Reklama

Diakonat stały w Kościele

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół dostrzega, szczególnie od Soboru Watykańskiego II, potrzebę odnowy urzędu diakonatu stałego, który już od czasów apostolskich zajmował szczególne i ważne miejsce pośród różnych posług kościelnych. Świadczy o tym wzrastająca liczba tych, którzy w swoim życiu rozeznali to powołanie. Według danych Kościelnego Rocznika Statystycznego z 2001 r., diakonów stałych w Kościele było 29 204 (w tym 28 626 diecezjalnych i 578 zakonnych), w Oceanii - 192, w Europie - 9425, w Azji - 115, w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej - 19 100, w Afryce - 372, gdy tymczasem w 1978 r. diakonów stałych było w Kościele 5 562.
Kościół ma świadomość, że diakoni są przede wszystkim diakonami Jezusa. To Jego, Chrystusa Sługę, mają naśladować w swoim życiu, Jemu dawać świadectwo, być żywym znakiem Jezusa Sługi. Następnie są diakonami Kościoła - zawsze przez wybór, a nie przez przymus. To we wspólnocie Kościoła spełniają potrójną diakonię: liturgii, miłosierdzia i Słowa. Dlatego czymś bardzo ważnym i niezwykle pożytecznym jest przybliżenie złożonej i bogatej rzeczywistości tego urzędu kościelnego.
Biblijny aspekt diakonatu stałego zawierają zwłaszcza Dzieje Apostolskie i Listy św. Pawła, gdzie znajdujemy bogatą terminologię odnoszącą się do tego urzędu. Ukazują one diakonat w świetle niezwykłego świata kultury greckiej, czasów późnego judaizmu i pierwszych wspólnot chrześcijańskich. Ogromnie ważny dla teologii i właściwego zrozumienia posługi diakonów jest okres patrystyczny. Niezwykłe bogactwo myśli zawierają pisma Ojców Apostolskich żyjących i działających w I i II wieku, do których należą m.in. Klemens Rzymski, Ignacy Antiocheński, Polikarp ze Smyrny, Hermas i Justyn. Wszyscy oni potwierdzają, że Kościół od początku posiadał strukturę hierarchiczną i służebną, do której przynależeli diakoni. Okres świetności diakonatu istnieje od schyłku II do końca V wieku. Ogromne znaczenie ma także ustawodawstwo Synodów: w Elwirze (300-303), Arles (314), Ilirii (375), Toledo (400) i Orange (441) oraz Soboru w Nicei (325). Jednak już od VI wieku rozpoczyna się epoka kryzysu diakonatu, trwająca do połowy XX wieku. Sobór Trydencki (1545-63) podjął nieudaną próbę przywrócenia diakonatu stałego w Kościele łacińskim. W konsekwencji urząd ten stał się jedynie etapem formacyjnym i stopniem przejściowym do kapłaństwa.
Dopiero Sobór Watykański II zapoczątkował nowy etap w historii diakonatu. Po upływie niemal tysiąca lat diakonat stał się na nowo samodzielnym i stałym stopniem hierarchicznym celibatariuszy lub ludzi żyjących w małżeństwie. Sobór nawiązał w ten sposób do pierwotnej praktyki, która sięga początków Kościoła.

* * *

Od kilku już lat bogatą problematyką diakonatu stałego zajmuje się ks. prał. Ryszard Selejdak, kapłan archidiecezji częstochowskiej, pracownik watykańskiej Kongregacji Edukacji Katolickiej (od 2002 r. kierownik Wydziału ds. Seminariów). Na temat historii diakonatu stałego napisał następujące książki, wydane przez Bibliotekę „Niedzieli”: Zarys historyczny diakonatu stałego (1999), Diakonat stały w świetle Biblii i historii Kościoła (2002) oraz Tożsamość, duchowość, formacja i posługa diakonów stałych (2003).
Nie ulega wątpliwości, iż aby lepiej zrozumieć szeroką problematykę diakonatu stałego, należy sięgnąć do nauczania Soboru Watykańskiego II i nauczania posoborowego. Taką możliwość daje najnowsza publikacja ks. Selejdaka, wydana również w Bibliotece „Niedzieli”, zatytułowana Diakonat stały. Dokumenty Soboru Watykańskiego II i Stolicy Apostolskiej. Bibliografia (2004).
Redaktor niniejszego opracowania zebrał najważniejsze dokumenty Magisterium Kościoła, począwszy od Soboru Watykańskiego II. Książka składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich zawiera najistotniejsze fragmenty siedmiu dokumentów Soboru Watykańskiego II: Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, Konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium, której rozdział 29 jest uważany za magna charta diakonatu stałego, Dekretu o katolickich Kościołach Wschodnich Orientalium Ecclesiarum, Dekretu o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, Dekretu o formacji kapłańskiej Optatam totius, Konstytucji dogmatycznej o Objawieniu Bożym Dei verbum, Dekretu o misyjnej działalności Kościoła Ad gentes divinitus. Rozdział drugi natomiast przytacza dokumenty papieża Pawła VI. Są nimi trzy motu proprio: Sacrum diaconatus ordinem, które stanowi dokument-bazę przywrócenia diakonatu stałego w Kościele łacińskim, Ad pascendum, w którym Papież precyzuje warunki przyjęcia i święceń kandydatów do diakonatu, Ministeria quaedam, które zawiera wskazania dotyczące odnowy dyscypliny kościelnej odnośnie do tonsury, święceń niższych i subdiakonatu w Kościele łacińskim, a także Konstytucja apostolska Pontificalis Romani, zatwierdzająca nowe obrzędy święceń diakona, prezbitera i biskupa. W trzecim rozdziale Autor opracowania zgromadził dokumenty dykasterii watykańskich dotyczące diakonatu stałego, m.in. list okólny Jak podano do wiadomości Kongregacji Edukacji Katolickiej oraz Wytyczne dotyczące formacji diakonów stałych tejże Kongregacji. Czytelnik znajdzie również Dyrektorium o posłudze i życiu diakonów stałych Kongregacji ds. Duchowieństwa i kilka innych ważnych dokumentów w materii diakonatu stałego.
Publikacja ks. Selejdaka w czwartym rozdziale zawiera obszerną, wybraną Bibliografię dotyczącą problematyki diakonatu stałego. Podzielona jest ona na Źródła i Literaturę. Źródła wskazują na ważniejsze miejsca Pisma Świętego odnoszące się do diakonatu stałego. Autor przytacza też dzieła 16 Ojców Kościoła, dokumenty soborów i synodów, dokumenty Soboru Watykańskiego II, dokumenty i nauczanie papieskie, a także dokumenty dykasterii watykańskich. Część drugą Bibliografii obejmuje literatura zawierająca ok. 1400 publikacji z ostatnich kilkudziesięciu lat. O dużej wartości publikacji stanowi indeks analityczny zawierający ponad 400 haseł.
Należy wyrazić nadzieję, że najnowsza publikacja ks. prał. Ryszarda Selejdaka stanie się pomocna dla wszystkich, którzy zainteresowani są pogłębieniem problematyki diakonatu stałego i jego obecności w Kościele. Książka jest skierowana do kandydatów do diakonatu stałego, ale także do osób odpowiedzialnych za formację diakońską i wszystkich, którzy interesują się nauczaniem i historią Kościoła.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

26 czerwca: Kto dziś gra? Euro 2024

2024-06-26 06:55

[ TEMATY ]

ME 2024

PAP/EPA/CHRISTOPHER NEUNDORF

26 czerwca 2024 r. - kolejny dzień piłkarskich zmagań podczas ME 2024! Kto dziś gra?

Portugalia była trzecią drużyną - po gospodarzach i Hiszpanii - która awansowała do 1/8 finału piłkarskiego Euro 2024 w Niemczech. Mistrzowie Europy z 2016 roku pokonali Turcję 3:0. Do gry wracają Belgowie, którzy po porażce ze Słowacją wygrali z Rumunią 2:0.

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

[ TEMATY ]

nowenna

Przenajdroższa Krew Chrystusa

Adobe Stock

Nowenna do Krwi Chrystusa w każdej porze i potrzebie. Szczególnie do odmawiania przed rozpoczęciem lipca jako miesiąca szczególnej czci Krwi Chrystusa (22-30 czerwca).

Panie, Ty powiedziałeś: „proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam”. Zachęceni Twoim Słowem, przychodzimy dzisiaj do Ciebie, aby z ufnością przedstawić Ci nasze prośby. (chwila ciszy)

CZYTAJ DALEJ

Litania do Ducha Świętego

2024-06-26 10:57

[ TEMATY ]

wiara

red.

Kyrie eleison, Chryste eleison, Kyrie eleison.
Chryste usłysz nas, Chryste wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba Boże - zmiłuj się nad nami.
Synu Odkupicielu świata Boże - zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty Boże - zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, Jedyny Boże - zmiłuj się nad nami.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję