Wiesław Adamik i Monika Kaniowska: - Jak doszło do obsadzenia Pana w roli Jana Tyranowskiego w filmie „Karol. Historia człowieka, który został papieżem”?
Piotr Różański: - Otrzymałem telefon z biura produkcji filmu z propozycją spotkania. Nie wiedziałem wtedy jeszcze nic o tej produkcji. Zjawiłem się na castingu i okazało się, że reżyser był już zdecydowany powierzyć mi tę rolę, bo widział moje zdjęcie w gablocie Teatru Bagatela.
- Jaką wizję Jana Tyranowskiego miał Giacomo Battiato?
- Fizycznie w ogóle nie przypominam Tyranowskiego, ale reżyser w przypadku akurat tej postaci nie przywiązywał znaczenia do wyglądu zewnętrznego. Z tego człowieka miała emanować nieprawdopodobna energia, przechodząca prawie w mistycyzm. Jan Tyranowski od pierwszego spotkania zafascynował Karola Wojtyłę. W filmie uratował go z okupacyjnej łapanki, wziął do swojej pracowni krawieckiej i zaczęli rozmawiać. Rozumieli się bez słów. Tyranowski prowadził głębokie życie intelektualne, zwłaszcza religijne. Wiele problemów poruszanych w dyskusji z nim okazało się dla Karola bardzo ważnymi. Ten człowiek miał na Karola wielki wpływ w początkowej fazie jego rozwoju duchowego, który popchnął go na drogę kapłaństwa. Znali się wiele lat, aż do wyświęcenia ks. Wojtyły na biskupa; ten wątek jednak w drugiej części filmu już się urywa.
Reklama
- Jak wyglądała praca na planie?
- Tempo, w jakim kręcono zdjęcia do filmu, było wręcz zawrotne. Nie było łatwo, już w charakteryzatorni pojawił się problem, czy nie trzeba ściąć moich długich włosów, które były mi potrzebne do ról na scenie. W latach 40. nikt takich nie nosił, więc włoskie charakteryzatorki podpięły mi włosy do góry i zasłoniły nakryciem głowy. Z braku czasu nie zrealizowaliśmy pięknej sceny z udziałem Piotra Adamczyka i moim po pogrzebie ojca Karola Wojtyły.
- Jak Pan myśli, dlaczego Włosi nie zaprosili na plan dziennikarzy?
- Włosi zdają sobie sprawę, że mamy do Papieża stosunek wyjątkowy. Obawiali się naszej reakcji na wyrwane z kontekstu poszczególne sceny z jego życia. Mówili: „Każdemu Polakowi wydaje się, że zna Karola Wojtyłę, każdy wie, że chodził po górach, pływał na kajakach, modlił się w tych miejscach, odprawiał Msze św. polowe. Tymczasem, aby zrozumieć postawę Karola Wojtyły wobec drugiego człowieka, trzeba pokazać bagaż jego przeżyć w okresie totalitaryzmu i stosunek do drugiego człowieka”. Sądzę, że Włochom łatwiej było pokazać to wszystko, nie mają bowiem naszego stosunku do Papieża. Uważam, że film jest żywy i udany.
- Czy poznał Pan osobiście Karola Wojtyłę?
Reklama
- Kard. Karol Wojtyła przyszedł na premierę sztuki Jesionowskiego Odnowiciel, w której grałem Karia. Juda z Kariotu zdradza Odnowiciela. Sztuka opowiadała o charyzmatycznym człowieku, za którym szły tłumy, opowiadała w sposób szczególny, nie pokazując go fizycznie na scenie. Po spektaklu Ksiądz Kardynał przyszedł za kulisy i bardzo sympatycznie nam dziękował. Wiedzieliśmy o jego występach w Teatrze Rapsodycznym. Potem miałem okazję recytować bardzo trudne i głębokie teksty filozoficzne napisane przez Tadeusza Kotlarczyka i Karola Wojtyłę.
- Czy spotkał Pan kogoś takiego jak Jan Tyranowski i czy aktorstwo wypełnia całe Pana życie?
- Moja rodzina pochodzi ze Wschodu. Mój ojciec był w wojsku i szedł pod Lenino. Pochodzę z Augustowa, pamiętam tamtejsze lasy, kanały między jeziorami. O moim aktorstwie zdecydował przypadek. Moi nauczyciele pochodzili z Wilna. Oni już wtedy byli moimi duchowymi przewodnikami. Ukończyłem liceum pedagogiczne, oprócz elementów pedagogiki i psychologii musiałem również opanować śpiew i taniec. Miałem zajęcia po dwanaście godzin. Po skończeniu szkoły pracowałem w powiatowym domu kultury. Gdy dostałem „bilet” do wojska, trochę się przeraziłem. Złożyłem więc papiery do warszawskiej Wyższej Szkoły Aktorskiej.
Aktorstwo traktuję jako zawód, a nie jako nawiedzenie. Gram na scenie, uczestniczę w próbach, ale nie pozwalam sobie na „granie” w życiu.
Drodzy bracia i siostry,
Chciałbym wam dzisiaj opowiedzieć o Joannie d´Arc, młodej świętej, żyjącej u schyłku Średniowiecza, która zmarła w wieku 19 lat w 1431 roku. Ta młoda francuska święta, cytowana wielokrotnie przez Katechizm Kościoła Katolickiego, jest szczególnie bliska św. Katarzynie ze Sieny, patronce Włoch i Europy, o której mówiłem w jednej z niedawnych katechez. Są to bowiem dwie młode kobiety pochodzące z ludu, świeckie i dziewice konsekrowane; dwie mistyczki zaangażowane nie w klasztorze, lecz pośród najbardziej dramatycznych wydarzeń Kościoła i świata swoich czasów. Są to być może najbardziej charakterystyczne postacie owych „kobiet mężnych”, które pod koniec średniowiecza niosły nieustraszenie wielkie światło Ewangelii w złożonych wydarzeniach dziejów. Moglibyśmy je porównać do świętych kobiet, które pozostały na Kalwarii, blisko ukrzyżowanego Jezusa i Maryi, Jego Matki, podczas gdy apostołowie uciekli, a sam Piotr trzykrotnie się Go zaparł. Kościół w owym czasie przeżywał głęboki, niemal 40-letni kryzys Wielkiej Schizmy Zachodniej. Kiedy w 1380 roku umierała Katarzyna ze Sieny, mamy papieża i jednego antypapieża. Natomiast kiedy w 1412 urodziła się Joanna, byli jeden papież i dwaj antypapieże. Obok tego rozdarcia w łonie Kościoła toczyły się też ciągłe bratobójcze wojny między chrześcijańskimi narodami Europy, z których najbardziej dramatyczną była niekończąca się Wojna Stulenia między Francją a Anglią.
Joanna d´Arc nie umiała czytań ani pisać. Można jednak poznać głębiej jej duszę dzięki dwóm źródłom o niezwykłej wartości historycznej: protokołom z dwóch dotyczących jej Procesów. Pierwszy zbiór „Proces potępiający” (PCon) zawiera opis długich i licznych przesłuchań Joanny z ostatnich miesięcy jej życia ( luty-marzec 1431) i przytacza słowa świętej. Drugi - Proces Unieważnienia Potępienia, czyli "rehabilitacji" (PNul) zawiera zeznania około 120 naocznych świadków wszystkich okresów jej życia (por. Procès de Condamnation de Jeanne d´Arc, 3 vol. i Procès en Nullité de la Condamnation de Jeanne d´Arc, 5 vol., wyd. Klincksieck, Paris l960-1989).
Joanna urodziła się w Domremy - małej wiosce na pograniczu Francji i Lotaryngii. Jej rodzice byli zamożnymi chłopami. Wszyscy znali ich jako wspaniałych chrześcijan. Otrzymała od nich dobre wychowanie religijne, z wyraźnym wpływem duchowości Imienia Jezus, nauczanej przez św. Bernardyna ze Sieny i szerzonej w Europie przez franciszkanów. Z Imieniem Jezus zawsze łączone jest Imię Maryi i w ten sposób na podłożu pobożności ludowej duchowość Joanny stała się głęboko chrystocentryczna i maryjna. Od dzieciństwa, w dramatycznym kontekście wojny okazuje ona wielką miłość i współczucie dla najuboższych, chorych i wszystkich cierpiących.
Z jej własnych słów dowiadujemy się, że życie religijne Joanny dojrzewa jako doświadczenie mistyczne, począwszy od 13. roku życia (PCon, I, p. 47-48). Dzięki "głosowi" św. Michała Archanioła Joanna czuje się wezwana przez Boga, by wzmóc swe życie chrześcijańskie i aby zaangażować się osobiście w wyzwolenie swojego ludu. Jej natychmiastową odpowiedzią, jej „tak” jest ślub dziewictwa wraz z nowym zaangażowaniem w życie sakramentalne i modlitwę: codzienny udział we Mszy św., częsta spowiedź i Komunia św., długie chwile cichej modlitwy prze Krucyfiksem lub obrazem Matki Bożej. Współczucie i zaangażowanie młodej francuskiej wieśniaczki w obliczu cierpienia jej ludu stały się jeszcze intensywniejsze ze względu na jej mistyczny związek z Bogiem. Jednym z najbardziej oryginalnych aspektów świętości tej młodej dziewczyny jest właśnie owa więź między doświadczeniem mistycznym a misją polityczną. Po latach życia ukrytego i dojrzewania wewnętrznego nastąpiły krótkie, lecz intensywne dwulecie jej życia publicznego: rok działania i rok męki.
Na początku roku 1429 Joanna rozpoczęła swoje dzieło wyzwolenia. Liczne świadectwa ukazują nam tę młodą, zaledwie 17-letnią kobietę jako osobę bardzo mocną i zdecydowaną, zdolną do przekonania ludzi niepewnych i zniechęconych. Przezwyciężywszy wszystkie przeszkody spotyka następcę tronu francuskiego, przyszłego króla Karola VII, który w Poitiers poddaje ją badaniom przeprowadzanym przez niektórych teologów Uniwersytetu. Ich ocena jest pozytywna: nie dostrzegają w niej nic złego, lecz jedynie dobrą chrześcijankę.
22 marca 1429 Joanna dyktuje ważny list do króla Anglii i jego ludzi, oblegających Orlean (tamże, s. 221-22). Proponuje w nim prawdziwy, sprawiedliwy pokój między dwoma narodami chrześcijańskimi, w świetle imion Jezusa i Maryi, ale jej propozycja zostaje odrzucona i Joanna musi angażować się w walkę o wyzwolenie miasta, co nastąpiło 8 maja. Innym kulminacyjnym momentem jej działań politycznych jest koronacja Karola VII w Reims 17 lipca 1429 r. Przez cały rok Joanna żyje między żołnierzami, pełniąc wśród nich prawdziwą misję ewangelizacyjną. Istnieje wiele ich świadectw o jej dobroci, męstwie i niezwykłej czystości. Wszyscy, łącznie z nią samą, mówią o niej „la pulzella” - czyli dziewica.
Męka Joanny zaczęła się 23 maja 1430, gdy jako jeniec wpada w ręce swych wrogów. 23 grudnia zostaje przewieziona pod strażą do miasta Rouen. To tam odbywa się długi i dramatyczny Proces Potępienia, rozpoczęty w lutym 1431 r. a zakończony 30 maja skazaniem na stos. Był to proces wielki i uroczysty, któremu przewodniczyli dwaj sędziowie kościelni: biskup Pierre Cauchon i inkwizytor Jean le Maistre. W rzeczywistości kierowała nim całkowicie duża grupa teologów słynnego Uniwersytetu w Paryżu, którzy uczestniczyli w nim jako asesorzy.
Podziel się cytatem
Środowiska katolików świeckich z Portugalii oraz działacze organizacji pro-life nie kryją w mediach społecznościowych zadowolenia z opublikowania reklamy antyaborcyjnej przez znanego przedsiębiorcę z tego kraju Miguela Milhão. Założyciel i prezes spółki Prozis, jednego z największych dostawców suplementów dla sportowców w Europie, przygotował i opłacił reklamę antyaborcyjną w formie muzyki z wideoklipem, która opublikowana została w przerwie niedzielnego finału piłkarskiego Pucharu Portugalii.
Reklama-piosenka zatytułowana „Dziękuję Mamo” (Obrigado Mãe) śpiewana przez Joelisę Campos opowiada historię 23-letniej Portugalki, która zdecydowała się na usunięcie ciąży. Teledysk zaprezentowany na zamówienie Milhão i wyświetlony w trzech portugalskich stacjach telewizyjnych kończy się ostatecznie happy endem. Kobieta zmienia decyzję i odstępuje od zamiaru poddania się aborcji.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.