Piotr Damiani urodził się w Rawennie. Kształcił się w mieście Faenza, a następnie w Parmie. Około 1034 r. osiadł w klasztorze w Fonte Avellana. W 1057 r. przyjął nominację na kardynała biskupa Ostii. Podjął się reformy Kościoła. W tamtym czasie jednymi z problemów, które dręczyły wspólnotę Kościoła, były symonia i inwestytura. Piotrowi Damianiemu zależało na uwolnieniu wspólnoty Kościoła od takich zależności. Jako wielki znawca Biblii i Ojców Kościoła oraz znakomity prawnik kanonista był też wielokrotnie legatem papieskim na synodach i pełnił funkcję mediatora w trudnych sprawach. Zawsze było mu jednak bliskie życie pustelnicze.