W dniu 2 stycznia 1970 r. nabyłam w drodze tzw. umowy prywatnej (tj. nie w formie aktu notarialnego) działkę budowlaną. Tego samego dnia objęłam ją w posiadanie, a następnie wybudowałam na niej dom. Opłacałam wszelkie podatki i tam mieszkałam. Teraz chciałam sprzedać dom z działką, ale zaczęły się trudności, gdyż okazało się, że nie mam aktu własności. Nie wiem teraz, co mam zrobić i jakie ewentualnie zapłacę podatki?

Z przedstawionej przez panią sytuacji należy domniemywać, że od 1970 r. była pani posiadaczem samoistnym nabytej nieruchomości. Aktu własności pani nie posiada, gdyż nabyła pani powyższą nieruchomość w drodze umowy nieformalnej. Pierwszym krokiem, jaki musi pani uczynić, to wystąpić do sądu rejonowego (wydział cywilny) o stwierdzenie nabycia własności tej działki przez zasiedzenie. Po uprawomocnieniu się ww. postanowienia wygasa własność poprzedniego właściciela, który nie może skutecznie dochodzić swych praw do nieruchomości. Jednocześnie z tą chwilą powstaje - zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn - obowiązek podatkowy, który ciąży na pani jako nabywcy nieruchomości. Zatem w terminie miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia należy - w oparciu o art. 17a ust. 1 ww. ustawy - złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu praw majątkowych. Podstawę opodatkowania - zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy - stanowi wartość nabytego prawa, tzw. czysta wartość, ustalona wg stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu powstania obowiązku podatkowego. W przypadku nabycia praw majątkowych w drodze zasiedzenia z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość nakładów dokonanych na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia. Dodatkowo w opisanym przez panią przypadku z podstawy opodatkowania wyłączona będzie wartość budynku wzniesionego przez panią na przedmiotowej działce. Od tak ustalonej podstawy opodatkowania urząd skarbowy - powołując się na art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn - pobierze 7% podatku.

B. Z.