Reklama

Sprawy wagi światowej

Od niewolnictwa do polityki w Ameryce

Niedziela Ogólnopolska 49/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Gordon S. Wood opublikował artykuł pt. Jakie naprawdę było niewolnictwo (What slavery was really like) w listopadowym numerze miesięcznika The New York Review of Books. Wstrząsający jest fakt, że między 1500 r. a połową XIX wieku ok. 12 mln niewolników przywieziono z Afryki do Ameryki Północnej i Południowej. Dziś wiadomo, że dobrobyt w koloniach europejskich na nowym kontynencie w dużej mierze był oparty na pracy milionów niewolników afrykańskich i ich potomstwa. Niewolnictwo było podstawą gospodarki począwszy od francuskiej Kanady do portugalskiej Brazylii. Dzięki dokumentom wiadomo, że śmiertelność wśród niewolników była wysoka i zdarzały się często krwawo tłumione bunty. Na Jamajce biali właściciele niewolników stanowili bardzo mały procent ludności wśród dużej liczby Murzynów. Mimo że na każdego białego przypadało 9 Murzynów, żaden z buntów w historii Jamajki nie powiódł się, ponieważ - w przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych - tamtejsi niewolnicy murzyńscy byli właścicielami małych gospodarstw, z płodów których sami się żywili i sprzedawali je białym.
Symbioza gospodarcza i sporadyczne akty terroru białych właścicieli wobec Murzynów zapewniły warunki na tyle bezpieczne, że czarni mieli broń myśliwską i swobodę ruchów, o jakiej nie mogli marzyć niewolnicy na przykład w Wirginii. Gubernator Wirginii, lord Dunmore, ogłosił w czasie rozruchów antyangielskich w 1775 r., że każdy Murzyn, który ucieknie z plantacji i zaciągnie się do oddziałów gubernatora przeciw białym kolonistom, otrzyma wolność. Sporo niewolników skorzystało z tej oferty, ale po wygraniu wojny o niepodległość biali koloniści utrzymali niewolnictwo w mocy aż do wojny secesyjnej (1861-65), która zbiegła się w czasie z powstaniem styczniowym na ziemiach polskich (1863 r.).
Dopiero w czasie zimnej wojny, po latach rozruchów i demonstracji, w 1964 r. został zatwierdzony Akt Praw Obywatelskich (Civil Rights Act), który dał równe prawa Murzynom (Amerykanie uważają wszystkich Mulatów za Murzynów, zauważają jednak, że Murzyni z Jamajki myślą bardziej niezależnie niż Murzyni z Alabamy czy Wirginii.)

* * *

Dziś dowiadujemy się, że po dymisji pierwszego sekretarza stanu - Murzyna, gen. Colina Powella (którego ojciec Luther przybył z Jamajki z transportem bananów do USA), teraz została mianowana na to wysokie stanowisko druga w historii kobieta Murzynka, 50-letnia Condoleezza Rice. Jest ona wnuczką ubogiego farmera bawełny w stanie Alabama, pochodzącego z rodziny zamieszkałych tam czarnych niewolników. Była kiedyś łyżwiarką, pianistką muzyki klasycznej i w wieku 19 lat ukończyła bakalaureat z nauk politycznych. W 1975 r. uzyskała dyplom magistra na Uniwersytecie Notre Dame, a w 1981 r. - doktorat Uniwersytetu w Denver. Otrzymała również wiele doktoratów honoris causa. Jest członkiem American Academy of Arts and Sciences oraz autorką kilku książek z dziedziny politologii. Wraz z neokonserwatystą-syjonistą Philipem Zelikowem jest autorką książki Epoka Gorbaczowa (1986). Zelikow walnie przyczynił się do likwidacji polskiej katedry im. T. Kościuszki na University of Virginia. Jako członek „Komisji 9/11” wygłosił opinię, że atak na Irak był dokonany przez Busha po to, żeby wzmocnić pozycje Izraela na Bliskim Wschodzie. W latach 1981- 89 dr Rice wykładała nauki polityczne na Stanford University, gdzie przez 6 lat pełniła funkcję administratorki tej instytucji o rocznym budżecie 1,5 mld dolarów. Od 1989 do 1991 r. była dyrektorem działu sowieckiego i wschodnioeuropejskiego Rady Bezpieczeństwa USA przy prezydencie Bushu, seniorze. W latach 1991-2000 Condoleezza Rice była członkiem zarządu firmy przemysłu naftowego - Chevron Oil Company. Firma ta nazwała jej nazwiskiem jeden z transoceanicznych statków do przewozu ropy naftowej.
Dr Rice poznała się bliżej z George’em Bushem juniorem w czasie jego kampanii prezydenckiej w 2000 r., kiedy to służyła mu swoją wiedzą w sprawach polityki zagranicznej i zaprzyjaźniła się z nim również jako zwolenniczka sportu. W styczniu 2001 r. C. Rice została mianowana asystentką prezydenta Busha do spraw bezpieczeństwa. To o skuteczności jej działania na tym stanowisku pisał David Rothkopf, autor książki Rządzić światem (Running the World). Pozycja asystenta prezydenta nie wymagała zatwierdzenia dr Rice przez Kongres, czego wymaga obecnie jej nominacja na sekretarza stanu USA. Czy w czasie przewodu nominacyjnego w Kongresie C. Rice zostanie zapytana, dlaczego, mimo ostrzeżeń w lecie 2001 r. o zagrożeniu atakiem terroru Al-Kaidy za pomocą porwanych samolotów, nie zwróciła uwagi prezydenta Busha, żeby przywrócił do służby tzw. air marshal’s, czyli tajnych policjantów, którzy wcześniej na przestrzeni lat zabezpieczali przed porwaniem samoloty pasażerskie w USA? Tajniacy ci byli zaopatrzeni w rozpylacze pieprzu etc. - w ich obecności ataki terrorystów w 2001 r. na wieżowce (WTC) w Nowym Jorku i na Pentagon byłyby niemożliwe.
Prezydent Bush lubi posługiwać się ludźmi z mniejszości etnicznych, dotąd marginalizowanych w życiu politycznym USA, którzy starają się wykazać, jak dalece są dyspozycyjni wobec potrzeb i programu rządzących polityków, zależnych np. od żydowskiego lobby, jak i magnatów przemysłu naftowego. Dodatkowym przykładem dyspozycyjnego kandydata na ministra w gabinecie Busha jest Meksykanin Alberto Gonzalez. Człowiek ten, kiedy Bush junior był gubernatorem Teksasu, spowodował protest prezydenta Meksyku z powodu procesu i egzekucji obywatela meksykańskiego w Teksasie bez obowiązującego w prawie międzynarodowym zawiadomienia rządu kraju jego obywatelstwa, który ma prawo pomagać oskarżonemu przed sądem. Teraz Gonzalez jest kandydatem Busha na ministra sprawiedliwości USA. Zasłużył on sobie na tę nominację przygotowaniem „podstawy prawnej” decyzji Busha, stwierdzającej, że konwencje genewskie nie obejmują ludzi wziętych do niewoli w „wojnie z terrorem” w Iraku, Afganistanie i w innych częściach świata.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W jaki sposób rozumie się koniec świata?

2025-11-13 10:48

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Adobe Stock

Pod koniec roku liturgicznego czytania mszalne przygotowują nas na to, co jest naturalnym kresem każdego z nas, pielgrzymów na ziemi, czyli na przejście z tego świata do – jak mówi wiara – nowego życia. Powrót Chrystusa jest ważny, bo niesprawiedliwości na ziemi jest wiele.

Gdy niektórzy mówili o świątyni, że jest przyozdobiona pięknymi kamieniami i darami, Jezus powiedział: «Przyjdzie czas, kiedy z tego, na co patrzycie, nie zostanie kamień na kamieniu, który by nie był zwalony». Zapytali Go: «Nauczycielu, kiedy to nastąpi? I jaki będzie znak, gdy to się dziać zacznie?» Jezus odpowiedział: «Strzeżcie się, żeby was nie zwiedziono. Wielu bowiem przyjdzie pod moim imieniem i będą mówić: „To ja jestem” oraz: „Nadszedł czas”. Nie podążajcie za nimi! I nie trwóżcie się, gdy posłyszycie o wojnach i przewrotach. To najpierw „musi się stać”, ale nie zaraz nastąpi koniec». Wtedy mówił do nich: «„Powstanie naród przeciw narodowi” i królestwo przeciw królestwu. Wystąpią silne trzęsienia ziemi, a miejscami głód i zaraza; ukażą się straszne zjawiska i wielkie znaki na niebie. Lecz przed tym wszystkim podniosą na was ręce i będą was prześladować. Wydadzą was do synagog i do więzień oraz z powodu mojego imienia wlec was będą przed królów i namiestników. Będzie to dla was sposobność do składania świadectwa. Postanówcie sobie w sercu nie obmyślać naprzód swej obrony. Ja bowiem dam wam wymowę i mądrość, której żaden z waszych prześladowców nie będzie mógł się oprzeć ani sprzeciwić. A wydawać was będą nawet rodzice i bracia, krewni i przyjaciele i niektórych z was o śmierć przyprawią. I z powodu mojego imienia będziecie w nienawiści u wszystkich. Ale włos z głowy wam nie spadnie. Przez swoją wytrwałość ocalicie wasze życie».
CZYTAJ DALEJ

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Boże ojców naszych, wielki i miłosierny! Panie życia i pokoju, Ojcze wszystkich ludzi. Twoją wolą jest pokój, a nie udręczenie. Potęp wojny i obal pychę gwałtowników. Wysłałeś Syna swego Jezusa Chrystusa, aby głosił pokój bliskim i dalekim i zjednoczył w jedną rodzinę ludzi wszystkich ras i pokoleń.
CZYTAJ DALEJ

Kraków: Słup ognia na wysokość ok. 20 m po rozszczelnieniu gazociągu

2025-11-17 08:47

[ TEMATY ]

Kraków

słup ognia

20 metrów

rozszczelnienie gazociągu

PAP

Akcja służb w miejscu rozszczelnienia gazociągu średniego ciśnienia na terenie ogrodów działkowych w Krakowie

Akcja służb w miejscu rozszczelnienia gazociągu średniego ciśnienia na terenie ogrodów działkowych w Krakowie

Pogotowie gazowe i strażacy w poniedziałek od godzin rannych prowadzą działania przy ulicy Komandosów na osiedlu Podwawelskim w Krakowie, gdzie - z powodu rozszczelnienia gazociągu - doszło do pożaru, a słup ognia jest widoczny na wysokość około 20 metrów. Nie ma osób poszkodowanych. Na miejscu jest 24 policjantów oraz 25 strażaków z sześciu zastępów straży pożarnej.

Jak poinformował PAP rzecznik prasowy Polskiej Spółki Gazownictwa Paweł Wiszniewski, pogotowie gazowe pracuje nad zapewnieniem zastępczego zasilania dla pobliskich osiedli.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję