Czy praca z młodzieżą, dziećmi może stać się pasją życiową człowieka? Historia pedagogiki potwierdza, że tak - ale i spotkania życiowe utwierdzają w przekonaniu, że obok rodziny wielką rolę w procesie formowania młodych odgrywają nauczyciele, katecheci, osoby, dla których życie staje się poświęceniem swojego czasu i swoich zdolności. Do takich osób należy ks. Stanisław Czachor - wikariusz w Ćmielowie, z którym dzisiaj o jego pasji rozmawia Jakub Kowalski.
Jakub Kowalski: - Czy formacja ministrantów, którymi Ksiądz się zajmuje, może być pewną propozycją modelu wychowawczego?
Ks. Stanisław Czachor: - Dziś wiele się mówi na temat wychowania. Różni ludzie próbują szukać jakichś dobrych rozwiązań. Myślę, że jedną z form pomocy rodzicom w tym niewątpliwie trudnym zadaniu wychowawczym jest Liturgiczna Służba Ołtarza. Prowadząc w naszej parafii grupę ministrancką, pragnę wspierać, nie zastąpić rodziców w kształtowaniu osobowości ich synów. Chcę stanowczo stwierdzić, że ministranci nie są potrzebni, by służyli kapłanowi przy sprawowaniu sakramentów (może to zrobić pan kościelny), ale są bardzo potrzebni jako brać ministrancka, by przynależąc do tej wspólnoty, kształtowali cechy swego charakteru.
- Oddziaływanie Księdza, Kościoła jest na pewno nieco odmienne niż oddziaływanie innych środowisk...
- Od pierwszych chwil, kiedy przychodzą chłopcy z zamiarem, by zostać ministrantem, staram się im tłumaczyć, że to ich pragnienie nie jest przypadkiem. Jest Bożym wybraniem spośród wielu kolegów, że jest to powołanie. Skoro tak, to Pan Bóg, powołując, stawia pewne wymagania, które oni muszą spełnić. Zanim chłopiec stanie się dobrym ministrantem, najpierw musi być dobrym człowiekiem. Służąc Panu Bogu, musi umieć służyć człowiekowi. Dochodzenia do takiego ducha służby staram się kształtować na wielu płaszczyznach.
- Na czym polega, według Księdza, formacja młodych ludzi w grupach ministranckich?
- Raz w tygodniu spotykamy się, by poprzez rozmowę w poszczególnych grupach wiekowych zgłębiać tajniki służby ministranckiej. Tematykę spotkań wyznaczają prawa ministranta mówiące, że ministrant:
1. Kocha Pana Boga i dla Jego chwały wzorowo spełnia swoje obowiązki.
2. Służy Chrystusowi w ludziach.
3. Zwalcza swoje wady i pracuje nad swoim charakterem.
4. Rozwija w sobie życie Boże.
5. Poznaje liturgię i żyje nią.
6. Wnosi wszędzie prawdziwą radość.
7. Przeżywa Boga w przyrodzie.
8. Zdobywa kolegów dla Chrystusa.
9. Jest pilny i sumienny w nauce i pracy zawodowej.
10. Modli się za Ojczyznę i służy jej rzetelną pracą.
Każdy ministrant ma obowiązek uczestniczenia co tydzień w spotkaniach formacyjnych (zbiórkach). W niedzielę służy podczas Mszy św. o określonej godzinie, według ustalonego grafiku. Raz w ciągu tygodnia (w wybrany przez siebie dzień - nie licząc niedzieli) ma uczestniczyć w Eucharystii. Poprzez to uczy się obowiązkowości, a równocześnie korzysta z owoców spotkania z Panem Bogiem.
- Czas młodości i dzieciństwa związany jest bardziej z zabawą, rozrywkami. Czy taki element też uwzględnia Ksiądz w swojej pracy z ministrantami. Dzisiaj np. wiele mówi się o roli sportu w procesie kształtowania młodzieży.
Reklama
- Od kilku już lat organizujemy ministrancki dekanalny turniej piłki nożnej, zawody w warcaby i tenisie stołowym. Nasi ministranci w tych dyscyplinach zawsze odnoszą sukcesy. W każdym roku zdobywają jakieś medale. Największym osiągnięciem naszych piłkarzy było zajęcie III miejsca w diecezjalnych rozgrywkach w Sandomierzu w 2002 r. W tej sportowej walce staramy się kształtować w chłopcach postawy godne człowieka - dziecka Bożego. Zwracamy też uwagę na słownictwo, zachowanie.
- Rywalizacja związana jest z systemem nagradzania. Czasami zachętą do służenia podczas Mszy św. jest nagroda. Warto, według Księdza, posługiwać się taką metodą?
Reklama
- Najbardziej gorliwych ministrantów staramy się nagradzać indywidualnie. Dla wszystkich organizujemy dekanalne dni wspólnoty, ogniska, spotkania opłatkowe, andrzejki itp. Praca wychowawcza zawsze jest wymagająca, kosztuje wiele trudu, ale jestem przekonany, że warto. Jestem pewien, że to zaowocuje. Niech o tym zaświadczy wypowiedź jednego z naszych ministrantów: - Jestem od ośmiu lat ministrantem, od czterech lat lektorem i kantorem. Jestem ministrantem, bo chcę służyć Panu Bogu. Uważam, że jest to moje powołanie. Wiele razy, w różnych sytuacjach, świadomość, że jestem ministrantem, powodowała zachowanie inne niż moich kolegów (lepsze), choć oni do różnych rzeczy namawiali. Myślę, że służba Chrystusowi przy ołtarzu, cotygodniowe zbiórki sprawiają, że my (ministranci) stajemy się lepsi. Nie wiem, jak wyglądałoby nasze życie, gdybyśmy nie byli ministrantami”. (Rafał)
Młodość, jaka drzemie w szeregach ministranckich, dodaje każdemu skrzydeł i rozpala pragnienie szczerej i prawdziwej służby Panu Bogu i człowiekowi - to, według mnie, jest celem wychowania i taki element formacji ministranckiej, przynosi spore efekty. Wierzę mocno w każdego z tych, którzy przychodzą i mówią mi, że chcą być ministrantem - a potem ta wiara procentuje.
- Niech więc tej wiary i takich owoców w pracy Księdza będzie jak najwięcej - serdecznie tego Księdzu życzymy.
Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej niezbędnika katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca.
Boże Ciało, zwane od czasów Soboru Watykańskiego II Uroczystością Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, jest liturgicznym świętem wdzięczności za dar wiecznej obecności Jezusa na ziemi. Chrześcijanie od początków Kościoła zbierali się na łamaniu Chleba, sławiąc Boga ukrytego w ziemskim chlebie. Święto jest przedłużeniem Wielkiego Czwartku, czyli pamiątki ustanowienia Eucharystii. A z tego wynika, że uroczystość ta skryta jest w cieniu Golgoty, w misterium męki i śmierci Jezusa.
Historia święta Bożego Ciała sięga XIII wieku. W klasztorze w Mont Cornillon, w pobliżu Liege we Francji, przebywała zakonnica Julianna, która wielokrotnie miała wizję koła na wzór księżyca, a na nim widoczną plamę koloru czarnego. Nie rozumiała tego, więc zwróciła się do przełożonej. Gdy ta ją wyśmiała, Julianna zaczęła się modlić i pewnego razu usłyszała głos, oznajmiający, że czarny pas na tarczy księżyca oznacza brak osobnego święta ku czci Eucharystii, które ma umocnić wiarę, osłabioną przez różne herezje.
Władze kościelne sceptycznie odnosiły się do widzeń prostej Zakonnicy. Jednak kolejne niezwykłe wydarzenie dało im wiele do myślenia. W 1263 r. w Bolsenie, niedaleko Rzymu, kapłan odprawiający Mszę św. zaczął mieć wątpliwości, czy to możliwe, aby kruchy opłatek był Ciałem Pańskim. I oto, gdy nastąpił moment przełamania Hostii, zauważył, że sączy się z niej krew i spada na białe płótno korporału na ołtarzu. Papież Urban IV nie miał już wątpliwości, że to sam Bóg domaga się święta Eucharystii i rok po tym wydarzeniu wprowadził je w Rzymie, a papież Jan XXII (1334 r.) nakazał obchodzić je w całym Kościele. Do dziś korporał z plamami krwi znajduje się we wspaniałej katedrze w Orvieto, niedaleko Bolseny. Wybudowano ją specjalnie dla tej relikwii.
W Polsce po raz pierwszy święcono Boże Ciało w 1320 r., za biskupa Nankera, który przewodził diecezji krakowskiej. Nie było jednak jeszcze tak bogatych procesji, jak dziś. Dopiero wiek XVI przyniósł rozbudowane obchody święta Bożego Ciała, zwłaszcza w Krakowie, który był wówczas stolicą. Podczas procesji krakowskich prezentowały się proporce z orłami na szkarłacie, obecne było całe otoczenie dworu, szlachta, mieszczanie oraz prosty lud z podkrakowskich wsi.
W czasie procesji Bożego Ciała urządzano widowiska obrzędowe lub ściśle teatralne, aby przybliżyć ich uczestnikom różne aspekty obecności Eucharystii w życiu. Nasiliło się to zwłaszcza pod koniec XVI wieku, kiedy przechodzenie na protestantyzm znacznie się nasiliło i potrzebna była zachęta do oddania czci Eucharystii.
W okresie rozbiorów religijnemu charakterowi procesji Bożego Ciała przydano akcentów patriotycznych. Była to wówczas jedna z nielicznych okazji do zademonstrowania zaborcom żywej wiary. W procesjach niesiono prastare emblematy i proporce z polskimi godłami, świadczące o narodowej tożsamości.
Najpiękniej jednak Boże Ciało obchodzono na polskiej wsi, gdzie dekoracją są łąki, pola i zagajniki leśne. Procesje imponowały wspaniałością strojów asyst i wielką pobożnością prostego ludu, wyrażającego na swój sposób uwielbienie dla Eucharystii. Do dziś przetrwał zwyczaj zdobienia ołtarzy zielonymi drzewami brzóz i polnymi kwiatami. Kiedyś nawet drogi wyścielano tatarakiem. Do dziś bielanki sypią też przed kroczącym z monstrancją kapłanem kolorowe płatki róż i innych kwiatów.
Boże Ciało to również dzień święcenia wianków z wonnych ziół, młodych gałązek drzew i kwiatów polnych. Wieniec w starych pojęciach Słowian był godłem cnoty, symbolem dziewictwa i plonu. Wianki z ruty i kwiatów mogły nosić na głowach tylko dziewczęta.
Na wsiach wierzono, że poświęcone wianki, powieszone na ścianie chaty, odpędzają pioruny, chronią przed gradem, powodzią i ogniem. Dymem ze spalonych wianków okadzano krowy, wyganiane po raz pierwszy na pastwisko. Zioła z wianków stosowano też jako lekarstwo na różne choroby.
Gdzieniegdzie do poświęconych wianków dodawano paski papieru, z wypisanymi słowami czterech Ewangelii. Paski te zakopywano następnie w czterech rogach pola, dla zabezpieczenia przed wszelkim złem.
Dziś Boże Ciało to jedna z niewielu już okazji, aby przyodziać najpiękniejszy strój świąteczny - strój ludowy. W Łowickiem tego dnia robi się tęczowo od łowickich pasiaków. Kto wie, czy stroje ludowe zachowałyby się do dziś, gdyby nie możliwość ich zaprezentowania podczas uroczystości kościelnych. Chwała zatem i wielkie dzięki tym duszpasterzom, którzy kładą nacisk, aby asysty procesyjne występowały w regionalnych strojach. Dzięki temu procesje Bożego Ciała są jeszcze wspanialsze, okazalsze, barwniejsze. Ukazują różnorodność bogactwa sztuki ludowej i oby tak było jak najdłużej.
W ostatni czwartek oktawy Bożego Ciała, oprócz święcenia wianków z ziół i kwiatów, szczególnym ceremoniałem w naszych świątyniach jest błogosławieństwo małych dzieci. Kościoły wypełniają się najmłodszymi, często także niemowlętami, by i na nich spłynęło błogosławieństwo Boże. Wszak sam Pan Jezus mówił: „Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im, do takich bowiem należy królestwo Boże. Zaprawdę, powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego” (Mk 10, 13-15).
- Eucharystia stała się dla Kościoła, dla nas wszystkich, największym darem ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Pana. Stała się znakiem bezgranicznej miłości Boga do człowieka - mówił kard. Stanisław Dziwisz podczas Mszy św. przy ołtarzu polowym przed bazyliką Mariacką po zakończeniu centralnej procesji Bożego Ciała w Krakowie.
W homilii kardynał powiedział, że rozmnożenie chlebów i nakarmienie tłumu było zapowiedzią o wiele większego i niewyobrażalnego cudu, jakim było ustanowienie Eucharystii. – Eucharystia stała się dla Kościoła, dla nas wszystkich, największym darem ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Pana. Stała się znakiem bezgranicznej miłości Boga do człowieka – wyjaśnił kard. Stanisław Dziwisz i nazwał Eucharystię „sercem Kościoła” oraz „najważniejszym pokarmem”.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
