W dniu 18 października br. w Częstochowie miało miejsce poświęcenie dla jedynej w Polsce personalnej parafii akademickiej nowo wybudowanego kościoła pw. św. Ireneusza. Poświęcenia dokonał bp Antoni Długosz. Mogę poszczycić się tym, że jestem pomysłodawcą tego przedsięwzięcia. Przez 16 lat byłem duszpasterzem akademickim w tym mieście i ciągle miałem poczucie, że studentom brakuje własnego miejsca na modlitwy - własnego kościoła, parafii. Byliśmy wprawdzie z DA bardzo dobrze przyjęci i goszczeni w kościele Imienia Najświętszej Maryi Panny w III Alei NMP, ale świątynia ta użyczała również miejsca parafii św. Stanisława Kostki. Gdy nastały nowe warunki ustrojowe i polityczne i odzyskaliśmy wolność, pojawiła się możliwość, by duszpasterstwo akademickie mogło pracować inaczej. Studentów wszak ciągle przybywało - obecnie jest ich ponad 40 tys. - w Częstochowie powstało też przecież kilka prywatnych wyższych uczelni. Znaleźliśmy się więc w zupełnie nowej sytuacji i stanęliśmy przed nowym wyzwaniem, dlatego w pewnym momencie pojawił się pomysł na parafię personalną. Metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak podjął ten temat, wiedząc, że parafia akademicka będzie służyć nie tylko studentom, ale także kadrze profesorskiej i innym pracownikom naszych uczelni.
Św. Ireneusz - patron parafii - to znakomity teolog z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Zginął zamęczony za wiarę w 202 r. Jest uczniem św. Polikarpa, ten zaś uczniem św. Ignacego Antiocheńskiego, a ten z kolei - św. Jana Apostoła. Mam ogromne uznanie dla tego Świętego, który zwłaszcza w swym dziele „Adversus haereses” daje wspaniałe podwaliny pod doktrynę chrześcijańską. Oczywiście, mamy zapis nauczania Pana Jezusa w Ewangeliach, są nieocenione inne teksty Pisma Świętego, stanowiące niejako podkład pod naukę chrześcijańską, ale do zrozumienia całego systemu teologicznego potrzeba było jeszcze pewnych analiz filozoficznych. Św. Ireneusz jest pierwszym, który mówi o Bogu i o człowieku z punktu widzenia teologii chrześcijańskiej. Były to czasy tzw. gnozy, kiedy powstawało wiele rozmaitych teorii teologicznych. Św. Ireneusz prostuje te drogi, wskazuje jako jedyną prawdziwą naukę Chrystusa. Dlatego św. Ireneusz wydaje mi się być znakomitym patronem dla nowej parafii oraz dla młodzieży akademickiej, która potrzebuje zdrowej nauki, opartej na Ewangelii oraz na tym, co zostało wypracowane już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa.
Idea parafii akademickiej jest bardzo głęboka i ważna. Parafia spełniała w Kościele zawsze rolę podstawową - i tak jest do czasów dzisiejszych. Całe życie chrześcijańskie wiernych ogniskuje się przy parafii i przy jej duszpasterzach. Tam jest miejsce na udzielanie i przyjmowanie sakramentów św., na różnego rodzaju akcje i ruchy. W strukturze administracji kościelnej jest podział na parafie terytorialne, które są zasadniczym działem, ale prawo kanoniczne przewiduje również istnienie parafii personalnych. Spełniają one w zasadzie te same funkcje, co parafie terytorialne, ale inaczej wygląda przynależność do takiej parafii. Student czy pracownik wyższej uczelni musi zgłosić się do duszpasterza, który jest proboszczem akademickim, i niejako zapisać do tej parafii, w której może uczestniczyć w sakramentach św. - może tu ochrzcić swoje dzieci, zawrzeć związek małżeński i spełniać inne praktyki związane z życiem parafialnym. Ksiądz proboszcz prowadzi normalną procedurę parafialną związaną z administrowaniem placówki a wierni traktowani są jak parafianie.
W Polsce nie ma jeszcze takich parafii. Owszem, były i być może są kościoły, które mają uprawnienia parafii personalnych, działające na podstawie upoważnienia biskupa miejsca - taką rolę pełni np. św. Anna w Warszawie. Dlatego cieszę się, że udało się w Częstochowie powołać tę parafię św. Ireneusza i że praktycznie w ciągu roku został oddany do użytku kościół parafialny. A wszystko zaczęło się od zakupienia placu w pobliżu domów akademickich. Jest tu też dom, w którym mieszkają duszpasterze akademiccy, sala, gdzie odbywają się spotkania studentów, jest także kaplica. Niedługo życie liturgiczne przeniesie się do kościoła, w którym odprawiane są już Msze św. Dzięki pomysłowości ks. proboszcza Andrzeja Przybylskiego i pomagających mu kapłanów, a także dzięki ogromnej determinacji i oddaniu temu dziełu osób świeckich wszystkie sprawy dotyczące funkcjonowania parafii są już udrożnione. Szczególne podziękowanie należy się tu inż. Włodzimierzowi Chwalbie za ożywiającego ducha, którego wnosił w rozwój tego dzieła. W akcję budowy kościoła włączyło się też wielu moich byłych wychowanków z DA, a mam nadzieję, że wielu jeszcze dołączy. Z nieukrywaną radością patrzę na ten obiekt dla obecnych studentów.
Radość moja jest tym większa, że „Niedziela” w sposób znaczący włączyła się w akcję ośrodka akademickiego na miarę potrzeb współczesności. Stąd i poświęcenie kościoła traktujemy jako swego rodzaju uroczystość rodzinną. Cieszę się, iż przez powstanie tej placówki kościelnej nasze miasto i środowisko akademickie bardzo się ubogaci.