebowzięcia NMP.

Przewodniczący KEP zauważył, że w przeddzień uroczystości Wniebowzięcia NMP, „Kościół przypomina nam, że nasze życie nie kończy się tutaj, na ziemi”. Zwracając się do Maryi, abp Wojda zaznaczył, że Matka Boża jest pierwszym wśród zbawionych owocem Chrystusowego odkupienia, a Jej Wniebowzięcie jest dla nas obietnicą: „Jeśli pójdziemy za Twoim Synem, i my dojdziemy do domu Ojca”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję