Reklama

Album o kresowym dziedzictwie

Należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Staraniem Muzeum Kresów w Lubaczowie ukazał się piękny album fotograficzny pt. „Kresowe dziedzictwo”. Ta zasłużona dla regionu placówka kulturalna, wśród różnorodnych działań dokumentuje i ochrania architekturę i budownictwo drewniane występujące w Lubaczowie i powiecie.
„Podczas badań terenowych wykonano dokumentację fotograficzną oraz naukową dziesiątków obiektów drewnianej zabudowy okolic Lubaczowa. W albumie zamieszczono zaledwie niewielki wybór fotografii prezentujących urodę i niepowtarzalność drewnianej architektury kresowej powiatu lubaczowskiego. Ciekawe i nieszablonowe spojrzenie na malownicze cerkwie i kościoły, na oryginalną w swej dekoracji zabudowę małomiasteczkową i wiejską, ukazuje w pełni fenomen lubaczowskiego budownictwa drewnianego” - stwierdza w „Słowie wstępnym” tej publikacji dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Stanisław Piotr Makara.
Nim przystąpimy do oglądania tych pięknych zdjęć znajdujących się na 134 stronach albumu, a później wybierzemy się do miejsc, w których te obiekty zostały postawione w pięknym krajobrazie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza, należy przeczytać tekst autorstwa historyka sztuki Janusza Mazura, który pisze z dużym znawstwem o architekturze i budownictwie drewnianym ziemi lubaczowskiej. Tak uzasadnia potrzebę zajmowania się tą problematyką: „Od przeszło pięćdziesięciu lat trwa proces zaniku tradycyjnej zabudowy drewnianej. O ile tych procesów nie można już zatrzymać, to można i należy podejmować starania nad zachowaniem i dokumentacją najcenniejszych przykładów lokalnego budownictwa drewnianego. W albumie starano się ukazać w ogólnym zarysie całokształt problematyki lubaczowskiej architektury drewnianej Anno Domini 2006. W pierwszej części wydawnictwa przedstawiono w wyborze drewnianą architekturę sakralną, w drugiej zabudowę mieszkalną i gospodarczą, która odznacza się sobie właściwymi cechami szczególnie w zakresie zdobnictwa architektonicznego”.
Niewiele zachowało się drewnianych świątyń Kościoła rzymskokatolickiego. Najstarszym zabytkiem jest modrzewiowy kościółek pw. Objawienia Pańskiego w Łukawcu, wzniesiony w 1756 r. staraniem bp. Wacława Hieronima Sierakowskiego. Wierni często wybierają się do kaplicy Matki Bożej w Nowinach Horynieckich, malowniczo położonej w roztoczańskim wąwozie. Miejsce to znane jest z objawień maryjnych i leczniczej wody. Ciekawe pod względem architektonicznym są: kościół w Krowicy Samej, filialne kaplice w Budomierzu i Dziewięcierzu, kilkanaście przydrożnych kapliczek. Więcej jest drewnianych cerkiewek i stojących przy nich dzwonnic. Najciekawsze i najstarsze to: cerkiew w Radrużu, Gorajcu, Woli Wielkiej. Szkoda, że większość z nich nie ma użytkowników, niszczeje, ulega degradacji. Niektóre uratowali nasi proboszczowie, odprawiając w nich niedzielne Msze św. i nabożeństwa. Konserwator zabytków zajął się w ostatnich latach cerkwią w Gorajcu. Tymczasem pozostałe popadają w ruinę. Niezwykle ciekawa jest drewniana zabudowa małomiasteczkowa i wiejska, piękne zdobienia domów przez cieśli. Na uwagę zasługują także budynki użyteczności publicznej: dawne szkoły wiejskie (Dąbków, Narol Wieś, Opaka), sklepy i świetlice (Lubaczów, Załuże, Łukawiec), apteki w Lubaczowie, kuźnie, młyny wodne, folusze, itp. Wszystko to można obejrzeć na fotografiach autorstwa: Janusza Witko, Janusza Mazura, Stanisława Makary, Janusza Burka - zamieszczonych w albumie „Kresowe dziedzictwo”. Wydanie tej publikacji, a także widokówek 10 najciekawszwych obiektów było możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego „Mecenat 2006”.
„Wzniesione z drewna świątynie różnych obrządków, małomiasteczkowe i wiejskie zabudowania mieszkalno-gospodarcze, współtworzą tożsamość kulturową regionu. Na progu trzeciego tysiąclecia należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej” - uważa kustosz Muzeum Kresów w Lubaczowie Janusz Mazur. I ma rację.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Augustiański współbrat Leona XIV: „nie jest rewolucjonistą"

2025-06-17 10:12

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Augustianie

Vatican Media

Spokój, autentyczność i determinacja w rozwiązywaniu konfliktów – te cechy Leona XIV podkreśla ojciec Dominic Sadrawetz, przeor wiedeńskiego klasztoru augustianów. W wywiadzie dla katholisch.de podzielił się wspomnieniami o współbracie, dziś Papieżu.

Ostatnie osobiste spotkanie miało miejsce w listopadzie 2024 roku, gdy kardynał Robert Prevost, były przełożony generalny augustianów, odwiedził jedyny austriacki konwent w Wiedniu z okazji 675. rocznicy konsekracji kościoła. „Doświadczyliśmy go jako życzliwego wobec nas, poświęcił nam dużo czasu i słuchał” – wspomina ojciec Sadrawetz. Po wizycie zakonnicy wręczyli kardynałowi białą mitrę. „Darowaliśmy mu ją wtedy, a on nosi ją teraz jako Papież, ostatnio podczas nabożeństwa w Zesłanie Ducha Świętego. To nas cieszy” – dodaje przeor.
CZYTAJ DALEJ

UOKiK zbada, czy dodatkowe opłaty za bagaż w Ryanairze i Wizz Airze są zgodne z prawem

2025-06-17 10:14

[ TEMATY ]

podróż

Adobe Stock

UOKiK sprawdza, czy sposób weryfikacji wymiarów bagażu podręcznego i nakładanie za niego opłat w Ryanairze i Wizz Airze są zgodne z prawem - podał we wtorek Urząd. Przypomniał, że według TSUE linie lotnicze nie powinny pobierać dodatkowej opłaty za "rozsądnej wielkości i wagi bagaż podręczny".

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów analizuje postanowienia umowne związane z warunkami przewozu bagażu podręcznego u Ryanaira i Wizz Aira - podano w komunikacie. Urząd sprawdza, jakie informacje otrzymuje klient kupujący bilet, jaka jest procedura pomiaru bagażu i zasady naliczania opłat oraz jakie są konsekwencje dla konsumentów, jeśli takiej opłaty nie uiszczą. Bada również sposób rozpatrywania reklamacji ws. opłat, które - zdaniem pasażerów - zostały niesłusznie nałożone.
CZYTAJ DALEJ

Duchowa podróż na kółkach

2025-06-17 15:27

Archiwum organizatorów

Radość pielgrzymów po dotarciu na Jasną Górę

Radość pielgrzymów po dotarciu na Jasną Górę

4 dni w drodze, 221 kilometrów, 60 pielgrzymów i… rolki

Już po raz dziewiąty miłośnicy jazdy na rolkach połączą sport z duchowością, wyruszając z Wrocławia na Jasną Górę w ramach Rolkowej Pielgrzymki Wrocławskiej. Tegoroczna edycja odbędzie się w dniach 28 czerwca – 1 lipca, a udział w niej zapowiedziało blisko 60 pielgrzymów z Polski i zagranicy.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję