Historia pobożności

W 2006 r., mija 153 lata od czasu wzniesienia w 1873 r. pierwszego kościoła na terenie zwanym później „polskim trójkątem”, 113 lat od dnia formalnego ustanowienia samodzielnej parafii Świętej Trójcy w 1893 r. i 100 lat od konsekracji obecnego kościoła. Wspólnota polonijna na Trójcowie „w ciągu tego czasu rozmaite przechodziła koleje, widziała dni chmurne i dni słoneczne, miała swe lata zastoju i lata wydajnej pracy. (...) Nie zrażała się zmartwieniami czy niepowodzeniami z głęboką wiarą w przekonaniu, że Opatrzność Boża dopomoże w tych dobrych, pięknych i szlachetnych postanowieniach” (Pamiętnik Parafii Świętej Trójcy, 1873-1973).
Z kart Kronik, Pamiętników i Biuletynów spisywanych przez dziesięciolecia i przechowywanych z największą pieczołowitością, jako wspólne dziedzictwo, wyłania się obraz ogromnej determinacji poprzednich pokoleń polskich emigrantów w utworzeniu, utrzymaniu i rozwoju tej parafii.
Po długoletnich staraniach o otwarcie kościoła, „ks. kard. Franciszek Satolli, ablegat papieski na całe Stany Zjednoczone” odprawił 5 czerwca 1893 r. uroczystą Mszę św. „Był to zaiste dzień radosny, dzień tryumfu i szczęścia”. Pamiętne wydarzenie miało miejsce w czasie pontyfikatu papieża Benedykta XV. Pierwszym proboszczem formalnie zatwierdzonej parafii został ks. Kazimierz Sztuczko ze Zgromadzenia Świętego Krzyża.
„Parafia pozyskawszy byt legalny (...) z każdym dniem rozwijała się i postępowała naprzód” (Pamiętnik, 1893-1918). Kościół stał się ośrodkiem życia religijnego, społecznego, kulturalnego i oświatowego dla polskich emigrantów. Przybywało wiernych i wreszcie zapadła decyzja o budowie obszerniejszej świątyni.
W Pamiętniku, 1893-1918 czytamy, iż „dnia 4 kwietnia, 1905 r., rozpoczęto kopać ziemię pod nowy kościół. Mszę św. na intencyę szczęśliwej budowy i uchronienia robotników od wypadków niefortunnych, odprawił Ksiądz Proboszcz. Ks. Sztuczko pierwszy zabrał się do kopania w miejscu znakiem krzyża oznaczonem (...), a za chwilę cały plac zaroił się od kopiących tę ziemię Trójcowian”. Podczas poświęcenia kamienia węgielnego Arcybiskup Symon wypowiedział znamienne słowa: „Ten kościół, który tu budujecie będzie na zawsze kościołem katolickim i polskim. Niech ten kościół będzie przybytkiem zgody, jedności i miłości bratniej Polaków.(...) Niech ta świątynia będzie szkołą polskiej modlitwy w Waszej ojczystej mowie zanoszonej”. Nowy kościół poświęcono 6 października 1906 r. i to właśnie do tej daty nawiązuje tegoroczny jubileusz.

Pobudować kościół

W ciągu swej pracy przez 56 lat w jednej parafii ks. prob. Kazimierz Sztuczko „pobudował wspaniały kościół, dwie szkoły elementarne, olbrzymią szkołę wyższą, plebanię i dom dla Sióstr Nauczycielek. Stworzył z parafii Świętej Trójcy potężną placówkę religijną, w której rozwija się świetnie życie narodowe, organizacyjne i naukowe” (Paweł Drymalski, 1941).
W latach 20. i 30. XX wieku wspólnota Trójcowian liczyła ponad 15 tys. osób, a do prowadzonej przez parafię szkoły, najliczniejszej wówczas w chicagowskiej archidiecezji, uczęszczało ponad 3 tys. uczniów.
Zmiany urbanizacyjne i wybudowanie autostrady w pobliżu kościoła Świętej Trójcy spowodowały w końcu lat 50. migrację Polaków z rejonu „polskiego trójkąta”, czyli ulic Milwaukee - Ashland - Division, do innych dzielnic Chicago i na przedmieścia. W latach 60. podjęto próby uratowania kościoła od zamknięcia poprzez wprowadzenie Mszy św. w języku hiszpańskim. Niestety, stale malejąca liczba wiernych spowodowała odejście Księży Zmartwychwstańców z parafii w roku 1986.
Nowy rozdział w w dziejach polskiego Trójcowa otworzył dekret kard. Josepha Bernardina. 14 lutego 1988 r. ustanowiona została Polska Misja Duszpasterska w Chicago, która otrzymała historyczną świątynię pw. Świętej Trójcy, a pracę w Misji powierzono księżom z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej.
Ks. Władysław Gowin, pierwszy dyrektor Misji, podjął się najtrudniejszego zadania - odbudowy polonijnej wspólnoty Świętej Trójcy poprzez zachęcenie Polaków, rozproszonych w całej aglomeracji chicagowskiej, do powrotu do swej dawnej parafii.

I dokonał się prawdziwy cud

Wspólnota ożyła, rozwinęła się i trwa. Po 14 latach trudnej, pionierskiej, ale jakże owocnej pracy na Trójcowie ks. Gowin przeszedł na zasłużony odpoczynek.
Od września 2002 r. dyrektorem Misji jest ks. Paweł Bandurski, który dał się poznać jako godny następca swych poprzedników, wspaniały duszpasterz, troskliwy gospodarz, serdeczny opiekun i duchowy przewodnik Trójcowian.
Przygotowując parafię do obchodów jubileuszu stulecia konsekracji kościoła Ksiądz Dyrektor wraz ze współpracownikami podjął niełatwą decyzję o remoncie świątyni.
O zakresie prac, determinacji i ofiarności wiernych świadczy całkowity koszt renowacji wynoszący ponad półtora miliona dolarów. Wspaniałe dziedzictwo Trójcowa z miłością i niemałym trudem stworzone przez naszych poprzedników, nakłada na obecne pokolenie duszpasterzy i parafian ogromną odpowiedzialność za kontynuowanie tego wielkiego dzieła i jego dalszy rozwój, aby kościół Świętej Trójcy stanowił także dla naszych następców ostoję wiary katolickiej i polskiego dziedzictwa przypominając na co dzień „skąd nasz ród”.
Współczesne Trójcowo dopisuje kolejne znaczące karty do żywej księgi pisanej przez polskich emigrantów od pokoleń. Jest prężną wspólnotą, pamiętającą o przeszłości i równocześnie otwartą ku dniu dzisiejszemu i przyszłości. Ważne jest, by każdy znalazł tutaj kawałek Polski, gdzie mógłby nie tylko pomodlić się w języku ojczystym, ale także otrzymać pomoc, radę i wsparcie.

Oblicze parafii

Dla 1500 rodzin polonijnych zarejestrowanych w Misji pracuje 18 grup i wspólnot o charakterze religijnym, oświatowym, społecznym i kulturalnym. Bardzo aktywne są kółka Żywego Różańca Świętego dzieci i dorosłych, Ruch Odnowy w Duchu Świętym, modlitewne wspólnoty dla wiernych w każdym wieku, Liturgiczna Służba Ołtarza - ministranci, wspólnota lektorów; działa Ruch Domowego Kościoła, Towarzystwo św. Józefa, schola dziecięca „Dzieci Pana Boga”, chór „Śpiewajmy Panu”, Polonijna Orkiestra Dęta „Trójcowo”, folklorystyczny zespół pieśni i tańca „Lajkonik”, Stowarzyszenie Przyjaciół Polskich Ułanów im. Tadeusza Kościuszki.
Dumą Trójcowa jest Polska Szkoła Sobotnia, do której uczęszcza ponad 600 uczniów. Parafialny fundusz stypendialny wspiera finansowo polonijnych uczniów i studentów.
Przy parafii działa Stowarzyszenie Pomocy Polskiej Emigracji, którego kapelanem jest ks. Paweł Bandurski. Ponadto od 13 lat Wspólnota „Anawim” stwarza szansę godnego życia najuboższym, bezdomnym i dotkniętym życiowymi problemami Polakom.
Nawiązując do tradycji Mszy św. za Ojczyznę i przy walnym udziale Związku Narodowego Polskiego, jako sponsora oraz wielu innych polonijnych organizacji, stowarzyszeń i klubów, Trójcowo ma swój modlitewny udział we wspieraniu rodaków w Polsce we wszystkich ważnych momentach, zarówno w odniesieniu do rocznicowych uroczystości z naszej historii, jak i współczesnych wydarzeń, takich jak referendum akcesyjne do Unii Europejskiej oraz wybory prezydenckie i parlamentarne w 2005 r.
Odzwierciedleniem rangi kościoła Świętej Trójcy, zwanego „katedrą Polaków w Chicago”, który jako jedyny na mapie archidiecezji Chicago oferuje wszystkie Msze św. i nabożeństwa po polsku i znaczenia jubileuszu stulecia konsekracji świątyni dla całej Polonii, był wybór dyrektora Misji ks. Pawła Bandurskego na Wielkiego Marszałka tegorocznej Parady Trzeciomajowej oraz sformułowanie hasła parady: „Trójcowo - Stuletnią Kolebką Polonii”.
Wszechstronne duszpasterstwo w polskiej Misji prowadzone jest także przy pomocy nowoczesnych form przekazu medialnego. W każdą niedzielę nadawany jest z Trójcowa program radiowy. Upamiętnieniu wszystkich ważnych wydarzeń we wspólnocie parafialnej służy fotokronika na bieżąco przygotowywana przez ks. Antoniego Kleina, Henryka Pachuta i Krzysztofa Gapińskiego. Stronę internetową Misji (www.trojcowo.com) prowadzi Henryk Pachut.

Jubileusz i co dalej?

Obecnie przeżywany jubileusz, podobnie jak inne doniosłe rocznice obchodzone w przeszłości w parafii Świętej Trójcy, w swym duchowym i materialnym wymiarze „to dzieło zbiorowe, które przedstawia w streszczeniu ważniejsze czynności Trójcowa na polu życia religijno - moralnego, narodowego, wychowawczego, towarzyskiego, społecznego. Tego dzieła podjęliśmy się w dwojakim celu: pragnęliśmy (...) pobudzić starszych Trójcowian do wdzięcznego dziękowania Panu Bogu za łaski i dorodziejstwa jakie przez kościół Św. Trójcy zlewał; powtóre, chcieliśmy młodszą generacyę naszych parafian przejąć (...) pieczołowitością o zachowanie na długie, długie lata tego wszystkiego, co za Bożą pomocą zdziałali tu starsi, a co młodszym po sobie zostawiają w spadku” (Pamiętnik, 1893-1918).
Za Komitetem Jubileuszowym z 1918 r. możemy powtórzyć i dzisiaj, w 2006 r.: „Funduszu na pokrycie znacznych ekspensów dostarczyli nam najprzód szczodrzy Trójcowianie i ich przyjaciele, następnie miejscowe towarzystwa i organizacye polskie, za co im wszystkim składamy tu najserdeczniejsze dzięki”.