Reklama

Niedziela Kielecka

Niepodległość w Czarkowach

Wśród nekropolii diecezji kieleckiej, w kontekście obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, warto zwrócić uwagę na cmentarz w Czarkowach, w miejscu, gdzie Legiony Józefa Piłsudskiego odbyły chrzest bojowy

Niedziela kielecka 45/2018, str. I

[ TEMATY ]

cmentarz

TD

Czarkowy, wyjątkowe miejsce pamięci

Czarkowy, wyjątkowe miejsce pamięci

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czarkowy to wieś położona na prawym brzegu Nidy, w pobliżu jej ujścia do Wisły. Miejscowość należy do ponad 800-letniej parafii Stary Korczyn. „Czarkowy leżą na wzgórzu w najprzyjemniejszym miejscu położone. Otwarta przestrzeń, wokoło zielone pola, niwy bujnymi plony okryte, rozrzucone gaje, wbijające się w powietrze wieże kościołów...” – tak opisywał Czarkowy w początkach XIX wieku Julian Ursyn Niemcewicz w swych „Podróżach historycznych po ziemiach polskich”.

Cmentarz wojenny powstał w okresie I wojny światowej. Wokół odnowionego ostatnio obelisku spoczywa 15 żołnierzy I Brygady Legionów Polskich, 44 żołnierzy Wojska Polskiego 1939 r. oraz żołnierze Armii Krajowej. Cmentarz został wpisany do rejestru zabytków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

90 lat temu w 1928 r. w hołdzie poległym legionistom wzniesiono w Czarkowach Pomnik Zwycięstwa Legionów. Został on zbudowany wg projektu prof. Konstantego Laszczki. Odsłonił go prezydent RP Ignacy Mościcki. Pomnik przetrwał okupację hitlerowską, natomiast w styczniu 1945 r. wysadzili go w powietrze żołnierze Armii Czerwonej. Został odbudowany na podstawie pierwotnego projektu na początku lat 90. Inicjatywą kierował Komitet Odbudowy Pomnika zrzeszający działaczy społecznych z Kazimierzy Wielkiej, Nowego Korczyna, Pińczowa i Opatowca. Komitetowi przewodniczył Józef Cabaj, kapitan Wojska Polskiego i pedagog ze Starego Korczyna.

Reklama

A tak w 1994 r. opisywał to miejsce Stanisław M. Przybyszewski: „Dziś cmentarzyk czarkowski jest jednym z niewielu miejsc na naszej ziemi, gdzie na powierzchni kilkudziesięciu metrów kwadratowych spotkały się trzy pokolenia: ci z 1914 r., z 1939 r. i z Armii Krajowej. Pośrodku cmentarza wyrasta na betonowym trzystopniowym piedestale skromny metalowy krzyż. Obok ciągnie się szereg grobów legionistów z 1914 r., naprzeciw znajduje się zbiorowa, ziemna mogiła żołnierzy z 11. pułku piechoty z Tarnowskich Gór, poległych tu w 1939 r., ozdobiona wymowną w treści płaskorzeźbą (…), a w samym rogu placyku cmentarnego spoczywa pod lastrykową płytą „śp. Józef Lenczewski, ppor. AK «Skok», «Rybka». Zginął śmiercią bohaterską w walce o Opatów 15. VII. 1944 r.” (…). Przechodniu, będąc w nadwiślańskiej okolicy, w pobliżu Nowego Korczyna, nie pożałuj drogi i czasu na czarkowski cmentarzyk, by chociaż przez krótką chwilę popatrzeć na ślady naszych tragicznych dziejów”.

W ostatnim czasie cmentarz w Czarkowach został odrestaurowany. Zakres robót remontowo-konserwatorskich obejmował głównie odnowienie żołnierskich mogił. Odrestaurowano również pomnik legionistów – smukły, 12-metrowej wysokości obelisk z piastowskim orłem na szczycie i napisem „Ku chwale pierwszych bojów Józefa Piłsudskiego o niepodległość Polski”.

Zaciętą bitwę z Rosjanami oddziały pod dowództwem Józefa Piłsudskiego stoczyły w tym miejscu między 16 a 23 września 1914 r. Do najbardziej krwawego, ale zwycięskiego starcia w bitwie pod Czarkowami doszło 23 września 1914 r. Wówczas w walkach u boku Józefa Piłsudskiego uczestniczyła większość późniejszych najwyższych dowódców Wojska Polskiego II Rzeczpospolitej. Byli to m.in. przyszli marszałkowie kraju: Józef Piłsudski, Edward Rydz-Śmigły i Michał Rola-Żymierski oraz prawie stu przyszłych generałów Wojska Polskiego. Z poległych 22 legionistów w bojach tzw. operacji korczyńskiej, 17 pochowano na cmentarzu wojennym w Gręboszowie. Pozostali spoczęli na cmentarzach w Krakowie, Opatowcu, Uciskowie i Czarkowach.

– Wiele osób odwiedza to miejsce, szczególnie z racji wydarzeń rocznicowych, z okazji Święta Niepodległości, czy na Wszystkich Świętych. Przyjeżdżają wycieczki szkolne i grupy osób dorosłych – mówi Ligia Płonka z Punktu Informacji Turystycznej, regionalistka i pedagog.

Reklama

Tegoroczna, 104. rocznica chrztu bojowego 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich zbiegła się z 90. rocznicą odsłonięcia monumentu upamiętniającego te wydarzenia. Jest to prawdopodobnie najstarszy pomnik upamiętniający czyn legionowy w regionie.

Obchody rozpoczęła Msza św. polowa, której przewodniczył ks. Marek Małczęć, dziekan dekanatu nowokorczyńskiego. Po Eucharystii był apel pamięci, a pod pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze. W tegorocznych obchodach wzięły udział delegacje związków kombatanckich, stowarzyszeń, szkół i służb mundurowych, a także władze samorządowe, harcerze i mieszkańcy. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął prezydent Andrzej Duda.

Uroczystość w Czarkowach odbyła się zgodnie z ceremoniałem Wojskowym Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z kompanią honorową żołnierzy służby przygotowawczej z kieleckiej Bukówki i pocztem flagowym. W uroczystości wzięła również udział Orkiestra Wojskowa Garnizonu Kraków, harcerze, zuchy, grupy rekonstrukcyjne i kilkadziesiąt sztandarów.

Na wysokiej, zwieńczonej orłem kolumnie pomnika widnieją nazwy miejscowości związane z pierwszymi walkami legionistów: Kielce, Nowy Korczyn, Ostrowce, Szczytniki, Czarkowy, Opatowiec. U jej podnóża znajduje się płyta grobu nieznanego żołnierza i wizerunek orderu Virtuti Militari.

2018-11-07 08:52

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmiany w przepisach o chowaniu zmarłych od marca 2023 roku

[ TEMATY ]

pogrzeb

cmentarz

Karol Porwich/Niedziela

W ciągu dwóch miesięcy do parlamentu może trafić projekt ustawy zakładający wprowadzenie elektronicznych kart zgonu, cyfryzację ksiąg cmentarnych i powstanie rejestru grobów i miejsc spoczynku - poinformował PAP Wojciech Labuda, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci.

Labuda zaznaczył, że dotychczasowe przepisy ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 roku wymagają doprecyzowania. Celem proponowanych zmian jest dostosowanie ich do obecnej rzeczywistości prawno-organizacyjnej. Nowe przepisy mają wejść w życie w marcu 2023 roku.
CZYTAJ DALEJ

Wrocław-Koszalin: Ks. Mariusz Dmyterko biskupem pomocniczym eparchii wrocławsko-koszalińskiej

2025-07-10 12:05

[ TEMATY ]

grekokatolicy

Kościół greckokatolicki

Ks. Mariusz Dmyterko

Eparchia Wrocławsko-Koszalińska Kościoła Greckokatolickiego

Ks. Mariusz Dmyterko, dotychczasowy proboszcz parafii greckokatolickiej w Białym Borze, został mianowany biskupem pomocniczym eparchii (diecezji) wrocławsko-koszalińskiej Kościoła greckokatolickiego w Polsce – podała dziś w południe Nuncjatura Apostolska.

Ojciec Święty Leon XIV mianował ks. Mariusza DMYTERKO, dotychczasowego proboszcza parafii greckokatolickiej w Białym Borze, biskupem pomocniczym eparchii (diecezji) wrocławsko-koszalińskiej Kościoła greckokatolickiego w Polsce.
CZYTAJ DALEJ

Dotarli na Jasną Górę

2025-07-11 12:03

[ TEMATY ]

XX Pielgrzymka Rowerowa z Rzepina na Jasną Górę

Archiwum pielgrzymki

W pielgrzymce wzięło udział 50 osób

W pielgrzymce wzięło udział 50 osób

Pielgrzymi rowerowi z Rzepina 10 lipca dotarli na Jasną Górę.

Tegoroczna pielgrzymka była szczególna – odbyła się w roku 50-lecia święceń kapłańskich proboszcza parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rzepinie ks. prał. Stanisława Wencla, który od początku do końca przejechał całą trasę. Zwieńczeniem pielgrzymki była uroczysta Msza Święta 10 lipca w Kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze. W tym roku pielgrzymom z Rzepina towarzyszyło hasło: „Pragniemy miłosierdzia”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję