Reklama

Głos z Torunia

Historia muzyką pisana

O organiście, który w czasie wojny krył się na wieży kościoła i o pomysłach na promowanie lokalnej historii, z ks. kan. Rajmundem Ponczkiem, proboszczem parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bierzgłowie, oraz Bogusławem Ziółkowskim, kustoszem muzeum organisty w Bierzgłowie, rozmawia ks. Przemysław Witkowski.

Niedziela toruńska 15/2025, str. IV-V

[ TEMATY ]

Bierzgłów

Ks. Przemysław Witkowski

Warto odkrywać tajemnice Bierzgłowa

Warto odkrywać tajemnice Bierzgłowa

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ks. Przemysław Witkowski: Dlaczego powstał pomysł utworzenia Muzeum Organisty?

Ks. Rajmund Ponczek: Pomysł zrodził się w wyniku rozmów z marszałkiem Piotrem Całbeckim na temat możliwości ocalenia budynku, w którym mieszkał dawny organista. Ten dom został zbudowany społecznie w 1947 r., aby przyciągnąć organistę do Bierzgłowa, bo po wojnie brakowało osób pełniących tę rolę. Miejscowe środowisko, z ks. Franciszkiem Korwin-Milewskim na czele, podjęło inicjatywę budowy organistówki.

Czy w tym miejscu upamiętniamy kogoś szczególnego?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Ks. RP: Chcemy uhonorować wszystkich organistów, którzy pracowali w naszej parafii i dekanacie. W Bierzgłowie posługiwali: Józef Rutkowski, Jan Gulczyński, Apolinary Ziółkowski, Marian Dorawa. Obecnie od 2021 r. gra Tomasz Bojarczuk. Budynek stawiany był z myślą o Janie Gulczyńskim. Był organistą aż do 1984 r., a po jego odejściu w budynku mieszkał jeszcze przez jakiś czas człowiek zajmujący się cmentarzem. Po jego śmierci dom zaczął popadać w ruinę. Wówczas narodził się pomysł, aby przekształcić go w muzeum.

Kiedy można zobaczyć eksponaty znajdujące się w muzeum?

Reklama

Bogusław Ziółkowski: Dziś muzeum może być otwarte w każdej chwili, po wcześniejszym kontakcie z księdzem proboszczem lub ze mną. Zanim jednak szczegółowo opowiem o możliwościach zwiedzania, chciałbym dodać, że Jan Gulczyński był także organistą w sąsiednim Łążynie w czasie II wojny światowej. Przeżył ją szczęśliwie, być może dzięki temu, że kapłanem był ks. Paweł Wende, którego brat służył w Wehrmachcie. Można powiązać te fakty, ponieważ Gulczyński po przesłuchaniu przez Niemców był ukrywany przez ks. Wende na wieży kościoła, co uratowało mu życie.

Czy w Bierzgłowie znajdują się inne zabytkowe obiekty związane z domem organisty?

BZ: Zdecydowanie warto wspomnieć o stodole, która została odbudowana. Była ona związana z życiem organisty, ponieważ przysługiwało mu kilkanaście hektarów ziemi, które uprawiał. To stanowiło część jego dochodów, dzięki którym mógł utrzymywać rodzinę poza wynagrodzeniem za grę w kościele. Od 1908 r. w gospodzie w Bierzgłowie odbywały się zebrania Towarzystwa Ludowego. Wówczas w każdej miejscowości zakładano takie towarzystwa, a wszystkie protokoły były starannie spisywane. Raporty pokazują, że gromadziły mnóstwo osób. Warto o tym wspomnieć, ponieważ ojciec Jana Gulczyńskiego również uczestniczył w tych spotkaniach, a sam Jan pełnił funkcję w zarządzie towarzystwa, co pokazuje, jak ważne były te inicjatywy dla lokalnej społeczności.

Można powiedzieć, że projekt stał się częścią lokalnej historii.

Reklama

Ks. RP: Obecnie teren historyczny znajdujący się w pobliżu kościoła w Bierzgłowie obejmuje zarówno dom organisty, jak i stodołę i wiatrak. W stodole zgromadziliśmy wiele cennych zabytków związanych z tradycyjnym rolnictwem, co czyni to miejsce niezwykle interesującym dla osób pragnących zgłębić historię lokalnej społeczności oraz poznać dawne metody uprawy i hodowli. Zwiedzający mają szansę nie tylko podziwiać eksponaty, ale także zrozumieć, jak wyglądało życie na wsi w minionych wiekach. To doskonała okazja, aby w nieco inny sposób spojrzeć na historię regionu oraz docenić bogactwo kulturowe, które przetrwało do dzisiaj.

BZ: W muzeum zgromadziliśmy wiele eksponatów związanych z życiem organisty – od jego pracy w kościele po działalność w gospodarstwie. Można zobaczyć różne pamiątki po organistach, w tym instrumenty muzyczne oraz przedmioty codziennego użytku. Stodoła składa się z trzech części, a na ścianach znajdują się ekspozycje dotyczące polskiej wsi i rolnictwa. Planujemy również zorganizować warsztaty dla młodzieży, takie jak garncarstwo, wikliniarstwo, kowalstwo czy krawiectwo. Będzie też możliwość zajęć plastycznych, pisania ikon oraz organizacji festiwali muzycznych.

Czy są jakieś szczególne eksponaty, które warto wyróżnić?

Ks. RP: Kluczowym eksponatem w domu organisty jest motocykl marki Simson, którym organista rozwoził opłatki po okolicy. Ten motor działa do dziś i stanowi ważny element naszej wystawy, nie tylko ze względu na swoje historyczne znaczenie, ale także na unikalną konstrukcję, która przetrwała próbę czasu. Co ciekawe, motor ten ma specjalne pedały do jazdy, co oznacza, że w sytuacji, gdy zabrakło paliwa lub gdy urządzenie uległo awarii, organista mógł kontynuować swoją podróż, używając go jak roweru. To niezwykłe połączenie tradycji i praktyczności, które pokazuje, jak twórczo podchodził do swoich obowiązków, aby dotrzeć do parafian i przekazać im opłatki.

Reklama

Jakie są obecnie możliwości zwiedzania tych obiektów? Należy wcześniej kupić bilet?

BZ: Regionalny ośrodek w Przysieku, odpowiedzialny za utrzymanie obiektów, uznał, że bilety wstępu nie są obecnie konieczne. Wciąż kompletujemy eksponaty, a muzeum nie jest jeszcze w pełni gotowe. Potrzebujemy jeszcze miesiąca lub dwóch, aby sfinalizować całość. Niemniej jednak istnieje możliwość zwiedzania dla grup po wcześniejszym kontakcie.

Czy są inne atrakcje w Bierzgłowie, o których warto wspomnieć?

Ks. RP: To element, który zasługuje na szczególne wyróżnienie. Mówię tutaj o wiatraku, który zyskał status popularnej atrakcji turystycznej. Wewnątrz udało się ocalić mechanizmy mielnicze. Jest świadkiem techniki naszych pradziadów sprzed 170 lat. Ten wyjątkowy obiekt nie tylko cieszy oko swoim oryginalnym wyglądem, ale także stanowi ważny symbol lokalnej kultury i tradycji. Jego obecność przyciąga uwagę nie tylko mieszkańców, ale i turystów, którzy przejeżdżają przez Bierzgłowo.

Jakie są godziny zwiedzania i jak można skontaktować się w tej sprawie?

BZ: Zalecamy, aby skontaktować się bezpośrednio z księdzem proboszczem lub ze mną. Wszystkie niezbędne informacje kontaktowe można znaleźć na stronie internetowej parafii w Bierzgłowie. Jesteśmy otwarci na wszelkie sugestie i potrzeby grupy, dlatego chętnie dostosujemy się do oczekiwań zwiedzających. Serdecznie zapraszamy do współpracy i mamy nadzieję na owocne spotkania.

2025-04-08 23:20

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.

CZYTAJ DALEJ

Panie Jezu, pomóż mi zachować równowagę między modlitwą i życiem

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 10, 38-42.

Niedziela, 20 lipca. Szesnasta niedziela zwykła
CZYTAJ DALEJ

Ku czci Matki Bożej z Góry Karmel i św. Eliasza

2025-07-20 14:38

ks. Łukasz Romańczuk

Matka Boża Szkaplerzna w Głębowicach

Matka Boża Szkaplerzna w Głębowicach

Corocznemu odpustowi ku czci Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel oraz św. Eliasza w Głębowicach przewodniczył ks. prof. dr hab. Sławomir Stasiak, rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Po zakończonej Mszy świętej odbyła się procesja ulicami Głębowic z Najświętszym Sakramentem oraz figurą Matki Bożej Szkaplerznej, która nazywana jest przez lokalną społeczność “Panią Głębowicką”.

Podczas homilii ks. prof. Stasiak zwrócił uwagę na proroka Eliasza. - To prorok tak potężny w słowie, że trudno zamknąć w kilku zdaniach jest naukę - mówił kapłan, odwołując się do obrazu, który znajduje się w głównym ołtarzu. - Wytrwałość proroka są nam ludziom XXI wieku coraz częściej nieznane. Nam, ludziom, którzy chcemy mieć wszystko od razu.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję