Przypomnijmy, że z inicjatywy jednego z radnych SLD rada Miasta Częstochowa przyjęła uchwałę będącą apelem do metropolity częstochowskiego o wnoszenie opłat na rzecz miasta, proporcjonalnych do liczby jasnogórskich pielgrzymów przybywających do Częstochowy w sezonie pielgrzymkowym. Opłaty te miały by być formą rekompensaty w związku z obsługą systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Zdaniem Instytutu Ordo Iuris uchwała jest trzecią już próbą wprowadzenia opłaty od pielgrzymów. Poprzednie próby podejmowane były przez polityków lokalnych w latach 2010 i 2014 (daty te pokrywają się z terminami wyborów samorządowych).

Eksperci Instytutu wyjaśniają, że koncepcja rekompensaty zawiera szereg wad konstrukcyjnych. Ani uchwała, ani sam apel nie wskazuje dat granicznych „sezonu pielgrzymkowego”, nie określa, jak odróżnić pielgrzyma od turysty czy częstochowianina, a także nie precyzuje, czy za osoby mieszkające w Częstochowie i partycypujące już finansowo w kosztach obsługi systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które uczęszczają na Jasną Górę, również należy się rekompensata.

Jak tłumaczył inicjator apelu, archidiecezja częstochowska miałaby pełną dowolność w przekazywaniu wspomnianych środków. Zdaniem ekspertów Instytutu dobrowolność przekazania rekompensaty wskazywałaby, że w istocie byłaby to darowizna metropolity częstochowskiego abp. Wacława Depo dla miasta. „O ile samo przekazanie darowizny gminie jest możliwe, to jednak darowanie sumy pieniężnej w celu pokrycia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi, można uznać za czynność pozorną, a w konsekwencji otrzymane przez miasto świadczenie za nienależne i podlegające zwrotowi” – czytamy w informacji przesłanej KAI.

Instytut Ordo Iuris zwraca uwagę na dyskryminacyjny charakter uchwały: Rada Miasta Częstochowy nie kieruje podobnego apelu do turystów odwiedzających Częstochowę, przyjezdnych kibiców, uczestników imprez masowych, tzw. marszów równości czy osób pracujących w Częstochowie lecz niezamieszkujących tam. Wszystkie te grupy wytwarzają odpady komunalne na terenie miasta nie partycypując w kosztach ich usunięcia. Co więcej, apel Rady dotyczy przekazania rekompensaty finansowej dla miasta za obsługę systemu gospodarowania odpadami komunalnymi tylko w okresie sezonu pielgrzymkowego.

„Inicjatorzy apelu chcieli zapewne rekompensaty wyłącznie za osoby pielgrzymujące na Jasną Górę, ponieważ jako tzw. «sezon pielgrzymkowy« określa się zwykle czas wzmożonego pielgrzymowania do jasnogórskiego sanktuarium. Rekompensata finansowa jest zatem ograniczona terytorialnie i czasowo, bowiem nie dotyczy ona co najmniej kilkunastu tysięcy pielgrzymów z całej Polski przybywających do Częstochowy, lecz do innych niż Jasna Góra miejsc kultu, a także tych pielgrzymów jasnogórskich, którzy swe pielgrzymki odbywają nawet kilka razy w roku, ale nie w «sezonie pielgrzymkowym». Trzeba uznać, że podjęcie uchwały było wyłącznie elementem mobilizacji określonego elektoratu w kampanii wyborczej, a nie działaniem na rzecz miasta i jego mieszkańców” – komentuje Łukasz Bernaciński z Centrum Analiz Ordo Iuris.

Tekst opinii prawnej w sprawie uchwały Rady Miasta Częstochowy dotyczącej rekompensaty za pielgrzymów jasnogórskich dostępny jest na stronie ordoiuris.pl