Reklama

Kolegiata Piasta Henryka (5)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Historia kolegiaty nie zawsze przedstawiała się różowo. W czasie wojny 30-letniej (1618-1648) złupiły ją wojska szwedzko-brandenburskie, stacjonujące na Ostrowie Tumskim w latach 1632-1635.
Zrabowano m.in. dzwony. W kościele górnym były nabożeństwa protestanckie, a dolny zamieniono w stajnię dla koni.
W latach 1806-1807, podczas oblężenia Wrocławia przez wojska napoleońskie, kościół dolny przez wiele tygodni służył jako schron okolicznej ludności. Jego remont przeprowadzono dopiero w 1911 r., a do kultu przywrócono go w 1924 r. Latem odprawiano Msze św. w kościele górnym, a zimą w dolnym. Podczas oblężenia Festung Breslau bomby zniszczyły m.in. odnowiony krótko przed wojną kosztem 100 tys. marek dach. Zginęła bezpowrotnie duża część wyposażenia. Zniszczenia sięgały 25 procent. Odbudowę rozpoczęto w 1947 r. Kościół dolny oddano w użytkowanie parafii grekokatolickiej. W 1997 r. przystosowano go do wymogów katolickiej liturgii posoborowej, gdyż unici przenieśli się do kościoła pw. św. Wincentego.

Kasata i restytucja kapituły

Władze pruskie skasowały kapitułę Świętego Krzyża 19 listopada 1810 r. Dwa lata później przekazano kolegiatę kapitule katedralnej. Stała się ona kościołem patronackim parafii katedralnej. Przez ponad sto lat kościół górny pełnił potem funkcję świątyni garnizonowej i polskiej - do 1912 r., gdy nabożeństwa polskie przeniesiono do kościółka św. Marcina. 1 stycznia 1925 r. przy kolegiacie ustanowiono samodzielną parafię. Obecnie obsługiwana jest ona przez parafię katedralną.
Kapituła katedralna reaktywowana została 14 września 1988 r., w 700. rocznicę jej powołania. Dekret o restytucji wydał kard. Henryk Gulbinowicz, który mianował grono 14 kanoników gremialnych, 12 honorowych i 13 honorowych extra numerum. Tytuły mają charakter czysto honorowy, gdyż kapituła nie posiada już majątku. Celem kapituły jest szerzenie kultu Krzyża Świętego, znaku zbawienia. Instalacja kanoników, czyli uroczyste wprowadzenie na urząd poprzez przejęcie przez nich stalli i ołtarza w obecności całej kapituły, odbyła się 14 września 1999 r. Prepozytem kapituły został ks. inf. Adam Drwięga, proboszcz parafii katedralnej.

Wnętrze, wieże i wymiary kolegiaty

Zgodnie z intencją księcia Henryka IV, a następnie biskupa Nankera, kolegiata otrzymała wyjątkowo bogaty i czytelny program ideowy. Bryła kościoła ma formę krzyża, co związane jest z jego wezwaniem. Pomnikowa jest też wysokość kolegiaty.
Zarówno kościół górny, jak i dolny mają układ halowy. Kościół dolny zwany kryptą jest trzynawowy, założony na planie krzyża z transeptem, czyli nawą poprzeczną, usytuowaną pomiędzy korpusem nawowym a prezbiterium. Kościół górny składa się z wydłużonego prezbiterium, transeptu oraz trójnawowej krótkiej hali korpusu głównego. Założenia kościoła dolnego i górnego są więc analogiczne, górny przewyższa dolny tylko smukłością proporcji.
Niezwykle smukły jest zresztą cały kościół - liczy 18,5 metra wysokości, ma 58,5 m długości i 26,6 m szerokości. Wieże usytuowane po dwóch stronach transeptu pełnią funkcję dzwonnic, w których są schody łączące obie kondygnacje kościoła. Budując wieże baczono, by nie były one wyższe od katedralnych, zachowując hierarchię ważności. Początkowo zostawiono je niedokończone. Wieża południowa jest znacznie wyższa od północnej. Nigdy jej nie ukończono. Wieża południowa otrzymała ostrosłupowy hełm w 1484 r. Ma 26 metrów wysokości, licząc od gałki zwieńczenia do poziomu tarasu otoczonego kamienną balustradą tarasu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież: Pan uczy nas ufnego zasiewania Ewangelii

2024-06-16 12:37

[ TEMATY ]

Anioł Pański

Vatican Media

Pan uczy nas „ufnego zasiewania Ewangelii tam, gdzie jesteśmy, a następnie czekania, aż zasiane ziarno wzrośnie i wyda owoce w nas i w innych” – powiedział Papież Franciszek w rozważaniu przed południową modlitwą „Anioł Pański”.

Ojciec Święty podkreślił, że jako chrześcijanie powinniśmy zasiewać Ewangelię, „nie zniechęcając się i nieustannie wspierając się i pomagając sobie wzajemnie, również tam, gdzie, pomimo wysiłków, wydaje się nam, że nie dostrzegamy natychmiastowych efektów”. Papież zapewnił: „Często bowiem, również wśród nas, pomimo pozorów, cud już trwa i w swoim czasie wyda obfite owoce!”

CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: 25. Ogólnopolska Pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci

2024-06-16 18:20

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Jasna Góra

Od św. Jana Pawła II uczą się wytrwałości w modlitwie różańcowej zawierzając swoje życie Matce Bożej. Są w niego zapatrzeni, bo to On zachęcał do modlitwy różańcowej mówiąc, że to jest skarb, który trzeba odkryć. Na Jasnej Górze odbyła się 25. Ogólnopolska Pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci Radia Maryja. Jubileuszowa pielgrzymka przebiegała pod hasłem „Jestem w Kościele”.

- To dziękczynienie Panu Bogu, za dar Kościoła, a w tym Kościele, także za wspólnotę Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci, która każdego dnia odpowiadając na zaproszenie Matki Najświętszej, bierze do swoich dłoni różaniec i odmawia go z dziecięcą wiarą i ufnością - powiedział o. Piotr Dettlaff, opiekun różańcowych wspólnot

CZYTAJ DALEJ

Nowy Sącz: Pożar zabytkowego kościoła p.w. Św. Heleny

2024-06-16 23:08

[ TEMATY ]

pożar

archiwum KM PSP Nowy Sącz/gov.pl

W niedzielę rano wybuchł pożar w zabytkowym, drewnianym kościele Świętej Heleny w Nowym Sączu. Spaleniu uległo prezbiterium XVII-wiecznej świątyni; z zalanego wnętrza strażacy zdążyli wynieść m.in. zabytkowe obrazy i tabernakulum.

Pożar zauważono po godzinie 5.00. Chociaż konstrukcja świątyni ocalała, to część prezbiterium jest zwęglona, a wnętrze zostało zalane wodą.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję