Reklama

Aspekty

Wielcy z naszego regionu

Opat Felbiger z Żagania

Z terenu Środkowego Nadodrza pochodzi wielu znanych i uznanych badaczy, odkrywców i artystów. O niektórych z nich pisałem już na łamach Aspektów. Tym razem chcę krótko przybliżyć postać pewnego opata z Żagania.

Niedziela zielonogórsko-gorzowska 48/2020, str. IV

[ TEMATY ]

historia

Żagań

Archiwum Aspektów

Opat żagański Johann von Felbiger

Opat żagański Johann von Felbiger

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Sytuacja pandemii spowodowała, że w szkołach trzeba było zastosować na nieznaną do tej pory skalę metodę nauczania zdalnego on-line. Każde nauczanie opiera się o jakąś metodę. Wypracowanie tej najskuteczniejszej jest zapewne pragnieniem każdego nauczyciela. Jeśli zaś chodzi o nowoczesne metody, to trzeba wspomnieć o Żaganiu i miejscowym klasztorze.

Reformator edukacji

Opactwo Kanoników Regularnych Reguły Świętego Augustyna w Żaganiu było bardzo ważnym ośrodkiem naukowym i kulturalnym Księstwa Żagańskiego i szerzej całego Śląska. Związanych z nim było wielu wybitnych duchownych. Pośród nich na szczególną uwagę zasługuje opat Johann von Felbiger, główny komisarz edukacji cesarstwa, reformator edukacji i pedagog.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Felbiger urodził się 6 stycznia 1724 w Głogowie. W 1746 r. wstąpił do zakonu. Święcenia kapłańskie otrzymał dwa lata później. Musiał być bardzo poważany w swojej wspólnocie, bo już po dziesięciu latach został opatem klasztoru. Szczególną uwagę przywiązywał do pracy i organizacji nauczania szkół elementarnych. Dostrzegając ich niski poziom nauczania, rozpoczął od zreformowania szkół, które podlegały klasztorowi.

Reklama

W 1762 r. udał się z prywatną wizytą do Berlina, gdzie odwiedził założone przez Jana Juliusza Heckera seminarium dla kształcenia nauczycieli. Zainteresował się stosowanymi tam metodami i stał się ich propagatorem. Wysłał tam też swoich uczniów, aby dokładnie zapoznali się z metodami nauczania w szkole realnej.

Centrum edukacyjne Śląska

W 1764 r. Felbiger przygotował ustawę szkolną dla katolików mieszkających na Śląsku i w Hrabstwie Kłodzkim. Opierała się ona na rozporządzeniach dotyczących szkół, zastosowanych wcześniej w szkołach podległych klasztorowi w Żaganiu. To za jego czasów Żagań stał się centrum edukacyjnym całego Śląska. Dzięki jego zabiegom wydano tzw. Katechizmy śląskie w językach niemieckim i polskim. Jemu zawdzięczamy też tak wspaniałe wydawnictwo, jak Nowo zebrane obiecadło do sylabizowania y czytania dla potrzeby osobliwie Gornego Sląska szkół, po polsku y po niemiecku wyprawione. Również za jego czasów założono na wieży klasztoru stałe obserwatorium astronomiczne i stację meteorologiczną, a na wieży kościoła w 1769 r. położono jeden z pierwszych w Europie piorunochronów.

Jeśli chodzi o nowoczesne metody nauczania, to trzeba wspomnieć o Żaganiu i miejscowym klasztorze.

Podziel się cytatem

Reklama

Do historii wychowania i dydaktyki przeszedł nasz opat jednak głównie dzięki metodzie, którą na Śląsku, a także później w Polsce i Austrii nazywano „metodą sagańską” (żagańską). Zasadniczym jej założeniem było stwierdzenie, że nauczyciel pracując z dzieckiem, ma przechodzić od rzeczy łatwiejszych do tych trudniejszych. W praktyce chodziło np., by na początku uczenia czytania stosować metodę głoskową. Metoda żagańska zakładała także wspólne nauczanie dzieci w klasie oraz sprawdzanie zdobytej przez uczniów wiedzy na lekcji. Częścią tej metodą było również używanie na lekcji tabel oraz podział uczniów na klasy, w zależności od stopnia zaawansowania w nauce.

Austria i Węgry

Owocna praca Felbigera na Śląsku została przerwana w roku 1774. W tym roku udał się do Austrii na zaproszenie Marii Teresy. Cesarzowa oddała w całości pod zarząd szkolnictwo ludowe Felbigerowi. Już w grudniu 1774 r. nasz opat przygotował i wydał zarządzenie regulujące system szkolny w Austrii.

Wiedeń nie był jednak ostatnim etapem działalności Felbigera. Po śmierci Marii Teresy popadł w niełaskę. Ostatecznie został skierowany do Bratysławy, gdzie zajmował się administrowaniem szkołami węgierskim. Zmarł 17 maja 1788 w Bratysławie.

2020-11-25 11:08

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pierwsza taka wojna

Wojna jest najokrutniejszym i najgorszym sposobem rozwiązywania sporów. Nic jednak bardziej niż ona nie wymusza szybkiego postępu w nauce i technice.

W połowie XIX wieku wydawało się, że nie ma w Europie większej siły militarnej niż Rosja. Jej wojska przewyższały liczebnie połączone siły reszty europejskich mocarstw. Car Mikołaj I, nazywany „żandarmem Europy”, panujący już od 30 lat, skutecznie zdławił powstanie listopadowe na ziemiach polskich i rewolucję węgierską. Marzył o zbudowaniu na gruzach Imperium Osmańskiego prawosławnego imperium ze stolicą w Konstantynopolu. W październiku 1853 r. rozpoczął wojnę. Po stronie Turcji stanęły Anglia i Francja, zaniepokojone rosyjskimi ambicjami politycznymi i terytorialnymi. Działania wojenne toczyły się w Mołdawii, na Zakaukaziu, a nawet w okolicach Bałtyku, ale najbardziej zaciekłe i krwawe były na Półwyspie Krymskim.
CZYTAJ DALEJ

Quo vadis, European education? Debata w Parlamencie Europejskim o przyszłości szkoły

2025-10-02 19:41

[ TEMATY ]

szkoła

parlament europejski

Andrzej Sosnowski

Red.

Andrzej Sosnowski

Andrzej Sosnowski

1 października 2025 r. w Parlamencie Europejskim w Brukseli odbyła się międzynarodowa konferencja „Quo vadis, European Education?”, poświęcona konsekwencjom i ryzykom związanym z projektem Europejskiego Obszaru Edukacji. Wydarzenie zorganizowała europoseł Małgorzata Gosiewska (ECR), która w swoim wystąpieniu otwierającym wskazała na zagrożenia, jakie niesie ze sobą unifikacja systemów edukacyjnych w Europie.

Konferencję otworzyła poseł do Parlamentu Europejskiego Małgorzata Gosiewska, zwracając uwagę, że projekt Europejskiego Obszaru Edukacji może prowadzić do osłabienia tożsamości narodowych. Podkreśliła, że edukacja to nie tylko wiedza, ale również fundament kulturowy i aksjologiczny, bez którego Europa może utracić swoje korzenie.
CZYTAJ DALEJ

W październiku zbierze się Episkopat. Co będzie przedmiotem obrad?

2025-10-03 14:34

[ TEMATY ]

obrady

Gdańsk

Konferencja Episkopatu Polski

zebranie plenarne

Karol Porwich/Niedziela

Stanowisko Kościoła w sprawie migracji, stan prac nad powołaniem Komisji niezależnych ekspertów oraz kwestie dotyczące lekcji religii w szkole i katechezy parafialnej - będą głównymi tematami 402. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, które odbędzie się w Gdańsku od 13 do 15 października br.

Tegoroczne, jesienne Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski odbędzie się w Gdańsku w związku ze 100-leciem powstania diecezji gdańskiej, która w 1992 roku została podniesiona do rangi archidiecezji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję