Pierwszy biskup legnicki Tadeusz Rybak podjął starania, aby w perspektywie zaplanowanego na rok 1997 Kongresu Eucharystycznego w pobliskim Wrocławiu, Ojciec Święty Jan Paweł II przybył do młodej diecezji legnickiej i dokonał koronacji Ikony z Krzeszowa. Pragnienie to wyrażał podczas kolejnych spotkań z Ojcem Świętym, a szczególnie podczas spotkania z Papieżem 7 października 1994 r.
Aby jak najowocniej przygotować się do oczekiwanej wizyty papieskiej w diecezji i koronacji obrazu, zainicjował peregrynację kopii Ikony Matki Bożej Łaskawej. Odbyła się ona w okresie od 25 marca 1996 r. do 10 września 1997 r. Wcześniej, przebywając w Rzymie z biskupem pomocniczym Stefanem Regmuntem, oraz delegacją przedstawicieli diecezji, 5 stycznia 1996 r. poprosił papieża Jana Pawła II o błogosławieństwo dla mającej pielgrzymować po diecezji kopii. Prośbę tę Ojciec Święty spełnił bardzo chętnie i wraz z Księżmi Biskupami i towarzyszącymi im osobami, modlił się przed tym wizerunkiem w intencji całej diecezji.
W okresie peregrynacji kopia Ikony krzeszowskiej odwiedziła 532 kościoły parafialne, filialne i kaplice mszalne w ówczesnych 31 dekanatach diecezji. Przebywała także w 37 kaplicach zakonnych.
Radosny dzień koronacji papieskimi koronami nastąpił 2 czerwca 1997 r. na legnickim lotnisku, podczas historycznej wizyty Jana Pawła II, przy udziale ponad 300 tys. pielgrzymów. Wydarzenie to stało się najważniejszym w historii nie tylko diecezji, ale także miasta i regionu, gdyż była to pierwsza wizyty Głowy Kościoła Katolickiego tu, na starych piastowskich ziemiach, uświęconej m.in ofiarą życia księcia Henryka Pobożnego podczas bitwy legnickiej. Nawiązał do tego Ojciec Święty w czasie homilii: „Podczas Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego na Dolnym Śląsku wraz z Maryją dziękujemy za Eucharystię - źródło miłości społecznej. Wyrazem tej jedności z Maryją niech będzie ukoronowanie cudownego wizerunku Matki Bożej Łaskawej z Krzeszowa. Sanktuarium krzeszowskie ufundowała Anna, wdowa po Henryku Pobożnym, w rok po bitwie legnickiej. Już w wieku XIII przed obrazem Matki Najświętszej gromadziły się rzesze pielgrzymów. I już wówczas nosiło ono nazwę Domus Gratiae Mariae. Rzeczywiście był to Dom Łaski hojnie rozdzielanej przez Bogurodzicę, do którego licznie przybywali pielgrzymi z różnych krajów, zwłaszcza Czesi, Niemcy, Serbołużyczanie i Polacy. Cieszymy się, że dziś także Boża Matka zgromadziła licznych pielgrzymów z tych po sąsiedzku żyjących narodów.
Niech ten znak włożenia koron na głowę Maryi i Dzieciątka Jezus będzie wyrazem naszej wdzięczności za dobrodziejstwa Boże, których tak wiele otrzymywali i stale otrzymują czciciele Maryi, spieszący do krzeszowskiego Domu Łaski. Niech będzie również znakiem zaproszenia Jezusa i Maryi do królowania w naszych sercach i w życiu naszego narodu. Abyśmy wszyscy stawali się świątynią Boga i mężnymi świadkami Jego miłości do ludzi”. (Jan Paweł II, Legnica, 2 VI 1997 r.)
Obraz uroczyście przewieziono do Krzeszowa 17 sierpnia 1997 r. przy udziale m.in. kard. Józefa Glempa, Prymasa Polski i metropolity wrocławskiego kard. Henryka Gulbinowicza, a także biskupów z Czech i Niemiec. Dopełnieniem wydarzeń z 1997 r. była uroczystość ogłoszenia krzeszowskiej świątyni bazyliką mniejszą. Tytuł ten przyznał Ojciec Święty Jan Paweł II, a uroczyście ogłosił go w Krzeszowie nuncjusz apostolski w Polsce, abp Józef Kowalczyk 29 sierpnia 1998 r.
Sama Ikona - mająca swoją niezwykłą historię - w wyniku podjętych kolejnych badań przez specjalistów od konserwacji zabytków, okazała się wizerunkiem Matki Bożej pochodzącym z końca XII lub początku XIII w. Wskazały na to analizy chemiczne drewna i farby oraz badania dendrologiczne i zdjęcia rentgenowskie deski, na której obraz namalowano. Analiza stylistyczna potwierdziła zapisy historyczne, mówiące o tym, iż Ikona namalowana została w kręgu kultury bizantyjskiej. Przeprowadzone prace konserwatorskie oraz wykonane badania stawiają Ikonę Matki Bożej Łaskawej z Krzeszowa na miejscu najstarszej ikony maryjnej w Polsce, a nawet - zdaniem prof. Ivo Korżona z Pragi, członka Czeskiej Akademii Nauk - w rzędzie 5. najstarszych ikon maryjnych w Europie.
Nie tylko Ojciec Święty Jana Paweł II poznał wizerunek Matki Bożej Łaskawej z Krzeszowa, ale także obecny papież Benedykt XVI. Podczas ostatniej diecezjalnej pielgrzymki do Rzymu, w dniu 18 kwietnia br. zgromadzeni na Placu św. Piotra pielgrzymi usłyszeli jego słowa: „Pozdrawiam pielgrzymów polskich. Dziękuję serdecznie za modlitwy w mojej intencji z okazji urodzin i drugiej rocznicy pontyfikatu. Pozdrawiam szczególnie pielgrzymów z diecezji legnickiej, przybyłych z okazji 15. rocznicy ustanowienia diecezji. Polecam was Matce Bożej Łaskawej z Krzeszowa. Wszystkich ogarniam moją modlitwą i z serca błogosławię” - powiedział Benedykt XVI.