Damian Krawczykowski: W opisie Księdza najnowszej książki "Na Krzyżowej Drodze" czytamy: "Bóg, który nie brzydzi się słabością człowieka. Bóg, który wciąż o człowieka walczy i na niego czeka". Przekonał się Ksiądz o tym we własnym życiu?

Ks. Michał Lubowicki: Gdybym się o tym nie przekonał wiele, wiele razy, to pewnie byśmy nie rozmawiali. Nie byłoby ani „Na krzyżowej drodze”, ani wielu innych dobrych spraw w moim życiu. Dobrych kilka razy doświadczyłem tego Bożego braku obrzydzenia mną, Jego walki o mnie i czekania na mnie tak bardzo mocno i konkretnie. Ale to chyba nie czas na wdawanie się w szczegóły.

Jednym z najważniejszych moich „duchowych odkryć” było odkrycie „wściekłości” Boga – tego, że On się „wścieka”, ale tak wręcz „wulkanicznie” na mój grzech, czyli na zło, w które sam się pakuję i które mnie niszczy; a jednocześnie tego, że ten Jego gniew mnie ratuje; że On w tym gniewie jest totalnie po mojej stronie.

To były któreś rekolekcje w seminarium i akurat tego dnia pierwsze czytanie było z proroka Zachariasza. Zaczynało się: „Tak mówi Pan Zastępów: Zazdrosna miłość moja obejmuje Syjon i broni go mój gniew potężny” (Za 8,2). Ja zupełnie nie wiem, o czym były te rekolekcje. Chyba mi wtedy „nie podeszły”. Ale to było zupełnie nieistotne, bo mnie się przez trzy dni kotłowało w głowie to jedno zdanie: Że jak to? Gniew, który broni? Ja grzeszę, On się gniewa potężnie i ten gniew mnie ratuje? Przecież to jakiś absurd! I w końcu do mnie dotarło. I bardzo wiele zmieniło to we mnie.

Potem to Słowo do mnie wracało w różnych trudnych, niedobrych momentach mojego życia. I wraca nadal. Podtrzymuje, podnosi. Ratuje. Ojciec Wojciech Ziółek SJ podpisuje swoje felietony we „W drodze”: „jezuita, uratowany grzesznik”. Pal licho jezuitę, ale ten „uratowany grzesznik”, to jest to. Ja się tak właśnie czuję i tak o sobie myślę. Uratowany grzesznik. To wszystko, co potrzebuję o sobie wiedzieć.

Tworzenie książki z rozważaniami Drogi Krzyżowej na pewno nie jest łatwe. Można niechcący wpaść w "oklepany" szablon. W jaki sposób chciał Ksiądz trafić do odbiorcy swoim przekazem?

Najtrudniej to jest się zebrać do pisania oczywiście. Mnie tym razem tak koncertowo udało się zawalić umówiony termin, że w efekcie spędziłem tegoroczną sylwestrową północ między szóstą a siódmą stacją jednej z „dróg krzyżowych”…

A tak już na serio, to nie było moją ambicją uciec koniecznie od tego „oklepanego szablonu”. Droga krzyżowa to jest jednak rozważanie Męki Pana Jezusa, jakaś próba duchowego towarzyszenia Mu w Jego Męce. Więc akurat nie silenie się na oryginalność jest tu chyba potrzebne najbardziej. Chyba byłoby nawet trochę nie na miejscu.

To na czym mi zależało, to żeby te tworzone przeze mnie teksty rzeczywiście miały szansę mówić do konkretnego człowieka; żeby jakoś „sięgały serca” – ale nie na zasadzie wzruszania, wywoływania tkliwych uczuć. Szło mi raczej o to, żeby te rozważania były o mnie, o nas – żeby pomóc sobie i tym, którzy po nie sięgną, zobaczyć drogę krzyżową Pana jako wydarzenie, które dotyczy nas osobiście i dzieje się cały czas.

Pascal zapisał gdzieś w „Myślach” takie zdanie – cytuję z pamięci, więc mogę coś przekręcić – że w pewnym sensie Chrystus wisi i będzie wisiał na krzyżu aż do ostatniego dnia świata. Tak myślę, że nabożeństwo drogi krzyżowej jest nie po to, żeby się powzruszać cierpieniem Jezusa; i nie po to nawet w pierwszym rzędzie, żeby sobie zrobić rachunek sumienia; ale po to, żeby zobaczyć Jezusa ukrzyżowanego w mojej codzienności – we mnie samym, w drugim człowieku.

Ono ma nam nie tyle przypomnieć Mękę Pana, co „uobecnić” ją dla nas w akcie modlitwy. Nas samych uczynić obecnymi na drodze krzyżowej i na Golgocie. Postawić nas w obecności cierpiącego Chrystusa.

W Księdza rozważaniach widać odwoływanie do współczesnego świata, do naszej codzienności. Czy w historii Drogi Krzyżowej może kryć się nasza siła?

Nie, póki ona jest tylko historią, czyli czymś, co było, zdarzyło się kiedyś. Ale w momencie, gdy odkrywam ją jako wydarzenie aktualne, jako bycie z Nim… Tak. Wtedy daje siłę – jak każde doświadczenie bycia razem z kimś, kto nas niezawodnie i nieodwołalnie kocha. Przecież to jest coś, co nam w życiu daje najwięcej siły i daje tę siłę najprawdziwiej. Nie dobre postanowienia, nie techniki ćwiczenia silnej woli, nie strach przed karą, czy obietnica nagrody – ale doświadczenie i pewność tego, że jestem kochany; że tuż obok jest ktoś, komu na mnie zależy; kto nie chce i nie potrafi ze mnie zrezygnować. Kimś takim jest Jezus dźwigający krzyż i przybity do krzyża.

Dlaczego Księdza zdaniem Bóg zdecydował się na tak bolesny krok odkupienia nas, często niewiernych, grzesznych i słabych ludzi, poprzez śmierć w męczarniach Swojego Syna?

Bo kocha. Nie ma innej odpowiedzi. Teologowie przez wieki łamali i łamią sobie głowy: Dlaczego tak? Czy nie można było inaczej? Jest wiele mądrych słów, tekstów, traktatów na ten temat. Jest też taki wiersz Czesława Miłosza pod tytułem „Kasia”:

Nie rozumiem, dlaczego tak być musiało,

Żeby syn Boga umierał na krzyżu?

Nie odpowiedział nikt na to pytanie.

Jakże to mogę wytłumaczyć Kasi?

Gdzieś wyczytała, że Majestat Stwórcy

Doznał zniewagi, która żąda krwi.

Jak to? W złocistych szatach i koronie

Spoza obłoku przyglądał się kaźni?

Mówię jej: Tajemnica Odkupienia.

A Kasia, że nie życzy sobie być zbawiona

Za cenę tortur człowieka niewinnego.

Ojciec Kasi w kościele klęka co niedziela,

Bo co wprowadzić na miejsce religii?

Chyba głupawe partyjne obrzędy,

Albo burdami kończone igrzyska?

Pallas Athene była naszą panią.

Słaliśmy posłów do wyroczni w Delfach.

Procesją szliśmy do Diany w Efezie.

Tak być powinno. I filozofowie

Nie odjęli bóstwom należnej im chwały.

Podnoszę nad ołtarzem chleb i wino.

Pokorny, bo mój rozum nie zgadnie dlaczego.

Cały cykl, poemat nazywa się „Ksiądz Seweryn” i to są przemyślenia księdza, który raz po raz potyka się o swoje ograniczenia, wątpliwości, niepewność. Do mnie jakoś mocno przemawia ten tekst. „Podnoszę nad ołtarzem chleb i wino…” – można by dodać: idę drogą krzyżową – „Pokorny, bo mój rozum nie zgadnie dlaczego”.

Mogę się domyślać. Mogę stawiać pytania, hipotezy. Mogę wydarzenie Odkupienia próbować ogarnąć moim rozumem, intelektem. To jest na pewno ważne i potrzebne. Ale ostatecznie pozostaję wobec tajemnicy. Tylko, że ta tajemnica nie jest teologicznym, intelektualnym rebusem. Jest konfrontacją z całkowicie realną miłością Boga do mnie. I nie muszę wcale na sto procent rozumieć wszystkiego, by dać się ogarnąć tą miłością i na nią odpowiedzieć.

Na koniec krótko, dlaczego warto uczęszczać na nabożeństwa Drogi Krzyżowej? Co nam to może dać?

Tak naprawdę, to już chyba odpowiedzieliśmy na to pytanie. Warto, bo to jest spotkanie z Nim. Warto, bo nabożeństwo Drogi Krzyżowej splata nasze codzienne „drogi krzyżowe” z Jego drogą. Pozwala, pomaga nam odkryć, że nasze życie – ze wszystkimi jego bolączkami – jest paschalne.

Na Drodze Krzyżowej mamy spore szanse odkryć, że możliwe jest dla nas na co dzień, pośród wszystkich naszych spraw żyć nie tylko pamięcią o Jezusie, ale obecnością Jezusa. Czego sobie i wszystkim, którzy będą odprawiali w Wielkim Poście nabożeństwo Drogi Krzyżowej – choćby i z tej książeczki – bardzo serdecznie życzę.

_________________________________________-

Więcej o książce z rozważaniami „Na Krzyżowej Drodze” wydanej nakładem Biblioteki „Niedzieli”: zobacz

Zobacz także kolejną nowość we współautorstwie ks. Michała Lubowickiego: zobacz

Ks. Michał Lubowicki - Ur. w 1990 r. W 2016 r. na Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie obronił pracę magisterską z teologii duchowości poświęconą życiu i twórczości Romana Brandstaettera. W 2017 r. przyjął święcenia kapłańskie i pełni posługę jako ksiądz archidiecezji warszawskiej. Pracował w parafii pw. św. Zygmunta na Bielanach, a następnie jako rezydent w parafii pw. Ofiarowania Pańskiego na Ursynowie. Obecnie jest wikariuszem tejże parafii. Autor książek Modlitwa, której potrzebujemy (2020), Nocą szukałam. Rekolekcje maryjne - zrób to (nie) sam (2021), O kim mówi prorok? Szlakiem biblijnych zapowiedzi Mesjasza i Różańcem przez Słowo (2022). Pisze dla portalu Aleteia.pl, czasopism Któż Jak Bóg i Wzrastanie. Autor cyklów rozważań dla portalu Niedziela.pl. Głosi rekolekcje i konferencje. Prowadzi kanał Drzewo Czuwające na YouTube.